Chủ tịch Hiệp hội Nhựa Việt Nam: Tái chế là chìa khóa mở đường cho kinh tế tuần hoàn
Trong nhiều năm, nhựa thường bị xem là nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, theo ông Đinh Đức Thắng - Chủ tịch Hiệp hội Nhựa Việt Nam, khi được quản lý đúng cách, nhựa có thể trở thành nguồn tài nguyên tái sinh quan trọng, vừa tiết kiệm năng lượng, vừa góp phần giảm phát thải và hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng xanh.
Trao đổi với người viết, ông Thắng cho rằng nhựa không nên chỉ nhìn ở góc độ “chất thải”, mà cần được đặt vào chuỗi giá trị kinh tế tuần hoàn. Việc tái chế đúng quy trình giúp biến nhựa sau sử dụng thành nguyên liệu đầu vào cho nhiều ngành như thời trang, xây dựng, công nghệ và đồ gia dụng. Thực tế, nhiều thương hiệu toàn cầu đã đưa nhựa tái chế vào sản xuất giày, áo và phụ kiện; trong khi các công trình xây dựng ngày nay cũng ứng dụng nhựa tái chế để thay thế vật liệu truyền thống, giúp tiết kiệm tài nguyên rừng và giảm chi phí.
Ở Việt Nam, nhiều doanh nghiệp như Stavian, Duy Tân hay An Phát đã đầu tư mạnh vào công nghệ tái chế và phát triển hệ thống thu gom, hình thành nền tảng cho mô hình kinh tế tuần hoàn trong ngành nhựa. Những nỗ lực này cho thấy sự chuyển mình từ sản xuất truyền thống sang hướng đi bền vững, bắt kịp xu thế toàn cầu.
Bên trong nhả máy sản xuất hạt nhựa tái chế của CTCP Nhựa Tái chế Duy Tân
|
Theo thống kê, năm 2024 ngành nhựa Việt Nam đạt doanh thu 31.5 tỷ USD, xuất khẩu gần 10 tỷ USD. Chỉ riêng 7 tháng đầu 2025, cả nước nhập khẩu 5.55 triệu tấn chất dẻo nguyên liệu, trị giá hơn 7.3 tỷ USD, tăng đáng kể so với cùng kỳ. Các sản phẩm nhựa Việt đã hiện diện tại hơn 190 quốc gia, trong đó có những thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản.
Ông Thắng nhấn mạnh nhựa có đặc tính phát thải carbon thấp hơn nhiều loại vật liệu truyền thống, đặc biệt phù hợp với các ngành vận tải vốn đặt nặng yêu cầu tiết kiệm nhiên liệu và giảm khí nhà kính. Quá trình đô thị hóa nhanh tại Việt Nam cũng khiến nhu cầu sử dụng nhựa trong xây dựng ngày càng lớn. Đồng thời, sự trỗi dậy của thương mại điện tử và tầng lớp trung lưu thúc đẩy tiêu dùng các sản phẩm nhựa gia dụng, bao bì và đóng gói.
Trong bối cảnh thế giới ngày càng coi trọng phát triển bền vững, đầu tư vào nhựa tái chế và vật liệu sinh học không chỉ là lựa chọn, mà đã trở thành hướng đi bắt buộc. Theo Chủ tịch Hiệp hội, điều này vừa mở ra cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu, vừa nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia.
“Nhựa không phải vấn đề, mà là một phần của giải pháp nếu được sử dụng và tái chế hợp lý. Chỉ khi có sự chung tay từ nhà quản lý, doanh nghiệp và người tiêu dùng trong thiết kế sản phẩm, phân loại rác tại nguồn và thu gom hiệu quả, ngành nhựa mới thực sự phát huy vai trò trong hành trình kiến tạo một tương lai xanh và bền vững”, ông Thắng chia sẻ.
Ông Đinh Đức Thắng - Chủ tịch Hiệp hội Nhựa Việt Nam
|
Tại Triển lãm Quốc tế ngành Nhựa và Cao su (Vinaplast) 2025, Hiệp hội tiếp tục chỉ ra rằng đầu tư tái chế vẫn còn nhiều rào cản. Bà Huỳnh Thị Mỹ - Phó Chủ tịch Hiệp hội cho biết, không ít doanh nghiệp mong muốn xây dựng nhà máy nhưng gặp khó khăn khi xin đất hoặc thủ tục tại khu công nghiệp, do tái chế thường bị gắn với lo ngại ô nhiễm.
Hoạt động thu gom cũng chưa hiệu quả. Việt Nam tiêu thụ 4-5 triệu tấn nhựa mỗi năm, nhưng phần lớn rác thải chưa được xử lý bài bản, nhiều loại vẫn phải đốt hoặc chôn lấp, trong khi lượng nhựa tái chế thu về lại thiếu ổn định về chất lượng.
Trước bối cảnh đó, Hiệp hội Nhựa Việt Nam đã kiến nghị Chính phủ sớm hình thành các khu công nghiệp chuyên về kinh tế tuần hoàn để tháo gỡ nút thắt pháp lý, đồng thời mở rộng cơ chế trách nhiệm mở rộng nhà sản xuất (EPR) sang nhiều nhóm sản phẩm khác. Những bước đi này, theo bà Mỹ, sẽ tạo hành lang thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư bài bản vào tái chế, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các thị trường quốc tế, từng bước đưa ngành nhựa Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu phát triển bền vững.
* Ngành nhựa Việt Nam đối diện thách thức lớn về thu gom và tái chế
Tử Kính
