Chính phủ ban hành nghị định về đất đai, môi trường cho Trung tâm tài chính quốc tế
Nghị định 326/2025/NĐ-CP cụ thể hóa thẩm quyền đất đai, đăng ký môi trường, tạo hành lang pháp lý cho Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 326/2025/NĐ-CP ngày 18/12/2025, quy định chi tiết về đất đai và môi trường trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Nghị định này hướng dẫn thi hành Điều 22 và Điều 23 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội, tạo hành lang pháp lý cụ thể cho việc triển khai Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM và Đà Nẵng.
Nghị định áp dụng đối với các thành viên Trung tâm tài chính quốc tế, nhà đầu tư và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động đầu tư, kinh doanh trong khu vực này.
Phân quyền mạnh cho địa phương về đất đai
Một trong những nội dung đáng chú ý là việc trao thẩm quyền trực tiếp cho Chủ tịch UBND TPHCM và TP Đà Nẵng trong quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn và điều chỉnh thời hạn sử dụng đất đối với các thành viên Trung tâm tài chính quốc tế thực hiện dự án đầu tư theo Nghị quyết của Quốc hội.
Cơ quan quản lý đất đai tại hai địa phương này có trách nhiệm cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu cho các thành viên Trung tâm tài chính quốc tế. Việc giao đất trên thực địa cũng do cơ quan chuyên môn của địa phương thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.
Đáng chú ý, Nghị định thiết kế cơ chế "một đầu mối" khi Cơ quan điều hành Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM và Đà Nẵng tiếp nhận hồ sơ về đất đai từ nhà đầu tư, thay mặt thực hiện các trình tự, thủ tục theo quy định, sau đó trả kết quả cho thành viên Trung tâm tài chính quốc tế. Cách làm này nhằm rút ngắn quy trình, giảm chi phí thủ tục hành chính và tăng tính minh bạch trong triển khai dự án.
Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư được xác định là một trong những căn cứ để thực hiện việc cho thuê đất hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, tạo sự liên thông giữa thủ tục đầu tư và thủ tục đất đai.
Quy định rõ xử lý đất đai gắn với yếu tố nước ngoài
Nghị định cũng làm rõ nguyên tắc xử lý đối với trường hợp thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại tổ chức tín dụng nước ngoài. Theo đó, người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất khi xử lý tài sản thế chấp phải thuộc đối tượng được phép theo quy định của Luật Đất đai, nhằm bảo đảm kiểm soát chặt chẽ quyền sử dụng đất trong bối cảnh có yếu tố đầu tư nước ngoài.
Đăng ký môi trường trước khi xả thải
Về môi trường, Nghị định quy định thành viên Trung tâm tài chính quốc tế phải thực hiện đăng ký môi trường đối với dự án đầu tư trước khi xả chất thải ra môi trường, trừ các trường hợp được miễn theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Nội dung đăng ký môi trường tuân thủ Luật Bảo vệ môi trường và sử dụng biểu mẫu thống nhất do Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành.
Cơ quan tiếp nhận đăng ký môi trường là UBND cấp xã nơi triển khai dự án. Trường hợp dự án nằm trên địa bàn từ hai xã, phường trở lên, chủ dự án được quyền lựa chọn một địa điểm để thực hiện đăng ký, đồng thời bảo đảm cơ chế phối hợp kiểm tra, giám sát giữa các địa phương liên quan.
Cơ chế linh hoạt thông qua Cơ quan điều hành Trung tâm tài chính
Nhà đầu tư có thể thực hiện đăng ký môi trường trực tiếp, qua bưu điện, qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc thông qua Cơ quan điều hành Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM và Đà Nẵng. Trường hợp đăng ký thông qua cơ quan điều hành, chủ dự án phải hoàn tất thủ tục trước ít nhất 5 ngày làm việc kể từ thời điểm phát sinh hoạt động xả thải.
Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận hồ sơ, Cơ quan điều hành Trung tâm tài chính quốc tế có trách nhiệm chuyển văn bản đăng ký môi trường đến Ủy ban nhân dân cấp xã để xử lý theo thẩm quyền. Cơ quan tiếp nhận thực hiện các trách nhiệm quản lý, giám sát theo Luật Bảo vệ môi trường.
Với Nghị định 326/2025/NĐ-CP, khung pháp lý về đất đai và môi trường cho Trung tâm tài chính quốc tế được cụ thể hóa theo hướng phân quyền, đơn giản hóa thủ tục nhưng vẫn bảo đảm kiểm soát rủi ro, qua đó tạo nền tảng quan trọng để thu hút dòng vốn đầu tư quy mô lớn, chất lượng cao trong giai đoạn tới.
Tùng Phong
