Mua bán qua mạng: Hàng trôi nổi hoành hành
Thời đại công nghệ thông tin nên nhiều khách hàng lựa chọn phương án mua và tìm hiểu thông tin hàng hóa qua mạng. Thế nhưng, thực tế khách hàng như lọt vào mê cung: hàng hóa không rõ nguồn gốc, giá cả lung tung và hàng loạt trang web quảng cáo loạn xạ gần như chẳng ai quản lý. Hàng hóa mua bán trên mạng thường theo kiểu… tiền trao cháo múc nên chắc chắn cơ quan thuế thất thu ở thị trường này.
Bảo hành: qua hộp thư!
Muốn mua laptop, chúng tôi chỉ “search” (tìm kiếm) qua là tìm thấy hàng loạt trang web chuyên về mua bán hàng trực tuyến như: 5giay.vn, enbac.com, chodientu.com, 123mua.com.vn, muabantructuyen.com, muabanhangngay.com, sieuthinhanh.com, webmuaban.com… với những lời rao hấp dẫn như bán laptop cấu hình mạnh giá cực sốc hay bán laptop giá rẻ bất ngờ hàng chính hãng.
Hài lòng với chiếc laptop Sony, chúng tôi gọi vào số điện thoại trên mạng và qua nhiều lần hẹn mới có được điểm hẹn trên đường Phan Đình Phùng, quận Phú Nhuận. Đến nơi, chúng tôi được hướng dẫn tiếp vào… một con hẻm gần điểm hẹn. Cuối cùng nơi bán hàng là một ngôi nhà trong hẻm sâu, không đăng ký kinh doanh.
Dù trên mạng giới thiệu có máy laptop Sony mà tôi muốn mua nhưng anh H. (người bán) nói hết hàng chỉ còn máy Mac Book Pro của hãng Apple. Anh đem ra nhiều mẫu máy và giới thiệu đấy là hàng xách tay mới lấy về, bảo hành 1 năm. Nhưng khi chúng tôi hỏi về chế độ bảo hành thì anh nói: “Máy hư cứ đem lại đây tôi bảo hành!”.
Theo giới thiệu trên mạng, chúng tôi tìm đến một cửa hàng ở số 638 đường Lê Quang Định, nhưng đến nơi thì có người hướng dẫn phía sau góc ngã ba đường Trần Quốc Tuấn - Lê Quang Định. Chúng tôi hỏi một số phụ kiện dùng cho máy vi tính như router wireless, đế tản nhiệt, bàn phím, được biết đa phần các sản phẩm trên đều ghi là hàng xuất xứ từ Trung Quốc, ngoài ra không có bất kỳ thông tin gì về hàng nhập khẩu do không có tem phụ sản phẩm.
Tương tự, chúng tôi đến các địa chỉ được giới thiệu trên mạng là “bán hàng chuyên nghiệp”, như 26 Bắc Hải, quận Tân Bình; 581 Nguyễn Đình Chiểu; số 7 Hồ Bá Kiện và 73/12 Hoàng Văn Thụ, quận Phú Nhuận… có đăng ký kinh doanh hàng điện tử nhưng không có nguồn hàng cụ thể, bởi hầu hết hàng bán ở đây chỉ được bảo hành tại cửa hàng.
Trên trang web www.bestbuy.com.vn còn có cả kênh truyền hình quảng bá bán hàng tận nhà trên phạm vi toàn quốc với tên gọi “sự lựa chọn hoàn hảo” nhưng chị Nguyễn Thị Hạnh (quận 5) lại bức xúc: Nghe giới thiệu hay lắm, chế độ bảo hành chỉ là… một thùng thư. Khi mua hàng, chị tìm mãi chẳng biết địa chỉ bảo hành ở đâu. Đọc mỏi mắt mới thấy dòng chữ nhỏ hướng dẫn phải cắt phiếu này gởi về hòm thư trong vòng 15 ngày, nếu sau 15 ngày không gởi coi như mất quyền được bảo hành!
Mua bán qua mạng: Ai quản lý?
Nếu mua hàng qua mạng, khách hàng có nguy cơ mua hàng dỏm như hàng phục chế, hàng bị luộc một số bộ phận, chủ yếu là pin, card màn hình… Nhà nước thất thu thuế. Bởi nhiều trang web công khai giá bán hàng là giá không có thuế, hàng Trung Quốc với giá rẻ… nhưng chẳng thấy cơ quan chức năng nào xử lý. Chẳng hạn, khi chúng tôi đi mua hàng tại cửa hàng trên đường Phan Đình Phùng nêu trên, người bán hàng nói thẳng: Nếu muốn lấy hóa đơn, phải nhờ xuất hóa đơn qua một công ty khác.
Tương tự, sau khi mua và thanh toán hơn 1 triệu đồng tiền phụ kiện cho máy vi tính tại cửa hàng trên đường Lê Quang Định, chúng tôi yêu cầu xuất hóa đơn thì người bán hàng nói: “Dạo này đang có thanh tra nên không xuất hóa đơn được vì phải xuất nhờ hóa đơn qua công ty của người anh”.
Ngay cả hệ thống bán hàng qua mạng lớn như bestbuy.com.vn được quảng cáo liên tục trên tivi nhưng khi chúng tôi mua hàng chỉ được giao phiếu hàng hóa chứ không hề có hóa đơn. Như vậy với hàng trăm trang web đua nhau giới thiệu hàng qua mạng, mua bán theo kiểu “tiền trao cháo múc”, trong một thị trường kinh doanh rộng lớn, béo bở nhưng công tác quản lý đang bị bỏ ngỏ, thử hỏi hàng năm ngân sách nhà nước sẽ thất thu bao nhiêu?
Chế Hân
Sài Gòn Giải phóng
