10 sự kiện kinh tế tài chính nổi bật năm 2004

Năm 2004 Việt Nam có rất nhiều sự kiện diễn ra về lĩnh vực kinh tế - tài chính. Thời báo Tài chính Việt Nam tuyển chọn 10 sự kiện sau đây.

Đà tăng trưởng GDP cao lên. GDP quý I tăng 7%, quý II tăng 7%, tính chung 6 tháng tăng 7%; quý III tăng trên 8%, tính chung 9 tháng tăng 7,4%; quý IV ước tính tăng trên 8%, nên tính cả năm ước tăng 7,6%, đạt kế hoạch đề ra. Đây là tốc độ tăng cao nhất so với 6 năm trước đó, thuộc loại cao so với các nước trên thế giới. Tuy chưa bằng tốc độ tăng của năm 1997, nhưng nếu năm 1997 tốc độ tăng đang trên đà sút giảm thì năm 2004 đang trên đà tăng lên, 2 quý cuối năm đạt trên 8% và đó là tín hiệu khả quan để năm 2005 tăng trưởng cao hơn và có thể thực hiện được mục tiêu tăng trưởng đề ra trong kế hoạch 5 năm 2001-2005.

Tổng vốn đầu tư tiếp tục tăng cùng với GDP và giữ tỷ lệ 35,4%, thuộc loại cao so với các năm trước đây và cao so với hầu hết các nước trên thế giới, chỉ sau CHND Trung Hoa. Tổ chức thành công hội nghị ASEM 5 và hội nghị tư vấn các nhà tài trợ lần thứ 12, nếu đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cả đăng ký và bổ sung tăng cao; nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cam kết đạt 3,4 tỷ, cao nhất từ trước tới nay. Điều có ý nghĩa hơn là lòng tin của các nhà đầu tư nước ngoài đối với Việt Nam gia tăng.

Khu vực nông, lâm nghiệp - thuỷ sản đã khắc phục được dịch cúm gia cầm, nạn hạn hán kéo dài trên diện rộng, đẩy mạnh xuất khẩu thuỷ sản sang các thị trường khác khi Bộ Thương mại Mỹ kiện bán phá giá hết cá lại đến tôm... Tăng trưởng giá trị sản xuất của khu vực này vẫn tăng 4,9%, giá trị tăng thêm tăng 3,3% và không thấp hơn tốc độ tăng của năm 2003

Công nghiệp duy trì được tốc độ tăng cao. Giá trị sản xuất tăng 15,8%, vượt kế hoạch năm 2004 và là năm thứ 14 liên tục tăng 2 chữ số, gấp trên 6,4 lần năm 1990, bình quân 1 năm tăng trên 14,2%- là tốc độ tăng cao, liên tục, trong thời gian dài mà chưa có thời kỳ nào trước đây đạt được.

Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng rất cao, ước đạt 18,5%. Nếu loại trừ yếu tố tăng giá bình quân so với năm trước (7,6%), thì vẫn còn tăng 10,1%, cao gấp trên 1,3 lần tốc độ tăng GDP- là hệ số cao nhất từ trước tới nay và đó là một trong những yếu tố đóng góp cho tăng trưởng kinh tế cao lên và tạo sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

Xuất khẩu đạt trên 26 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay. Xuất khẩu so với GDP đạt trên 57%, cao nhất từ trước tới nay và thuộc loại cao trên thế giới. Bình quân đầu người ước đạt 315 USD, cao nhất từ trước tới nay. Hệ số giữa tốc độ tăng xuất khẩu so với tốc độ tăng GDP lên đến trên 3,7 lần, cao hơn nhiều hệ số của 3 năm trước đó. Năm 2004 gấp 12,4 lần năm 1991, bình quân một năm tăng 21,4%, là tốc độ tăng cao, tăng liên tục, tăng trong thời gian dài mà các thời kỳ trước chưa bao giờ đạt được. Tăng trưởng xuất khẩu đạt được ở cả 2 khu vực, trong đó khu vực có vốn đầu tư nước ngoài còn cao hơn, tăng trưởng xuất khẩu đạt được ở hầu hết các mặt hàng chủ yếu; câu lạc bộ 1 tỷ USD trở lên đã có 6 mặt hàng (dầu thô, dệt may, giày dép, thuỷ sản, điện tử máy tính, sản phẩm gỗ), trong đó 4 mặt hàng đạt trên 2 tỷ USD. Tăng trưởng xuất khẩu đạt được cả về lượng (khoảng 19%), cả về giá (khoảng 9%). Thị trường xuất khẩu và mặt hàng xuất khẩu được đa dạng hoá để tránh “bỏ trứng vào một giỏ”. Xuất khẩu vượt cao so với kế hoạch, tạo tiền đề để thực hiện mục tiêu 2005 và mục tiêu kế hoạch 5 năm 2001- 2005. Nhờ xuất khẩu tăng cao hơn nhập khẩu nên nhập siêu giảm cả về kim ngạch tuyệt đối, cả về tỷ lệ nhập siêu.

Khách quốc tế đến Việt Nam đạt gần 3 triệu lượt người nếu năm 2003 giảm mạnh do ảnh hưởng của dịch SAR thì năm nay tăng khá cao, lên đến trên 23% và có thể đạt 2,9 triệu lượt người, cao nhất từ trước tới nay. Lượng khách đến từ các nước có mức sống cao tăng nhanh, nên doanh thu từ du lịch nếu năm trước đạt 1,6 tỷ USD, thì năm nay có thể đạt trên 2 tỷ USD. Lượng khách về thăm thân nhân tăng cao.

Thu, chi ngân sách đạt được nhiều sự vượt trội. Năm 2004 là năm thứ 7 liên tiếp vượt dự toán (11,8%) đề ra. Tốc độ tăng thu đạt 17,4%, cao hơn tốc độ tăng GDP, nên tổng thu so với GDP đạt khoảng 23,5%, cao nhất từ trước tới nay (năm 2000 đạt 20,5%, năm 2001 đạt 21,6%, năm 2002 đạt 22,2%, năm 2003 đạt 22,5%). Thuấnội địa tăng cao hơn tổng thu. Nhờ tỷ lệ đạt dự toán của tổng thu cao hơn của tổng chi, nên bội chi ngân sách so với GDP vẫn không vượt quá mức Quốc hội cho phép.

Các nhà tài trợ cam kết cho Việt Nam vay 3,4 tỷ USD trong năm 2005, tại Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam diễn ra tháng 11/2004 tại Hà Nội. Kết quả này đã khẳng định cộng đồng quốc tế đánh giá cao mức tăng trưởng kinh tế ổn định của Việt Nam cũng như quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc tiếp tục cải thiện tốt hơn môi trường đầu tư.

Giá cả tăng cao, tăng ở nhiều mặt hàng, tăng trong thời gian dài. Tám tháng giá tiêu dùng tăng 8,8%, ước cả năm tăng 9,5%, cao nhất tính từ năm 1996.

TBTC