ASEAN nỗ lực xây dựng thị trường tài sản số minh bạch, an toàn và bền vững

Ngày 21 - 22/08, tại Hà Nội, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đăng cai tổ chức hội thảo của Diễn đàn Thị trường Vốn ASEAN (ACMF) về giám sát và thực thi trong lĩnh vực tài sản mã hóa tại ASEAN, thuộc khuôn khổ chương trình Phát triển Thị trường ACMF (A-MDP) do ADB hỗ trợ thực hiện.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải cho biết, trong hơn một thập kỷ vừa qua, thị trường tài sản số đã phát triển vượt bậc và trở thành một bộ phận ngày càng có ảnh hưởng trong hệ thống tài chính toàn cầu. Có thời điểm, giá trị vốn hóa toàn cầu của thị trường này đạt tới hơn 4,000 tỷ USD, với sự xuất hiện của hàng triệu loại tài sản mã số khác nhau. Các sản phẩm mới, mô hình giao dịch mới liên tục được giới thiệu đến công chúng đầu tư.

Các quốc gia cũng đang nỗ lực đưa ra nhiều giải pháp và các quy định nhằm quản lý, giám sát thị trường tài sản số, đặc biệt là phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Theo đánh giá của ông Bùi Hoàng Hải, cùng với cơ hội, lĩnh vực tài sản mã số cũng mang lại cho cơ quan quản lý những thách thức lớn. Tính chất phi tập trung, không biên giới và ẩn danh người dùng của tài sản số dẫn đến những khó khăn trong việc quản lý, giám sát.

Nguy cơ các hoạt động rửa tiền, tài trợ khủng bố lợi dụng tính ẩn danh và phân tán của công nghệ blockchain càng gia tăng, đặt ra yêu cầu cấp thiết về cơ chế giám sát chặt chẽ và phối hợp hành động hiệu quả không chỉ giữa các cơ quản quản lý của từng quốc gia mà còn là cơ chế phối hợp, quản lý, giám sát liên thông giữa các quốc gia với nhau. Và trên hết, khi các hành vi vi phạm có thể phát sinh tại một quốc gia nhưng lan rộng gây hậu quả tới nhiều thị trường khác, hợp tác quốc tế trong chia sẻ thông tin, điều tra và hỗ trợ cưỡng chế trở nên cần thiết để đảm bảo sự toàn vẹn và bền vững của thị trường.

“Những thách thức trên đòi hỏi cơ quan quản lý không chỉ cải tiến khung pháp lý trong nước mà còn tăng cường phối hợp khu vực, từng bước xây dựng các chuẩn mực chung, hài hòa nhưng vẫn tôn trọng sự khác biệt về bối cảnh phát triển của từng quốc gia” - ông Bùi Hoàng Hải nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: TTTT.

Phát biểu trực tuyến tại hội thảo, ông Sou Socheat - Tổng Vụ trưởng Ủy ban Chứng khoán Campuchia (SERC) bày tỏ sự phấn khởi trước trọng tâm xây dựng Mạng lưới Lãnh đạo Thực thi ACMF (ACMF EDN), một yếu tố thiết yếu trong việc nâng cao năng lực chung của các thành viên ACMF trong việc giải quyết các rủi ro mới nổi trong lĩnh vực tài sản số.

Ông Sou Socheat nhấn mạnh, với tư cách là đồng Chủ tịch của A-MDP, SERC cùng với UBCKNN đóng vai trò hàng đầu trong việc thúc đẩy tăng trưởng và hội nhập của thị trường vốn trong khu vực ASEAN, thông qua việc xây dựng năng lực cho các cơ quan quản lý trẻ khu vực ASEAN (như Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam) trong khuôn khổ hương trình nâng cao năng lực cho các Cơ quan Quản lý trẻ ASEAN (AYRP). Những sáng kiến trong khuôn khổ chương trình này bao gồm các lĩnh vực quan trọng như giám sát Quỹ đầu tư tập thể (CIS) và chứng khoán phái sinh, Trái phiếu Doanh nghiệp, Quản trị Công ty, Giám sát Thị trường, Công nghệ Tài chính và Hệ thống Công bố Thông tin.

Đại diện ADB, ông Shantanu Chakraborty - Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam cho biết gần một tỷ dân số trên toàn thế giới dự kiến sẽ tham gia vào lĩnh vực tài sản số trong năm nay. Điều này như một thông điệp mạnh mẽ về cách đổi mới có thể chuyển đổi thị trường nhanh chóng. ASEAN cũng không ngoại lệ, khi có hơn 70 triệu người dùng tài sản số hiện nay, khu vực này đang đi đầu trong việc áp dụng công nghệ tài chính (fintech).

Ông Shantanu Chakraborty cũng bày tỏ lo ngại về những thách thức cấp bách về mặt quy định, giám sát và thực thi. Do tài sản số giao dịch liên tục xuyên biên giới và thường được thiết kế phi tập trung, các cơ quan quản lý phải luôn cảnh giác trong việc giải quyết các rủi ro như biến động thị trường, gian lận và các mối đe dọa đối với sự ổn định tài chính.

Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam cho biết thông qua hỗ trợ kỹ thuật, tham gia chính sách và các sáng kiến xây dựng năng lực, ADB đã hợp tác chặt chẽ với ACMF để củng cố khuôn khổ pháp lý và khai thác lợi ích của các công nghệ mới. Quan hệ đối tác này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng bền vững, toàn diện và hướng tới tương lai trên khắp các thị trường vốn của khu vực.

Tại hội thảo, các phần trình bày trực tiếp và trực tuyến của các diễn giả các nước thành viên tập trung vào các nội dung: Khung pháp lý, thực tiễn giám sát và thực thi đối với tài sản số tại ASEAN gồm thảo luận về sự phát triển của thị trường tài sản số trong khu vực, các xu hướng chính, tiềm năng và thách thức trong đó các quốc gia thành viên chia sẻ quy trình xây dựng và cập nhật khung pháp lý về tài sản số; Thực tiễn giám sát và thực thi thị trường tài sản số tại ASEAN với các chia sẻ kinh nghiệm và cách tiếp cận hiệu quả của các thành viên tham dự trong việc quản lý và giám sát thị trường tài sản số; Các sáng kiến khu vực và xây dựng mạng lưới giám sát và thực thi ACMF.

Các thành viên tham dự đã trao đổi sôi nổi về các nội dung liên quan đến tài sản số, các sản phẩm số mới được áp dụng tại thị trường các nước, chia sẻ kinh nghiệm quản lý và các nghiên cứu tình huống thực tế dựa trên các điều kiện thị trường khác nhau. Mặc dù cơ chế quản lý và giám sát, điều kiện và đặc tính thị trường của từng nước có sự khác biệt, các đại biểu nhất trí rằng các hành động tăng cường hợp tác và việc không ngừng chia sẻ kiến thức chuyên môn giữa các thành viên ACMF giúp đặt nền móng cho một hệ sinh thái tài sản số tại ASEAN không chỉ sáng tạo và năng động mà còn an toàn và bền vững.