Nâng lương tối thiểu trong doanh nghiệp FDI
Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, việc nâng mức lương tối thiểu cho người lao động làm việc trong khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) sẽ được thực hiện từ đầu 2006...
Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, việc nâng mức lương tối thiểu cho người lao động làm việc trong khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) sẽ được thực hiện từ đầu 2006.
Ông Phạm Minh Huân, Vụ trưởng Vụ Tiền lương - Tiền công (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) cho biết, mức lương tối thiểu khả thi nhất cho khu vực FDI là 870.000 đồng/tháng (tương đương 55 USD/tháng) áp dụng cho các doanh nghiệp khu vực thành phố Hà Nội, Tp.HCM, Đồng Nai và Bình Dương; 790.000 đồng/tháng (50 USD/tháng) cho các doanh nghiệp khu vực Hải Phòng, Hạ Long, Đà Nẵng, Nha Trang, Vũng Tàu, Cần Thơ và 710.000 đồng/tháng (45 USD/tháng) cho các địa bàn còn lại.
Hiện nay mức lương tối thiểu làm căn cứ để trả cho người lao động ở khu vực FDI được quy định tại Quyết định 53/1999/QĐ-TTg ngày
Cụ thể, có 4 mức lương tối thiểu được quy định áp dụng là 626.000 đồng/tháng (tương đương 45 USD/tháng) cho vùng thuộc các quận của thành phố Hà Nội và Tp.HCM; 556.000 đồng/tháng (40 USD/tháng) cho các huyện của thành phố Hà Nội và Tp.HCM, các quận của Hải Phòng, Biên Hoà và Vũng Tàu; 487.000 đồng/tháng (35 USD/tháng) cho các huyện, tỉnh và thành phố còn lại; 417.000 - 487.000 đồng/tháng (30- 35 USD/tháng) đối với những vùng cơ sở hạ tầng còn khó khăn. Những mức lương này được áp dụng từ ngày
Thực tế cho thấy, với quy định trên, Chính phủ chỉ đưa ra mức lương tối thiểu được tính trả cho người lao động không được đào tạo trong điều kiện lao động bình thường.
Đối với lao động đã qua đào tạo, doanh nghiệp FDI phải tự xây dựng hệ thống thang, bảng lương riêng. Quy định về lương tối thiểu được doanh nghiệp lấy làm căn cứ nhân với hệ số và cộng thêm một số loại phụ cấp khác (nếu có) để trả lương cho người lao động đã qua đào tạo hoặc tuỳ thuộc vào việc xây dựng định mức lao động trong doanh nghiệp.
Tuy nhiên, ông Huân cho biết, không ít doanh nghiệp FDI đã dùng mức lương tối thiểu này để trả cho người lao động đã qua đào tạo. Một số doanh nghiệp khác lại xây dựng mức lương bậc 1 chỉ cao hơn lương tối thiểu 1- 2%. Hiện tượng này chủ yếu xảy ra ở các doanh nghiệp FDI thuộc ngành dệt may và da giày.
Ông Cấn Văn Minh, Trưởng Phòng quản lý lao động (Ban quản lý các khu chế xuất, khu công nghiệp Hà Nội) cho biết, nhiều doanh nghiệp tại các khu chế xuất, khu công nghiệp Hà Nội cũng đang trả lương cho người lao động chỉ cao hơn lương tối thiểu không đáng kể.
Chẳng hạn, Công ty Canon hiện có 4.000 lao động, nhưng công nhân chỉ được trả 620.0000 - 640.000 đồng/tháng/người; Công ty Denso hiện có 800 công nhân, nhưng mức lương chỉ khoảng 640.000 đồng/tháng/người.
Ông Minh cho biết, hầu hết các doanh nghiệp cùng khu công nghiệp hoặc cùng địa bàn đều "nhìn nhau" để trả lương, nếu doanh nghiệp nào "xé rào" thì bị xem là cạnh tranh không lành mạnh trong thu hút lao động.
Bên cạnh đó, mức lương tối thiểu được quy định từ năm 1999 tới nay đã chịu tác động của nhiều yếu tố như giá cả, tăng trưởng kinh tế, tăng lương khu vực nhà nước và các doanh nghiệp hoạt động theo Luật Doanh nghiệp... nên giá trị thực tế đã giảm xuống. Từ tháng 12/1999 tới nay, chỉ số giá tiêu dùng đã tăng hơn 25%, trong đó chỉ số giá lương thực - thực phẩm tăng khoảng 40%.
Với mức lương tối thiểu cho người lao động khu vực FDI vẫn "dậm chân tại chỗ" như trên, đời sống của không ít người lao động đã bị giảm đáng kể.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, việc áp dụng mức lương tối thiểu mới sẽ làm tăng chi phí đầu vào của các doanh nghiệp và làm tăng khoảng cách giữa lương tối thiểu khu vực nhà nước với khu vực FDI. Tuy nhiên, mức lương này được nhiều đại diện các doanh nghiệp đồng ý tại cuộc hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp khu vực phía Bắc về nâng lương khu vực FDI.
Nhiều đại diện của doanh nghiệp cho rằng, lương là động lực lớn thu hút, khuyến khích lao động nâng cao năng suất và gắn bó lâu dài với công ty. Ông Đào Nguyên Phụng, Phó tổng giám đốc thứ nhất Công ty LS - Vina Cable tại Hải Phòng cho rằng, nâng lương tối thiểu khu vực FDI trong thời điểm hiện tại sẽ ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp thuộc khối da giày, dệt may... có sử dụng nhiều lao động.
Tuy vậy, với cường độ lao động cao và thời gian lao động nhiều, nhất là vào mùa vụ, người lao động khu vực này cần được trả mức lương hợp lý để có thể đủ sinh hoạt trong mặt bằng giá cả hiện nay.
Về lâu dài, theo khẳng định của ông Phạm Minh Huân, tới năm 2008 sẽ có một mức lương tối thiểu chung quy định cho các loại hình doanh nghiệp, mà không có sự phân biệt giữa các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp hoạt động theo Luật Doanh nghiệp và doanh nghiệp khu vực FDI như hiện nay. Tuy nhiên, mức lương tối thiểu cụ thể hiện chưa tính được do phụ thuộc vào tăng trưởng kinh tế và một số yếu tố khác như chỉ số giá sinh hoạt...
Ông Chang Hee Lee, chuyên gia cao cấp về tiền lương của Tổ chức Lao động thế giới (ILO) cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày một hội nhập sâu hơn, cạnh tranh về giá nhân công rẻ vẫn được xem là thế mạnh của Việt Nam.
Vì vậy, việc nâng lương tối thiểu cũng nên cân nhắc kỹ. Để nâng mức sống cho người lao động, một cách hữu hiệu khác là thực thi nghiêm những quy định của luật pháp về thời gian làm việc và nghỉ ngơi của lao động.
Đầu tư
