Bộ Xây dựng dự thảo nghị định mới hướng dẫn thi hành Luật Đường sắt
Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đường sắt 2025, hợp nhất hai nghị định hiện hành và đề xuất loạt sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục bất cập, tạo hành lang pháp lý cho phát triển hạ tầng hiện đại và an toàn.
Dự thảo được xây dựng trên cơ sở hợp nhất các quy định của Nghị định số 56/2018/NĐ-CP về quản lý, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường sắt và Nghị định số 65/2018/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đường sắt 2017.
Nội dung sửa đổi, hoàn thiện
Dự thảo đề xuất nhiều thay đổi để phù hợp thực tiễn, trong đó có việc sửa đổi quy định đặt tên, đổi tên, tháo dỡ tuyến, ga đường sắt theo hướng phân cấp, đơn giản thủ tục hành chính. Quy định về phạm vi bảo vệ công trình và hành lang an toàn giao thông đường sắt cũng được điều chỉnh, cùng với quy định xây dựng công trình trong phạm vi đất dành cho đường sắt.
Các điều khoản về điều kiện kinh doanh hạ tầng và vận tải đường sắt được cập nhật trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế. Đồng thời, dự thảo điều chỉnh tiêu chí xác định điểm đen tai nạn giao thông và bố trí kinh phí để xoá bỏ lối đi tự mở, giao cho ngân sách địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác, phù hợp mô hình phân cấp hiện nay.
Một số nội dung khác gồm lộ trình xoá bỏ lối đi tự mở giai đoạn 2026-2030; quy định hỗ trợ giá vận tải phục vụ nhiệm vụ đặc biệt, an sinh xã hội theo nguyên tắc "thu đủ chi, không tính lãi"; cùng với việc cập nhật quy định về phân loại, danh mục, vận tải hàng nguy hiểm cho tương thích với các nghị định mới ban hành.
Nội dung bổ sung
Bên cạnh sửa đổi, dự thảo còn bổ sung các quy định mới. Cụ thể là quy định về lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch tuyến, ga đường sắt; quy định về đưa vào hoặc dừng khai thác tuyến, ga đường sắt; quy định rõ trách nhiệm quản lý, bảo trì công trình hạ tầng dùng chung với đường bộ và các hạ tầng kỹ thuật đấu nối.
Dự thảo cũng bổ sung điều khoản về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp hạ tầng đường sắt, doanh nghiệp vận tải, hành khách và người thuê vận tải; đồng thời đưa vào một điều khoản sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số nghị định có liên quan để bảo đảm thống nhất hệ thống pháp luật.
Nội dung lược bỏ
Một loạt quy định tại các nghị định hiện hành được đề xuất lược bỏ vì đã được Luật Đường sắt 2025 thay thế hoặc phân cấp cho Chính phủ, Bộ Xây dựng. Trong đó có các điều về danh mục vật tư, thiết bị chuyên dùng cho đường sắt; niên hạn sử dụng phương tiện; quy định liên quan đến đường sắt giao cắt đường bộ; điều kiện kinh doanh đường sắt đô thị; hợp đồng vận tải hàng nguy hiểm; và các quy định về toa xe, ga xếp dỡ hàng nguy hiểm.
Những điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất, phù hợp yêu cầu phát triển ngành đường sắt trong giai đoạn tới.
Tùng Phong
