Giá xăng dầu: “Nên để doanh nghiệp bán theo giá định hướng”
Theo Tiến sĩ Bùi Ngọc Bảo, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam, ngay cả khi Bộ Tài chính tăng thuế nhập khẩu xăng từ 0% lên 5% thì việc kinh doanh xăng của Tổng công ty vẫn có lãi khoảng 1.000 đồng/lít...
Theo Tiến sĩ Bùi Ngọc Bảo, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam, ngay cả khi Bộ Tài chính tăng thuế nhập khẩu xăng từ 0% lên 5% thì việc kinh doanh xăng của Tổng công ty vẫn có lãi khoảng 1.000 đồng/lít.
Xin ông cho biết về tình hình kinh doanh xăng dầu của Tổng công ty Xăng dầu Việt
Có thể nói năm 2005 là năm rất khó khăn đối với việc kinh doanh của Petrolimex do giá xăng dầu trên thế giới bất ổn định và ở mức cao.
Có nhiều thời điểm, diễn biến thị trường không phản ánh đúng quy luật cung cầu thuần túy mà bị ảnh hưởng bởi các yếu tố địa chính trị, thiên tai, hoạt động mạnh mẽ của giới đầu cơ quốc tế. Bên cạnh đó là nhu cầu sử dụng nhiên liệu tại nhiều nước tăng cao, nhất là đối với những nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Ấn Độ nhằm đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế trong nước.
Trên thực tế, rất khó có thể dự đoán tình hình thị trường nhiên liệu quốc tế và đương nhiên diễn biến trên có ảnh hưởng trực tiếp đến các nước nhập khẩu, các doanh nghiệp nhập khẩu. 9 tháng đầu năm 2005, Petrolimex đã lỗ khoảng 4.300 tỷ đồng (trong đó kinh doanh dầu lỗ hơn 4.500 tỷ đồng còn xăng thì lãi hơn 200 tỷ đồng).
Từ tháng 10/2005 đến nay, giá xăng dầu thế giới có xu hướng giảm xuống và tương đối ổn định, giá dầu thô WTI (tại Mỹ) dao động ở mức 55-57 USD/thùng và bên cạnh đó khoảng cách giữa giá sản phẩm (khoảng 62 USD/thùng) với giá dầu thô chỉ còn chênh nhau 4-5 USD/thùng thay vì 9-10 USD/thùng như trước đây.
Nhờ đó, việc kinh doanh mặt hàng xăng của Petrolimex đã có lãi, các loại dầu mazút, DO đã lỗ ít hơn trước. Ngay cả khi Bộ Tài chính tăng thuế nhập khẩu xăng từ 0% lên 5% (ngày 9/11) thì kinh doanh xăng vẫn có lãi khoảng 1.000 đồng/lít.
Đây cũng là mặt hàng mà Nhà nước muốn chuyển sang điều tiết, vận động theo cơ chế thị trường. Chúng tôi nhận định rằng từ nay đến hết năm giá xăng dầu thế giới sẽ tương đối ổn định do nhu cầu sẽ thấp hơn.
Trước tình hình thị trường như vậy, các cơ quan hoạch định chính sách đang dự tính một số phương án tiếp tục điều chỉnh về thuế nhập khẩu hoặc giảm giá bán lẻ xăng, ông có nhận định gì về điều này?
Tôi cho rằng hiện nay chúng ta có ba sự lựa chọn.
Phương án thứ nhất là cho doanh nghiệp vận dụng theo quy chế tại Quyết định 187, cho phép bán theo giá định hướng với biên độ dao động tăng/giảm tối đa 10%.
Như vậy với tình hình thị trường hiện nay, chắc chắn doanh nghiệp sẽ phải giảm giá bán lẻ xăng. Đối với lĩnh vực kinh doanh xăng dầu, tính cạnh tranh cũng rất cao vì hiện có tới cả chục doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu, mỗi doanh nghiệp đều phải tìm cách để bán được hàng chính vì vậy, giá cả cũng được tính toán ở mức lãi vừa phải chứ không thể cao quá được.
Còn phương án thứ hai mang tính dung hòa, tức là Nhà nước có thể tăng thuế nhập khẩu xăng đến mức nào đó theo lộ trình (có thể 10%, 15%...) và giảm giá bán lẻ. Song theo tôi, phương án này cũng không triệt để và sẽ làm chậm quá trình đưa kinh doanh mặt hàng xăng vận động theo cơ chế thị trường.
Phương án thứ ba có thể sẽ mạnh mẽ hơn nữa khi Nhà nước quyết định giữ nguyên mức giá bán lẻ xăng như hiện nay và tăng thuế nhập khẩu mặt hàng này đến mức hợp lý mà doanh nghiệp, thị trường có thể chấp nhận được và có tác dụng bù đắp một phần cho ngân sách Nhà nước.
Là doanh nghiệp đầu mối chiếm tới 60% thị phần xăng dầu trong nước, xin ông cho biết về tình hình kinh doanh của Petrolimex khi một trong những phương án trên được lựa chọn? Và doanh nghiệp cần một phương án nào để kinh doanh hiệu quả nhất?
Với những mặt hàng đã xác định chuyển sang điều tiết, vận động theo cơ chế thị trường, chúng ta cần lo “sắp đặt” đầu vào cho đầy đủ tức là ấn định một mức thuế cụ thể để đủ bù đắp cho ngân sách Nhà nước, khi đó sẽ chỉ còn doanh nghiệp với thị trường và người tiêu dùng. Điều này sẽ tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu được chủ động linh hoạt trong kinh doanh, giá thị trường trong nước dễ tiên liệu hơn.
Đối với doanh nghiệp, chúng tôi mong muốn được kinh doanh xăng dầu theo giá định hướng. Chúng tôi trông đợi một sự hoạch định chính sách thật rõ ràng đối với mặt hàng xăng – liệu có “thu đủ thuế” ngay hay không?
Nếu giữ thuế nhập khẩu 5% như hiện nay thì tất nhiên là quá thiếu, nếu để khoảng 30% như trước đây (khi giá dầu thô thế giới ở mức khoảng 30 USD/thùng) thì doanh nghiệp chắc chắn sẽ lỗ.
Theo tính toán, nếu giá bán lẻ vẫn giữ như hiện nay và thuế nhập khẩu điều chỉnh lên 15-17% thì doanh nghiệp vẫn có thể chịu được và lúc đó kinh doanh mặt hàng xăng sẽ được điều tiết theo cơ chế thị trường.
Tình hình nhập khẩu và tiêu thụ xăng dầu trong những tháng còn lại của năm sẽ rất nhạy cảm nếu các chính sách giá thay đổi. Hơn nữa, giá dầu thế giới hạ nhiệt trong khoảng thời gian chưa dài nên cần tính toán một cách thận trọng để đưa ra các kịch bản trong điều kiện giá dầu giảm tiếp, giữ nguyên hoặc tăng lên.
Với giá xăng dầu bán lẻ trong nước, lúc giảm thì dễ, lúc muốn tăng lại rất phức tạp.
TBKTVN
