Cải cách Luật Hàng không dân dụng, thiết lập lại cơ chế điều hành giá vé máy bay
Dự thảo Luật Hàng không dân dụng được đề xuất sửa đổi theo hướng phân cấp thẩm quyền quyết định giá vé về hai cấp quản lý, đồng thời gỡ bỏ rào cản cho doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư cảng hàng không, đảm bảo tính cạnh tranh và hiệu quả sử dụng nguồn lực xã hội hóa.
Nghị quyết 223/NQ-CP ngày 31/07/2025 nêu rõ, tại phiên họp chuyên đề ngày 23/07, Chính phủ đã thảo luận, cho ý kiến về định hướng chỉ đạo công tác xây dựng thể chế, pháp luật; đề xuất về chương trình lập pháp năm 2026 và 6 dự án luật.
Các dự án luật đưa vào Chương trình kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV cần được hoàn thiện hồ sơ khẩn trương, đảm bảo tiến độ và chất lượng. Chính phủ nhấn mạnh, thủ tục rút gọn chỉ áp dụng trong trường hợp thật sự cần thiết, tránh tình trạng rút ngắn quy trình nhưng ảnh hưởng đến tính đầy đủ, chính xác của văn bản.
Về Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi): Chính phủ yêu cầu sửa luật theo hướng chỉ quy định khung pháp lý thuộc thẩm quyền Quốc hội, giao Chính phủ và Bộ trưởng quyết định các nội dung chi tiết, đặc biệt là thủ tục đầu tư cảng hàng không, sân bay.
Việc phân cấp mạnh được nhấn mạnh qua quy định mỗi công việc chỉ giao cho một cơ quan chịu trách nhiệm. Về giá vé máy bay, Chính phủ yêu cầu quy định hai cấp điều chỉnh: một phần do Chính phủ quyết định và phần còn lại thuộc thẩm quyền Bộ Tài chính, phù hợp với diễn biến thực tiễn và nhu cầu điều hành linh hoạt giá cả dịch vụ công cộng.
Dự thảo cũng bổ sung quy định giải quyết các vấn đề vướng mắc trong định giá, xử lý phá dỡ công trình không còn giá trị sử dụng; phân định rõ chức năng dân sự - quốc phòng trong khai thác sân bay. Đặc biệt, thay đổi lớn là việc mở rộng chủ thể được đầu tư cảng hàng không, bảo đảm mọi doanh nghiệp được bình đẳng tham gia, thay vì chỉ giới hạn một số doanh nghiệp Nhà nước.
Đẩy mạnh số hóa trong tư pháp, chống hàng giả trong thương mại điện tử
Cùng với dự án Luật Hàng không, các nội dung lập pháp khác cũng được định hướng cải cách đáng chú ý. Trong lĩnh vực tư pháp, Chính phủ giao Bộ Công an chủ trì xây dựng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Lý lịch tư pháp với mục tiêu ứng dụng công nghệ, xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung, liên thông với dữ liệu quốc gia về dân cư.
Các quy định mới phải minh bạch, khả thi, giảm phiền hà, bảo đảm cải cách thủ tục hành chính. Đặc biệt, việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho pháp nhân thương mại đang được nghiên cứu dựa trên kinh nghiệm quốc tế, nhằm cập nhật thực tiễn và mở rộng phạm vi điều chỉnh phù hợp.
Về Dự án Luật Thương mại điện tử được định hướng thể chế hóa các chủ trương về phát triển kinh tế số, tập trung xử lý những bất cập như hàng giả, thất thu thuế, bảo vệ người tiêu dùng. Chính phủ yêu cầu quy định rõ cơ chế giám sát, tránh chồng chéo giữa các bộ, đồng thời đơn giản hóa thủ tục hành chính trên môi trường số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân.
Lĩnh vực giáo dục tiếp tục là trọng tâm với 2 dự án luật: Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp. Với bối cảnh chuyển đổi số và yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, Chính phủ yêu cầu hoàn thiện hệ thống quản trị đại học, tăng quyền tự chủ gắn với trách nhiệm giải trình, mở rộng ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong đào tạo.
Một vấn đề nhận được sự quan tâm là đề xuất bỏ hội đồng trường, nội dung đang được nghiên cứu để điều chỉnh theo hướng giao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục, đồng thời phát huy vai trò của người đứng đầu và tổ chức Đảng trong nhà trường.
Ở cấp độ giáo dục nghề nghiệp, các nội dung sửa đổi nhằm tháo gỡ khó khăn trong tự chủ tài chính, quản trị nhà trường, khuyến khích đào tạo ngành nghề mới nổi và đặc thù. Chính phủ yêu cầu xây dựng chương trình trung học nghề theo kinh nghiệm quốc tế, đồng thời có chính sách ưu đãi cao để doanh nghiệp tham gia sâu vào hệ thống đào tạo nghề.
Với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống ma túy: Chính phủ yêu cầu tiếp tục rà soát kỹ tác động, xác định rõ phạm vi điều chỉnh, phân cấp mạnh hơn và đẩy nhanh chuyển đổi số trong công tác quản lý. Dự thảo luật cần quy định khung, giao Chính phủ quyết định các nội dung chi tiết, nhằm xử lý hiệu quả những vướng mắc và tránh khoảng trống pháp lý.
Tùng Phong
