Thoả thuận hợp tác kinh tế Trung Quốc – Đài Loan:
Cởi mở chưa từng thấy
Một thoả thuận thương mại giữa Trung Quốc và Đài Loan cắt giảm thuế cho hàng hoá trao đổi giữa hai nền kinh tế và mở cửa khu vực dịch vụ hai bên sẽ được ký vào ngày 29.6 tại thành phố Trùng Khánh. Có hơn 800 mặt hàng sẽ được cắt giảm thuế, thúc đẩy trao đổi hai chiều hàng năm lên mức 100 tỉ USD.
Đây là thoả thuận hợp tác kinh tế quan trọng nhất giữa Đài Loan và Trung Quốc trong 60 năm qua, kể từ khi Đài Loan tách khỏi Trung Quốc vào năm 1949.
Theo thông tin mà người đứng đầu chính quyền Đài Loan, ông Ngô Đôn Nghĩa cho phóng viên Reuters biết, thoả thuận khung về hợp tác kinh tế (ECFA) này sẽ xem xét cắt giảm thuế 539 mặt hàng của Đài Loan xuất sang Trung Quốc và 267 mặt hàng Trung Quốc xuất sang Đài Loan. Việc cắt giảm thuế sẽ tác động đến 15% lượng hàng hóa xuất khẩu của Đài Loan vào Trung Quốc, trong đó có các nhóm sản phẩm như hoá dầu và chất dẻo, xe hơi và linh kiện xe hơi, dệt, phụ tùng máy móc, thiết bị y khoa. Nhưng danh sách này không ưu đãi cho các sản phẩm nhựa PVC, một trong những sản phẩm xuất khẩu chính của Đài Loan.
Đổi lại, Đài Loan sẽ cắt giảm thuế các sản phẩm nhập từ Trung Quốc: bàn chải đánh răng, đồng hồ đeo tay, lốp xe đạp, bóng đèn, một số loại dầu công nghiệp. Tổng mức cắt giảm thuế cho hàng hoá Đài Loan có giá trị lên đến 13,84 tỉ USD, trong khi mức cắt giảm này cho hàng hoá Trung Quốc chỉ 2,86 tỉ USD.
Thoả thuận trên cũng sẽ mở đường cho Trung Quốc đầu tư vào một số khu vực dịch vụ của Đài Loan, trong đó có ngành điện ảnh và thương mại, trong khi Đài Loan được mở đường đầu tư vào các dịch vụ công nghệ thông tin, bảo dưỡng hàng không, y tế của Trung Quốc. Các ngân hàng Đài Loan hoạt động tại Trung Quốc sẽ được phép thực hiện các giao dịch bằng đồng nhân dân tệ sớm hơn một năm so với quy định hiện hành. Các ngân hàng Trung Quốc sẽ có thể nâng cấp các văn phòng đại diện ở Đài Loan thành các chi nhánh vào giữa năm 2011.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất và cũng đứng đầu danh sách các nước có đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất vào Đài Loan. Một nghiên cứu từ phía Đài Loan dự đoán ECFA có thể tạo ra 260.000 việc làm cho nền kinh tế này, đóng góp tăng trưởng GDP khoảng 1,7 điểm phần trăm một năm.
Thoả thuận hợp tác này, có sự mất cân đối trong số lượng và loại hàng hoá theo hướng có lợi cho Đài Loan, được đánh giá là thể hiện quan điểm của Trung Quốc trong việc phát triển các quan hệ hợp tác mềm mỏng với Đài Loan hướng đến việc hợp nhất hai khu vực. Tuy vậy đã xuất hiện những phản đối ở Đài Loan do lo ngại về các mục đích chính trị đằng sau thoả thuận này. Lấy lý do thoả thuận này không tuân thủ các quy định của tổ chức Thương mại thế giới WTO, những người phản đối dự định tổ chức một cuộc biểu tình ở Đài Bắc vào ngày 26.6.
Hùng Khương (Reuters)
sài gòn tiếp thị