Chính sách hỗ trợ cho công nghiệp chế tạo phục vụ ngành điện lực
Tại dự thảo Nghị định quy định về ứng dụng khoa học, công nghệ và phát triển công nghiệp chế tạo trong lĩnh vực điện lực, Bộ Công Thương đề xuất chính sách hỗ trợ cho công nghiệp chế tạo phục vụ ngành điện lực.
Bộ Công Thương đề xuất chính sách hỗ trợ cho công nghiệp chế tạo phục vụ ngành điện lực
|
Cơ chế cung ứng thiết bị, dịch vụ cho các dự án điện lực
Theo dự thảo, chủ đầu tư các dự án điện lực đặt hàng, ưu tiên sử dụng các sản phẩm, dịch vụ thuộc Danh mục hạng mục, thiết bị, công nghệ và dịch vụ tư vấn quan trọng trong lĩnh vực điện lực đặt hàng, ưu tiên cung cấp tại Việt Nam theo từng thời kỳ phù hợp với khả năng làm chủ công nghệ, sản xuất trong nước và tình hình phát triển kinh tế - xã hội do Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành để cung ứng cho dự án.
Cơ chế đặt hàng và ưu đãi đối với sản phẩm thiết bị điện lần đầu cung cấp
Giao trực tiếp cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân thực hiện cung cấp sản phẩm thiết bị điện cho dự án điện lực lần đầu tiên cung cấp tại Việt Nam đáp ứng một trong các tiêu chí sau: 1- Sản xuất, chế tạo trong nước được đánh giá, thử nghiệm, kiểm định đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn, bảo vệ môi trường theo quy định; 2- Hình thành từ kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ.
Giá đặt hàng được xác định trên cơ sở chi phí sản xuất, cung ứng hợp lý, hợp lệ, cộng với một khoản lợi nhuận hợp lý theo quy định của pháp luật về giá. Nhà cung cấp có trách nhiệm hạch toán, theo dõi riêng các chi phí này và thực hiện kiểm toán độc lập để làm căn cứ xác định giá đặt hàng được thanh toán.
Điều kiện đối với nhà cung cấp nhận đặt hàng, quy trình đặt hàng và hợp đồng đặt hàng thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu.
Nhà cung cấp nhận đặt hàng được hưởng các cơ chế sau đây:
Được hỗ trợ 100% chi phí mua bảo hiểm cho sản phẩm từ Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, quỹ phát triển khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Được ưu đãi về giá (không quá 10% so với giá thành sản phẩm nhập khẩu tương tự) khi tính giá đặt hàng đối với sản phẩm nhận đặt hàng.
Được miễn các yêu cầu, điều kiện về năng lực và kinh nghiệm khi tham gia đặt hàng.
Được loại trừ trách nhiệm hành chính, miễn trách nhiệm dân sự, loại trừ trách nhiệm hình sự nếu đã tuân thủ đầy đủ quy trình, quy định về nghiên cứu khoa học, công nghệ, về đặt hàng và không có mục đích vụ lợi, không có hành vi gian lận hay cố ý vi phạm pháp luật trong trường hợp gây thiệt hại cho Nhà nước.
Ưu tiên sản phẩm thiết bị điện đã được cung cấp, sử dụng trong công trình điện lực
Theo dự thảo, các sản phẩm thiết bị điện đã được sản xuất, chế tạo trong nước, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn, chất lượng theo quy định pháp luật và đã được cung cấp, sử dụng trong công trình điện lực tại Việt Nam phải được ưu tiên sử dụng.
Nhà thầu cung cấp sản phẩm thiết bị điện quy định trên được bổ sung vào Danh mục máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong nước đã sản xuất được; được hưởng các cơ chế hỗ trợ và ưu đãi phù hợp theo quy định pháp luật; được tiếp cận các chương trình hỗ trợ đổi mới công nghệ, cải tiến chất lượng và mở rộng quy mô sản xuất từ Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, quỹ phát triển khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Sản phẩm thiết bị điện sử dụng công nghệ đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia được đặt hàng, hưởng các cơ chế hỗ trợ và ưu đãi quy định của pháp luật liên quan và quy định về cơ chế đặt hàng và ưu đãi đối với sản phẩm thiết bị điện lần đầu cung cấp nêu trên.
Nhà thầu được ưu tiên lựa chọn trong trường hợp chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về kinh nghiệm, nếu có cam kết chuyển giao công nghệ, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa.
Lựa chọn doanh nghiệp trong nước làm chủ đầu tư và cơ chế thực hiện các dự án điện lực quan trọng
Lựa chọn doanh nghiệp trong nước làm chủ đầu tư thực hiện các dự án điện lực để làm chủ các công nghệ quan trọng trong ngành điện lực, bao gồm: Dự án điện gió ngoài khơi; dự án điện hạt nhân; dự án chuyển đổi nhiên liệu của các nhà máy nhiệt điện than; dự án nguồn điện dự phòng chiến lược nhằm bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia; dự án điện năng lượng mới; dự án đầu tư vào hệ thống truyền tải điện quốc gia từ 220 kV; dự án nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ: lưu trữ năng lượng, lưới điện thông minh, công nghệ pin, hydrogen, công nghệ đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. (*)
Trong trường hợp đã tiến hành đấu thầu trong nước lựa chọn nhà thầu dịch vụ tư vấn nhưng không có nhà thầu đủ năng lực, chủ đầu tư được chỉ định thầu để lựa chọn một liên danh tư vấn gồm một nhà thầu trong nước làm tư vấn chính và một số đơn vị tư vấn phụ (trong đó có đơn vị tư vấn nước ngoài) để thực hiện tư vấn lập dự án đầu tư, tư vấn thiết kế và tổ chức quản lý dự án.
Các đơn vị tư vấn trong nước được sử dụng kinh nghiệm của đơn vị tư vấn nước ngoài làm kinh nghiệm để tham gia đấu thầu đối với các dự án tiếp theo.
Đối với các gói thầu xây lắp, cung cấp thiết bị chính, khi đã tiến hành đấu thầu trong nước nhưng không có đơn vị đủ điều kiện triển khai, chủ đầu tư tiến hành lựa chọn nhà thầu nước ngoài để thực hiện gói thầu.
Trường hợp nhà thầu nước ngoài được chỉ định để thực hiện gói thầu phải cung cấp thiết kế kỹ thuật và chuyển giao công nghệ cho nhà thầu phụ trong nước để tiến hành chế tạo, cung ứng các thiết bị phụ, các linh kiện cho thiết bị chính và bảo trì, bảo dưỡng, sửa chữa các thiết bị chính.
Dự thảo nêu rõ, Bộ trưởng Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính xem xét quyết định doanh nghiệp trong nước làm chủ đầu tư thực hiện các dự án điện lực quy định tại (*) nêu trên để làm chủ các công nghệ quan trọng trong ngành điện lực, đáp ứng tiêu chí sau:
- Được thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam theo Luật Doanh nghiệp; không trong thời gian bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu theo quy định pháp luật về đấu thầu.
- Có vốn chủ sở hữu tối thiểu bằng 20% tổng mức đầu tư dự án.
- Đã trực tiếp quản lý, đầu tư hoặc vận hành ít nhất một dự án điện lực có quy mô từ 200 MW đối với dự án nguồn điện, tổng mức đầu tư từ 500 tỷ đồng trở lên đối với dự án khác; hoặc có kinh nghiệm trong lĩnh vực chế tạo thiết bị điện lực trọng điểm.
- Làm chủ hoặc phát triển công nghệ điện lực quan trọng (nhiệt điện hiệu suất cao, năng lượng tái tạo, lưu trữ năng lượng, lưới điện thông minh, truyền tải siêu cao áp…); có kế hoạch chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực trong nước.
- Cam kết sử dụng tối thiểu 60% giá trị thiết bị, dịch vụ, vật tư do doanh nghiệp trong nước sản xuất.
Dự án điện lực sử dụng các sản phẩm, dịch vụ thuộc Danh mục hạng mục, thiết bị, công nghệ và dịch vụ tư vấn quan trọng trong lĩnh vực điện lực đặt hàng, ưu tiên cung cấp tại Việt Nam theo từng thời kỳ phù hợp với khả năng làm chủ công nghệ, sản xuất trong nước và tình hình phát triển kinh tế - xã hội hoặc đáp ứng tiêu chí nêu trên trong trường hợp việc lập, thẩm định có nội dung khác với quy hoạch có liên quan thì không phải thực hiện thủ tục điều chỉnh quy hoạch; sau khi dự án được phê duyệt, các quy hoạch có liên quan phải được kịp thời rà soát, điều chỉnh, cập nhật và công bố.
Được phép chỉ định lựa chọn doanh nghiệp trong nước làm chủ đầu tư thực hiện các dự án điện lực quy định (*) nêu trên để làm chủ các công nghệ quan trọng trong ngành điện lực và khi đáp ứng quy định về tiêu chí trên.
Công suất của các dự án điện lực quy định tại (*) và các dự án điện lực sử dụng sản phẩm, dịch vụ thuộc Danh mục hạng mục, thiết bị, công nghệ và dịch vụ tư vấn quan trọng trong lĩnh vực điện lực đặt hàng, ưu tiên cung cấp tại Việt Nam theo từng thời kỳ phù hợp với khả năng làm chủ công nghệ, sản xuất trong nước và tình hình phát triển kinh tế - xã hội được ưu tiên huy động tối đa. Giá phát điện của các dự án này được xác định thông qua đàm phán hợp đồng mua bán điện, nhưng không vượt quá khung giá phát điện do Bộ Công Thương ban hành cho từng loại hình nhà máy điện có sử dụng sản phẩm, thiết bị, dịch vụ trong nước.
Hỗ trợ thử nghiệm, đánh giá và chứng nhận sản phẩm
Tổ chức, doanh nghiệp nghiên cứu công nghệ, phát triển các hạng mục, thiết bị, dịch vụ tư vấn quan trọng được hỗ trợ 50% kinh phí sử dụng phòng thí nghiệm, phòng thử nghiệm, phòng hỗ trợ thiết kế và thiết bị nghiên cứu dùng chung, trung tâm thử nghiệm, đo lường, kiểm định, giám định của Nhà nước để phát triển sản phẩm.
Hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong lĩnh vực điện lực
Tổ chức, doanh nghiệp tiến hành các hoạt động ứng dụng khoa học, công nghệ trong công nghiệp chế tạo phục vụ ngành điện lực được hưởng các hỗ trợ theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, pháp luật về chuyển đổi số và quy định tại Nghị định này như sau:
Được triển khai thử nghiệm có kiểm soát đối với sản phẩm thuộc Danh mục hạng mục, thiết bị và dịch vụ tư vấn điện lực quan trọng theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Được giao trực tiếp nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng công nghệ sản xuất các thiết bị điện thuộc Danh mục hạng mục, thiết bị và dịch vụ tư vấn điện lực quan trọng.
Được hỗ trợ tối đa 100% kinh phí mua bản quyền thiết kế, bản quyền công nghệ, phần mềm chuyên dụng phục vụ sản xuất, cung cấp các thiết bị điện thuộc Danh mục hạng mục, thiết bị và dịch vụ tư vấn điện lực quan trọng.
Được hỗ trợ đổi mới công nghệ, chuyển đổi số trong nhà máy sản xuất thiết bị điện.
Nhà nước hỗ trợ thành lập các Tổ hợp công nghiệp, dịch vụ năng lượng để hình thành hệ sinh thái nghiên cứu và phát triển, ứng dụng khoa học, công nghệ, thương mại hóa các sản phẩm công nghiệp chế tạo và cung ứng các dịch vụ phụ trợ cho ngành điện lực.
Hỗ trợ về nguồn nhân lực chất lượng cao
Doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện được hỗ trợ tối đa 70% kinh phí thuê chuyên gia, nhà khoa học phục vụ nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, sản xuất các hạng mục, thiết bị, phần mềm lõi, hệ thống tích hợp giám sát và điều khiển, dịch vụ tư vấn quan trọng để duy trì cung cấp điện liên tục, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
Hỗ trợ về đất đai và hạ tầng
Doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong ngành sản xuất thiết bị điện được hỗ trợ giảm tối thiểu 30% tiền thuê lại đất trong vòng 05 năm đầu kể từ ngày ký hợp đồng thuê đất với chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ. Khoản hỗ trợ tiền thuê đất này được Nhà nước hoàn trả cho chủ đầu tư theo quy định của Chính phủ. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định mức giảm tiền thuê lại đất quy định tại khoản này.
Các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ trong ngành sản xuất thiết bị điện được ưu tiên bố trí thuê nhà, đất là tài sản công chưa sử dụng hoặc không sử dụng tại địa phương.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định về danh mục tài sản công cho thuê, tiêu chí, mức hỗ trợ, hình thức hỗ trợ, trình tự, thủ tục cho thuê đối với từng loại tài sản và thực hiện công bố công khai trên trang thông tin điện tử của địa phương.
Hỗ trợ về tín dụng
Doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện được hưởng các hỗ trợ tín dụng như sau:
Được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện dự án sản xuất thiết bị điện nếu đáp ứng các tiêu chí về dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG) theo quy định của pháp luật.
Được hỗ trợ vay vốn tín dụng đầu tư theo quy định của pháp luật về tín dụng đầu tư của Nhà nước đối với dự án sản xuất thiết bị điện.
Được các tổ chức tín dụng ưu tiên một phần nguồn tín dụng thương mại cho các doanh nghiệp vay để đầu tư máy móc, thiết bị, công nghệ mới.
Được ưu tiên vay từ các quỹ hỗ trợ đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, quỹ hỗ trợ về khoa học và công nghệ theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để thực hiện các dự án nghiên cứu và phát triển, chế tạo thử nghiệm sản phẩm thiết bị điện.
Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý dự thảo này trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ.
Ái Minh
