Điệp khúc… cảng chờ đường!
TP Hồ Chí Minh có 5 cảng gồm: Bến Nghé, Sài Gòn, Rau Quả, Tân Thuận Đông và Nhà máy Đóng tàu Ba Son phải di dời ra khỏi nội thành trước năm 2010 theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Nhưng đến nay mới chỉ có Tân cảng Sài Gòn về cơ bản đã di dời xong, còn những cảng khác vẫn gặp nhiều vướng mắc và đề xuất gia hạn di dời đến năm 2015 và 2020. Chưa hết, với những cảng đã được xây mới để đón cảng di dời thì lại… không có đường vào.
Cảng biển Phú Hữu, quận 9 nằm bên dòng sông Đồng Nai do Tổng Công ty Cơ khí Giao thông Sài Gòn (Samco) xây dựng từ năm 2007 và hoàn thành vào tháng 7-2010 nhằm thay thế cảng Bến Nghé nằm trên sông Sài Gòn (thuộc Samco) khi cảng này phải di dời. Đây là một trong những cảng có vị trí rất tốt cho hàng hóa lưu thông bằng các tuyến đường vành đai trong qua cầu Phú Mỹ, vành đai ngoài kết nối vào đường cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, cao tốc Biên Hòa - Bà Rịa Vũng Tàu, cao tốc Bến Lức - Long Thành sau này đi các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và khu vực Nam Trung bộ mà không còn phải vào khu vực trung tâm TP Hồ Chí Minh.
Thế nhưng, dù có vị trí đẹp, khu đất rộng 24ha, có nhà kho rộng hơn 2.500m², nhà xưởng rộng 1.500m² và 600m cầu cảng hoạt động, nhưng từ tháng 7-2010 đến nay cảng Phú Hữu mới chỉ đón trên dưới 5 chiếc tàu nhỏ. Lý do là con đường dẫn vào cảng vẫn còn như… đường làng với ổ trâu, ổ gà. Với con đường này, ngay cả xe ô tô nhỏ ra vào cũng khó khăn, huống chi là xe tải, xe container vào chở hàng.
Cùng chung hoàn cảnh bi đát của "vấn nạn giao thông" là cụm cảng Hiệp Phước - Nhà Bè. Trong số này phải kể đến cảng Sài Gòn Hiệp Phước nằm trên sông Soài Rạp do cảng Sài Gòn làm chủ đầu tư. Với quy mô hai cầu cảng dài 200m, 400m và 2 phao neo tàu 30.000 tấn, kho hàng rời và cần cẩu vạn năng, được xem là cảng hiện đại sẵn sàng cho việc tiếp nhận tàu đến 50.000 tấn.
Nguy cơ một "Phú Hữu 2" lại tái diễn khi theo kế hoạch, đến tháng 6-2011 sẽ hoàn thành xây dựng cảng Sài Gòn - Hiệp Phước giai đoạn 1, nhưng vấn đề nan giải là con đường vào cảng dài 2km chưa được khởi công vì chưa tìm được nguồn vốn. Theo ông Hoàng Văn Nhượng, Phó Tổng Giám đốc cảng Sài Gòn, nếu có vốn thì sớm nhất đến cuối năm 2012, đầu 2013 mới có thể xây dựng xong 2km đường bộ nối từ đường trục Bắc - Nam TP vào cụm cảng Hiệp Phước. Lý do: vì dù đường vào cảng chỉ khoảng 2km nhưng phải xây dựng 2 cây cầu nên thời gian thi công rất lâu.
Sự đầu tư khập khiễng, thiếu đồng bộ hạ tầng đang dẫn đến những lãng phí rất lớn, với khoản đầu tư hàng trăm tỷ đồng mà cảng Phú Hữu vẫn phải nằm gió, phơi sương, trong khi chương trình di dời cảng ra khỏi nội thành vẫn tiếp tục chậm tiến độ. Về dự án giao thông vào cảng Phú Hữu, ông Bùi Xuân Cường, Phó Giám đốc Sở GTVT TP Hồ Chí Minh cho biết, UBND TP đã chấp nhận và đang xem xét phê duyệt dự án đầu tư xây dựng một con đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào Khu công nghiệp (KCN) Phú Hữu do Công ty Xi măng Hà Tiên 1 đầu tư theo hình thức BOT. Cảng biển Phú Hữu nằm trong KCN Phú Hữu nên khi con đường này được xây dựng, giao thông đến cảng biển Phú Hữu sẽ thông suốt. Con đường này sẽ có chiều dài 2,6km, rộng 30m.
Tại cuộc họp về tiến độ di dời và chuyển đổi công năng các cảng trên sông Sài Gòn ngày 17-3 vừa qua tại TP Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã yêu cầu các cơ quan chức năng triển khai đồng bộ các giải pháp để kịp thời di dời cảng khỏi nội đô, trước yêu cầu thông thương cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và giảm áp lực giao thông nội đô TP. Ngành giao thông phải tập trung vốn để đáp ứng các hạng mục hạ tầng, dự án cấp bách, có thể sớm đưa vào khai thác, phục vụ phát triển các cảng mới, đặc biệt là các dự án có thể huy động từ nguồn vốn xã hội, của các nhà đầu tư…
Nguyên Hoàng
Hà Nội Mới
