Cần một “cú hích” của chính quyền thành phố

Khai thác hiệu quả cảng Sài Gòn - Hiệp Phước (TPHCM):

Cảng Sài Gòn (CSG) - Hiệp Phước đang được khẩn trương xây dựng ở Khu công nghiệp (KCN) Hiệp Phước - huyện Nhà Bè, TPHCM, dự kiến quý III năm nay sẽ đi vào hoạt động, nhưng đến giờ vẫn chưa có đường vào, trong khi đó UBND TPHCM cũng chưa tiếp tục giao 46ha đất để CSG triển khai xây dựng CSG - Hiệp Phước giai đoạn 2, gây lãng phí và ảnh hưởng đến tiến độ di dời khu cảng Nhà Rồng - Khánh Hội (quận 4) ra đây.

Không đồng bộ

Dự án CSG - Hiệp Phước nằm trên sông Soài Rạp có tổng diện tích mặt bằng khoảng 100ha, chiều dài bến 1.800m, năng lực thông qua 18 triệu tấn hàng/năm, tiếp nhận tàu có trọng tải đến 50.000DWT. Đây là một cảng hiện đại, tiêu chuẩn quốc tế, phục vụ yêu cầu di dời CSG trong nội thành (khu Nhà Rồng Khánh Hội (NR-KH) và là cửa ngõ thông thương hàng hoá xuất nhập khẩu của TPHCM và vùng kinh tế trọng điểm phía nam.

Đến nay, CSG đã đầu tư hơn 800 tỉ đồng để xây dựng khu cảng mới, TGĐ CSG Lê Công Minh cho biết 200m cầu cảng đầu tiên của CSG-Hiệp Phước (giai đoạn 1) hiện đã hoàn thành và 400m cầu cảng tiếp theo nay đã xong hơn 60%. Các thiết bị phục vụ khai thác đang được lắp đặt; hệ thống kho bãi cũng đang được xây dựng.

Do chưa có đường vào nên hệ thống điện, nước, thông tin liên lạc cũng chưa có. Vì vậy, khả năng CSG - Hiệp Phước chỉ có thể khai thác, vận chuyển hàng hoá qua sà lan đi bằng đường thủy khi đưa vào hoạt động trong quý III/2011. Từ khi khởi công dự án vào tháng 5.2009 cho đến nay, CSG đã nhiều lần kiến nghị T.Ư và TPHCM có biện pháp tháo gỡ khó khăn để sớm xây dựng tuyến đường D3 (đường vào cảng) nhưng vẫn chưa có kết quả. Cảng sắp đưa vào hoạt động mà không có đường ra, đường vào, sẽ khai thác kém hiệu quả - ông Minh bức xúc nói.

Đoạn đường D3 vào cảng chỉ có 2,3km, gồm 1,7km đường và 2 cây cầu bắc qua rạch, nằm bên trong KCN Hiệp Phước, đã được UBND TPHCM giao cho Công ty phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC) làm chủ đầu tư và IPC giao lại cho Công ty CP KCN Hiệp Phước (HIPC) thực hiện. Tuy nhiên, theo báo cáo của CSG, hiện nay IPC và HIPC chưa hoàn tất thiết kế công trình và chỉ đền bù được khoảng 40% diện tích đất, đồng thời không có nguồn vốn để đầu tư tuyến đường.

Tháo gỡ khó khăn

Nôn nóng muốn sớm có đường vào cảng, mới đây CSG đã kiến nghị với UBND TP và Ban chỉ đạo thực hiện quy hoạch di dời các cảng trên sông Sài Gòn và Nhà máy đóng tàu Ba Son xin được ứng vốn đầu tư xây dựng 2 chiếc cầu là Rạch Rộp 2 và Mương Lớn 2 trên đoạn đường D3 (ước tính là 175 tỉ đồng), còn phần IPC sẽ tập trung vốn cho đền bù giải phóng mặt bằng và làm đường D3.

Hiện tại, mặt bằng khu vực thi công 2 chiếc cầu đã giải tỏa xong, trong khi mặt bằng xây dựng đường D3 chỉ mới đền bù 31 trong tổng số 86 thửa đất trong khu vực, xấp xỉ 40% tổng diện tích. Thiết kế cầu đã có sẵn, mặt bằng cũng có sẵn, nếu bây giờ thi công thì mất khoảng 1 năm trở lại là xong. Nhưng phần đường, nếu không làm xong đồng bộ cùng với cầu thì sẽ ảnh hưởng đến tiến độ chung và cũng gây lãng phí. Đó là điều trăn trở của cảng.

Mới đây, tại buổi làm việc của Thường trực Chính phủ về việc triển khai thực hiện quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển số 5, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhắc nhở và chỉ đạo UBND TPHCM rằng việc di dời các cảng biển theo quy hoạch và phát triển cảng tại khu vực mới là yếu tố quan trọng nhằm giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông nội thị và phát triển kinh tế bền vững đối với TPHCM.

Do vậy, yêu cầu TP cần tập trung giải quyết dứt điểm, có cơ chế thích hợp để thực hiện quyết liệt các công việc liên quan đến công tác di dời. Đặc biệt, cần khẩn trương hoàn thành phê duyệt quy hoạch khu đất cảng di dời trong tháng 6.2011 và triển khai các dự án chuyển đổi công năng khu đất cảng di dời để tạo nguồn vốn thực hiện di dời; chỉ đạo hoàn thành các dự án giao thông kết nối các cảng tại khu vực Cát Lái, Hiệp Phước, nạo vét luồng tàu trên sông Soài Rạp vào cảng Hiệp Phước; hoàn thành thủ tục cấp đất thực hiện dự án đầu tư xây dựng cảng di dời cho CSG - Hiệp Phước.

Trong dịp đến làm việc với CSG, Thường trực Ban Bí thư Trương Tấn Sang đã gợi ý UBND TPHCM nên nghiên cứu đề xuất phương án khai thác quỹ đất để tạo nguồn vốn cho việc nạo vét luồng Soài Rạp. Các chuyên gia ngành hàng hải cũng từng nghĩ đến một giải pháp dung hòa và công bằng: Đầu tư nạo vét luồng Soài Rạp theo hình thức BOT, ràng buộc những người sử dụng luồng (TPHCM, Long An, Tiền Giang) sẽ hợp tác trả phí lưu thông cho nhà đầu tư. Đây cũng là các ý kiến quan trọng, cần thiết gợi mở cho lãnh đạo TP có định hướng đúng đắn, hiệu quả thực hiện tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, giúp cuộc di dời ra Hiệp Phước (Nhà Bè) của CSG được sớm sủa và thành công tốt đẹp.

Công Toại

lao động