Giờ “G” đã đến với các ngân hàng thương mại
Ngày 30-6-2011 được coi là giờ "G” đối với cả hệ thống ngân hàng thương mại về việc giảm dư nợ cho vay phi sản xuất chỉ ở mức 22%. Trước đó Ngân hàng Nhà nước đã hơn một lần đưa ra thông điệp: Sau ngày 30-6-2011, nếu ngân hàng thương mại nào có mức dư nợ cho vay phi sản xuất trên 22% sẽ bị xử phạt hành chính.
Từ cuối quý II trở về trước, dư nợ cho vay phi sản xuất của hệ thống ngân hàng thương mại trên địa bàn cả nước ở mức bình quân trên 25%. Đối với các ngân hàng thương mại thuộc loại "đàn em” về vốn điều lệ, mức dư nợ cho vay phi sản xuất chiếm tỉ trọng lên đến gần 50%. Giờ "G” đã đến nhưng qua khảo sát thực tế được biết, số đông các ngân hàng thương mại khó thực hiện chỉ tiêu bắt buộc này. Từ cuối tháng 6, khi mà ngày quy định đã sát nút, dư nợ cho vay phi sản xuất tại nhiều ngân hàng thương mại vẫn ở mức 24% đến 25%, thậm chí có những ngân hàng thương mại chỉ số này lên đến trên 30%.
Công bằng mà nói, cả hệ thống ngân hàng thương mại đều ráo riết hạ mức cho vay phi sản xuất. Gần như không có tình trạng cố ý chây ỳ. Tuy nhiên việc "thu quân” vốn vay phi sản xuất là việc không hề đơn giản. Cho vay phi sản xuất gồm nhiều loại, trong đó phần chủ yếu "rót” vào bất động sản và chứng khoán (riêng bất động sản chiếm trên 70% tổng số vốn cho vay phi sản xuất). Nguồn vốn này được ngân hàng cho vay dài hạn, ít nhất là 3 năm có loại kỳ hạn cho vay lên đến gần 10 năm. Khế ước cho vay vốn phi sản xuất là dài hạn, phải sau nhiều năm mới đến kỳ thanh toán nợ gốc và lãi suất. Bỗng dưng có "chỉ lệnh”, các ngân hàng thương mại buộc phải cấp tập thu hồi vốn vay phi sản xuất trước kỳ hạn đã cho vay. Cả hai phía, ngân hàng và khách hàng đều rơi vào tình huống khó xử, nằm ngoài dự định. Để có tiền trả bớt vốn vay, các nhà đầu tư (nhất là bất động sản) buộc phải bán tài sản. Trong khi đó, thị trường bất động sản đang "lạnh giá" vì thế tức tốc thu hồi vốn từ loại tài sản này là việc không dễ chút nào. Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến khó thực hiện chỉ tiêu giảm vốn cho vay phi sản xuất xuống 22% kể từ 30-6-2011. Biết được nguy cơ khó về đích đúng thời hạn, một số ngân hàng thương mại tìm "cửa thoát” bằng cách "xin” lùi thời gian thực hiện nhưng ngân hàng nhà nước không thỏa hiệp.
Từ nay đến cuối năm 2011, ngoài "liều thuốc” cần thiết nói trên, Ngân hàng Nhà nước còn thực hiện một số chính sách "cứng rắn” gắn liền những chỉ tiêu mang tính mệnh lệnh. Theo đó, trong năm 2011, ngân hàng thương mại sẽ bị đình chỉ hoạt động nếu tăng tín dụng vượt trần 20%, ngân hàng thương mại nào không tăng đủ vốn điều lệ sẽ bị rút giấy phép hoạt động. Trước mắt, sau ngày 30-6, tiến hành kiểm tra và xử phạt những ngân hàng thương mại cho vay phi sản xuất vượt mức trên 22%.
Bá Tân
đại đoàn kết
