Chậm như... cổ phần hóa Vietcombank
Đã 14 tháng trôi qua kể từ ngày Thủ tướng Phan Văn Khải chấp thuận cổ phần hóa Vietcombank, nhưng đến nay ngân hàng này vẫn chưa thực hiện được...
Đã 14 tháng trôi qua kể từ ngày Thủ tướng Phan Văn Khải chấp thuận cổ phần hóa Vietcombank, nhưng đến nay ngân hàng này vẫn chưa thực hiện được.
Chậm mọi đường
Thời gian gần đây nhiều quan chức ngân hàng nói thẳng: “Cổ phần hóa Vietcombank không thể làm nhanh bởi chuyển đổi sở hữu một ngân hàng thương mại lớn rất phức tạp”.
Có lẽ vì sự phức tạp đó mà đích thân Ngân hàng Nhà nước là người soạn thảo đề án cổ phần hóa Vietcombank (và cho cả Ngân hàng Phát triển nhà ĐBSCL). Còn bản thân lãnh đạo Vietcombank cũng không nhớ hết đề án đã được sửa đi đổi lại bao nhiêu lần do chủ trương chưa thống nhất, do thiếu khung pháp lý, do thiếu quy trình và hàng loạt những lý do khác.
Ban đầu Vietcombank dự định phát hành trái phiếu, sau lại chuyển sang cổ phần hóa một bộ phận, chia làm hai giai đoạn và cuối cùng lại quay về phát hành trái phiếu chuyển đổi để tăng năng lực tài chính trước khi cổ phần hóa.
Ông Lê Xuân Nghĩa, Vụ trưởng Vụ Chiến lược phát triển ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước, kiêm Phó trưởng ban Chỉ đạo cổ phần hóa Vietcombank, phát biểu: “Giữa các bộ, ngành liên quan tồn tại nhiều ý kiến khác nhau về cách thức tiến hành. Một số cho rằng cần tái cơ cấu Vietcombank trước khi cổ phần hóa để tăng giá trị doanh nghiệp. Số khác nghiêng về giải pháp cổ phần hóa trên cơ sở nguyên trạng. Cuối cùng Chính phủ quyết định tiến hành theo ý kiến thứ nhất. Chính phủ cũng cho phép Vietcombank lập đề án phát hành trái phiếu tăng vốn và thuê tư vấn quốc tế xác định giá trị doanh nghiệp”.
Hiện nay đề án phát hành trái phiếu đã chuẩn bị xong, nhưng việc chọn lựa đối tác tư vấn vẫn chưa kết thúc. Theo quy trình, Vietcombank phải xây dựng bản chào tư vấn, tiếp xúc, thẩm định, lựa chọn đối tác trình Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước phê chuẩn.
Theo ông Vũ Viết Ngoạn, Tổng giám đốc Vietcombank, nếu quyết định cổ phần hóa được ban hành trong tháng 10/2005, ngân hàng sẽ phát hành khoảng 1.200 - 1.500 tỉ đồng (theo thông tin riêng mà chúng tôi có được là 1.350 tỉ đồng) trái phiếu chuyển đổi vào tháng 12/2005 cho giới đầu tư trong nước.
Ngoài số lượng nhất định dành cho cán bộ công nhân viên, một phần lớn trái phiếu sẽ được đấu thầu công khai để thu hút các nhà đầu tư chiến lược.
Xuất hiện những “gương mặt” mới
Ông Ngoạn khẳng định sau khi phát hành trái phiếu, Vietcombank sẽ cổ phần hóa trong năm 2006 và bán cổ phần cho cả nhà đầu tư trong và ngoài nước.
“Chúng tôi cố gắng chọn lựa những nhà đầu tư có khả năng tài chính thực sự mạnh. Trước khi bán cổ phần, Vietcombank sẽ có các cuộc tiếp thị ở nước ngoài để tìm đối tác phù hợp nhất”, ông Ngoạn cho biết.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn Thời báo ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước, ông Lê Xuân Nghĩa nói rằng các tập đoàn tài chính hàng đầu thế giới đã tìm hiểu khả năng đầu tư của họ vào Vietcombank theo cả hai dạng cổ đông chiến lược và đầu tư thương mại thuần túy. Trong số này có những “gương mặt” sáng giá như Citigroup (Mỹ), Goldman sachs (Mỹ), Temasek (Singapore), IFC (Công ty Tài chính quốc tế của Ngân hàng Thế giới), Commercial Bank (Đức)…
Ông Nghĩa nhấn mạnh: “Với một số nhà đầu tư quốc tế, Vietcombank là một lựa chọn tốt hơn so với các ngân hàng thương mại quốc doanh Trung Quốc. Citigroup là một trường hợp như vậy. Họ đã không đầu tư vào các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc, nhưng lại mong muốn trở thành cổ đông chiến lược của Vietcombank”.
Như vậy, mặc dù các nhà đầu tư đã gõ cửa và đứng chờ ngoài cửa, ngay cả khi đã phát hành xong trái phiếu, quá trình cổ phần hóa Vietcombank còn phải đối mặt với những công đoạn gay cấn như xác định giá trị doanh nghiệp, trong đó có xác định giá trị thương hiệu. Do đó hy vọng một tiến trình cổ phần hóa nhanh ở Vietcombank sẽ là không thực tế.
Các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài quan tâm trước hết đến sự minh bạch tài chính, tỷ lệ cổ phần họ được phép nắm giữ và đặc biệt Vietcombank sẽ tham gia thị trường chứng khoán như thế nào. Ngay cả khi Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối, các nhà đầu tư chiến lược vẫn muốn được tham gia một phần vào việc quản lý ngân hàng.
Rõ ràng giải quyết những vấn đề này là cả một quá trình vận động về tư duy nhằm vừa đảm bảo lợi ích Nhà nước, vừa giúp cải cách, làm Vietcombank nói riêng và những ngân hàng khác nói chung mạnh hơn khi hội nhập.
Thực lực của Vietcombank
Trước mắt, Vietcombank đang tự minh bạch hóa và nâng cao hiệu quả kinh doanh. Với sự hỗ trợ của Nhà nước, Vietcombank đã xử lý gần hết các khoản nợ xấu. “Chúng tôi còn một khoản nợ xấu trị giá 200 tỉ đồng, đã được trích dự phòng rủi ro, nhưng chưa có cơ chế xử lý”, Tổng giám đốc Vietcombank Vũ Viết Ngoạn nói.
Tám tháng đầu năm nay, lợi nhuận trước thuế của Vietcombank đạt mức kỷ lục 1.500 tỉ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái, vượt tổng lợi nhuận trước thuế của tất cả các ngân hàng cổ phần ở Tp.HCM cộng lại.
Theo một báo cáo tài chính mới đây, tổng giá trị tài sản của Vietcombank tính đến ngày
Ngày 21/9 vừa qua, Phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký ban hành Quyết định số 230/2005/QĐ-TTg về việc thí điểm cổ phần hoá Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), theo đó tỷ lệ vốn Nhà nước trong qua trình cổ phần hóa sẽ giảm dần nhưng sẽ không thấp hơn 51%; mỗi pháp nhân cũng sở hữu không quá 10% vốn điều lệ. |
TBKTSG