Doanh nghiệp chưa mặn mà với chứng chỉ chất lượng
Ông Phạm Ngọc Trân, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng nhìn lại 10 năm của phong trào áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tại các doanh nghiệp Việt Nam...
Ông Phạm Ngọc Trân, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng nhìn lại 10 năm của phong trào áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tại các doanh nghiệp Việt Nam.
Năm 2005 đánh dấu 10 năm phong trào chất lượng trên qui mô cả nước. Ông đánh giá như thế nào về những thành công mà phong trào mang lại cho doanh nghiệp cũng như nền kinh tế?
Đã có sự thay đổi đáng kể về năng suất, chất lượng trong các doanh nghiệp mà phong trào chất lượng đã mang lại.
Trước tiên, chất lượng hàng hóa do doanh nghiệp làm ra ngày càng được khẳng định, không chỉ đẩy lùi sản phẩm ngoại nhập, nhất là hàng tiêu dùng và thực phẩm, mà còn tham gia vào công tác xuất khẩu ngày càng nhiều. Hàng hóa xuất khẩu của Việt
Nhờ áp dụng hệ thống chất lượng mà trình độ quản lý của doanh nghiệp theo kịp với các nước trong khu vực, khoa học hơn và kinh tế hơn. Nhà quản lý kiểm soát được công việc và doanh nghiệp; người lao động hiểu rõ ràng hơn trách nhiệm và quyền hạn của mình trong sản xuất.
Điều này đã giúp doanh nghiệp giảm được chi phí, gia tăng năng suất lao động. Nhiều đơn vị thay đổi hệ thống cũ và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế.
Ví dụ Công ty Gang thép Thái Nguyên nhờ áp dụng hệ thống chất lượng đã giảm đáng kể lượng tiêu hao năng lượng, nguyên nhiên liệu. UBND quận 1, Tp.HCM mạnh dạn áp dụng hệ thống chất lượng ISO, giảm bớt sự phiền hà cho người dân và được công chúng tin tưởng...
Có hai nguyên nhân dẫn đến thành công. Thứ nhất là sức ép của hội nhập và cạnh tranh của thị trường, buộc doanh nghiệp phải cải cách hệ thống quản lý ổn định hơn và hiện đại hơn.
Thứ hai là vai trò của Nhà nước thay đổi cách quản lý từ cơ chế giám sát chuyển sang hỗ trợ để doanh nghiệp tự quyết định chất lượng sản phẩm. Sự thay đổi này có ý nghĩa rất lớn, thể hiện tinh thần đổi mới, doanh nghiệp tự chủ thay vì dựa hoàn toàn vào Nhà nước. Có thể khẳng định, phong trào chất lượng đã làm thay đổi rất lớn các doanh nghiệp và cả nền kinh tế.
Với 3.000 doanh nghiệp và đơn vị có chứng chỉ chất lượng quốc tế, theo ông tỷ lệ này có quá thấp không nếu so với tổng số doanh nghiệp cả nước, nhất là thấp hơn hai, ba lần so với các nước khu vực như Thái Lan, Malaysia?
Con số 3.000 đơn vị có chứng chỉ chất lượng quốc tế, tương đương với tỷ lệ 1,5% số doanh nghiệp đang hoạt động, quả là quá thấp so với các nước. Ngay như ở Tp.HCM cũng chỉ đạt 3% số doanh nghiệp có chứng chỉ chất lượng bao gồm ISO, HACCP, SA 8000.
Nguyên nhân là do phong trào chất lượng chỉ mới được xây dựng trong 10 năm nên chưa nhận được sự huởng ứng của nhiều doanh nghiệp. Công tác tuyên truyền về chất lượng chưa đủ mạnh để các đơn vị có đủ ý thức và đánh giá tầm quan trọng của hệ thống chất lượng.
Ngoài ra, việc áp dụng hệ thống quốc tế rất tốn kém, khiến nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ khó có thể đủ điều kiện áp dụng. Tp.HCM đã có ngân sách hỗ trợ doanh nghiệp nhưng vẫn chưa có nhiều đơn vị hưởng ứng.
Tuy nhiên, một điều đáng chú ý là ngày càng có nhiều doanh nghiệp nhận thức thực chất của hệ thống quản lý chất lượng chứ không đơn thuần thực hiện vì tấm giấy chứng nhận. Bằng chứng là một doanh nghiệp ở Hà Tây đã có chứng chỉ ISO nhưng khi giám đốc mới điều hành doanh nghiệp thấy hệ thống không phát huy đã yêu cầu toàn bộ công ty áp dụng lại để có được một chứng chỉ thực chất với ý nghĩa của nó.
Hy vọng trong những năm tới, trước sức ép hội nhập và vì sự sống còn mà nhiều doanh nghiệp Việt
Xin ông cho biết trong giai đoạn 2006 - 2007, Việt
Trong định hướng sắp tới, chúng tôi xác định cần đẩy mạnh tuyên truyền về chất lượng và hệ thống chất lượng để mọi doanh nghiệp hiểu và thực hiện cũng tức là thúc đẩy năng suất chất lượng trong cộng đồng doanh nghiệp rộng rãi hơn nữa.
Chúng tôi sẽ phối hợp với các địa phương để hình thành chương trình năng suất, chất lượng, tập trung vào việc huấn luyện và đào tạo các cán bộ chất lượng. Chính lực lượng này sẽ góp phần làm cho việc nhận thức và áp dụng chất lượng được nhân rộng hơn.
Mục tiêu của chúng tôi trong năm 2006 - 2007 là phấn đấu có 20 địa phương trong 64 tỉnh thành của cả nước có phong trào mạnh về năng suất và chất lượng. Chính nhờ sự giúp đỡ của chính quyền địa phương phong trào chất lượng sẽ phát triển mạnh và lan tỏa ra cả nước.
Kinh nghiệm cho thấy. ở
Bản thân Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng có kế hoạch gì để nâng cao năng lực, đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiêp?
Sau thành công của một số cơ quan quản lý nhà nước nhờ áp dụng hệ thống chất lượng, Tổng cục đã được Chính phủ yêu cầu nghiên cứu và áp dụng mô hình này cho các cơ quan quản lý nhà nước khác trên phạm vi cả nước.
Từ năm 2004, Tổng cục đã phối hợp với nhiều cơ quan như Văn phòng Chính phủ, Bộ nội vụ... xây dựng một chương trình chất lượng với điểm nhấn là huấn luyện đào tạo và tư vấn cho chính quyền các địa phương.
Cho đến nay, một số khóa tập huấn đã được triển khai cho các cơ quan quản lý nhà nước ở các tỉnh, thành. Hy vọng, cùng với khu vực doanh nghiệp, năng suất và chất lượng của các cơ quan quản lý nhà nước cũng sẽ thay đổi đáng kể trong giai đoạn tiếp tới.
TBKTVN
