Chính phủ ban hành cơ chế thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo
Nghị định 249/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ 19/09/2025, quy định toàn diện về tiêu chí tuyển chọn, quyền, nghĩa vụ và chính sách ưu đãi nhằm thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cùng gia đình họ đến Việt Nam cống hiến.
Nghị định nêu rõ các tiêu chí, quy trình tuyển chọn, quyền và nghĩa vụ, trách nhiệm, chính sách ưu đãi cũng như cơ chế đánh giá, khen thưởng đối với chuyên gia và thành viên gia đình.
Đối tượng áp dụng rộng mở
Nghị định áp dụng với cá nhân là người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài đáp ứng tiêu chí chuyên gia; các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng, Nhà nước, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp chủ trì thực hiện chương trình, dự án khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cùng các tổ chức, cá nhân liên quan.
Chuyên gia theo Nghị định được yêu cầu có trình độ, kinh nghiệm nghiên cứu, đáp ứng tiêu chí chung gồm từng tham gia hoặc chủ trì các nhiệm vụ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo thuộc lĩnh vực chiến lược; có đạo đức tốt, lý lịch rõ ràng và mong muốn cống hiến cho Việt Nam.
Ngoài ra, chuyên gia cần đáp ứng ít nhất một trong các điều kiện cụ thể như: tác giả sáng chế có giá trị thực tiễn; tác giả công trình nghiên cứu xuất sắc được ứng dụng rộng rãi; có bằng tiến sĩ từ trường thuộc nhóm 200 đại học hàng đầu thế giới và tối thiểu 5 năm giảng dạy, nghiên cứu tại cơ sở uy tín; có kinh nghiệm hợp tác quốc tế; có trên 10 bài báo quốc tế uy tín hoặc từng hướng dẫn nghiên cứu sinh tiến sĩ. Trường hợp không đáp ứng các tiêu chí này, đơn vị có nhu cầu có thể tự quyết định tuyển chọn và chịu trách nhiệm.
Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm
Chuyên gia được hưởng đầy đủ quyền và nghĩa vụ theo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo. Họ được quyền quyết định vấn đề kỹ thuật trong phạm vi nhiệm vụ, chủ động lựa chọn nhân lực, sử dụng nguồn lực, tiếp cận công nghệ quốc tế, khảo sát và trao đổi học thuật. Đồng thời, chuyên gia có trách nhiệm tuân thủ pháp luật, bảo mật thông tin, tôn trọng văn hóa Việt Nam, đảm bảo đạo đức nghề nghiệp và tinh thần trách nhiệm.
Tiền lương của chuyên gia được thỏa thuận phù hợp với nhiệm vụ và mặt bằng chung trên thị trường. Ngoài lương, chuyên gia được thưởng theo kết quả đánh giá nhiệm vụ, tối đa 4 tháng lương/năm. Họ cũng được hưởng các khoản hỗ trợ về chỗ ở, đi lại, chăm sóc sức khỏe, nghỉ dưỡng, vé máy bay khứ hồi hằng năm cho bản thân và gia đình.
Thành viên gia đình chuyên gia được hỗ trợ tìm trường học, học phí, chăm sóc sức khỏe, tiếp cận cơ hội việc làm và được cấp thị thực nhiều lần, thẻ tạm trú theo thời gian làm việc của chuyên gia.
Chính sách sau khi kết thúc nhiệm vụ
Chuyên gia nước ngoài nếu có nguyện vọng sẽ được xem xét giảm điều kiện nhập quốc tịch Việt Nam. Chuyên gia có quốc tịch Việt Nam được ưu tiên tiếp nhận vào làm công chức, viên chức, được xem xét bổ nhiệm vị trí lãnh đạo mà không bắt buộc đáp ứng điều kiện về độ tuổi, quy hoạch hay trình độ lý luận chính trị.
Ngoài ra, các cơ quan, tổ chức, cá nhân đã đề cử chuyên gia sẽ được thưởng một tháng lương của chuyên gia nếu sau 12 tháng, chuyên gia hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Nghị định 249/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 19/09/2025.
Tùng Phong
