Nhân viên Hải quan, Thuế vẫn làm khổ DN quá nhiều
Hội nghị đối thoại giữa DN và Bộ Tài chính diễn ra chính thức lần thứ 2 hôm nay (19/9) đã khiến các DN hài lòng với lãnh đạo Bộ Tài chính. Nhưng những phàn nàn về cách đối xử của cán bộ thực thi nhiệm vụ với DN vẫn chưa hết.
Hội nghị đối thoại giữa DN và Bộ Tài chính diễn ra chính thức lần thứ 2 hôm nay (19/9) đã khiến các DN hài lòng với lãnh đạo Bộ Tài chính. Nhưng những phàn nàn về cách đối xử của cán bộ thực thi nhiệm vụ với DN vẫn chưa hết.
"Cổng ngoài" đã mở
Ông Nguyễn Trọng Bình - Phó Tổng giám đốc Công ty LG Electronics Vietnam cho biết, đây là lần thứ 2 ông trực tiếp tới dự Hội nghị đối thoại với DN của Bộ Tài chính. Hoạt động này theo ông là thực sự tích cực và đáng hoan nghênh. Hai Hội nghị ông Bình đều mang đến những câu hỏi riêng và chung của LG cũng như của các DN đầu tư nước ngoài khác và đều được tháo gỡ trực tiếp cũng như bằng văn bản.
Sự cởi mở, cách trả lời các câu hỏi thẳng thắn và thiện chí của Thứ trưởng Tài chính Trương Chí Trung, Phó tổng cục Thuế Nguyễn Thị Cúc, Phó tổng cục hải quan Đặng Thị Bình An, Tổng thư ký Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam Phạm Gia Túc... khiến nhiều DN trong số hơn 300 DN đến Hội nghị đã cảm thấy hài lòng với cách làm việc của lãnh đạo ngành Tài chính.
Theo ông Trương Chí Trung - Thứ trưởng Bộ Tài chính - từ sau Hội nghị đối thoại với DN chính thức 9/2004 đến nay, Bộ đã ban hành hàng trăm văn bản pháp quy giải quyết những vướng mắc của DN. Đã có 302 vấn đề khúc mắc của DN, 86 kiến nghị ghi nhận được Bộ Tài chính, Thuế và Hải quan giải quyết và có văn bản trả lời.
Ông Trung cũng cho biết, tính đến tháng 9/2005, ngành Thuế và Hải quan đã tổ chức đối thoại thường xuyên và định kỳ với khoảng 2 vạn lượt DN. Trên 95% trong khoảng 5 ngàn câu hỏi đã được giải quyết. Những vấn đề kiến nghị thuộc thẩm quyền và trách nhiệm của Bộ Tài chính đã được giải quyết thông qua việc ban hành gần 100 văn bản có nội dung quy phạm pháp luật áp dụng thống nhất trong cả nước.
"Chúng tôi với tinh thần cầu thị đang rất cố gắng tìm cách tháo gỡ khó khăn cho DN. Tuy nhiên, tôi vẫn thấy rằng còn nhiều tồn tại cần khắc phục để theo kịp quá trình phát triển của cộng đồng DN. Đó là việc các văn bản pháp quy được ban hành còn những quy định chưa thật chi tiết, đầy đủ, gây ra cách hiểu khác nhau, dẫn đến khó khăn và vướng mắc trong thực hiện, nhất là giá tính thuế, biểu thuế ưu đãi.... Điều này tạo ra sự tranh chấp giữa cơ quan Thuế, Hải quan và DN. Năng lực cán bộ còn bất cập so với yêu cầu quản lý thuế hiện đại", ông Trương Chí Trung nói.
Ông Trung cũng cho rằng, phản ứng của doanh nghiệp về hoàn thuế năm nay cũng ít hơn bởi việc này đã được thực hiện khá tốt sau Hội nghị đối thoại năm 2004. "Nhưng cũng phải thừa nhận một thực tế là tình trạng không nghiêm túc trong thực hiện nghĩa vụ thuế của cộng đồng DN khá nhiều. Chúng tôi sẽ xử lý nghiêm những trường hợp này", ông nói.
Trước thái độ tích cực và cầu thị của lãnh đạo ngành Thuế và Hải quan, ông Vũ Tấn Công - Giám đốc Công ty Phương Trinh JSC - cho rằng, cánh cổng ngoài đã mở. Chỉ còn những cánh cửa phía trong...
Diễn đàn đối thoại giữa DN với ngành Thuế và Hải quan lần này tập trung vào 3 vấn đề: Giải quyết những tồn đọng, vướng mắc của DN; Lấy ý kiến đóng góp của DN về định hướng cải cách hành chính thời gian tới, hướng tới sân chơi bình đẳng cho các DN khi chúng ta chuẩn bị vào WTO; Biểu dương và khuyến khích cộng đồng DN, qua đó hướng tới một cơ chế phối hợp hiệu quả hơn giữa DN và cơ quan Thuế, Hải quan. Sự kiện này cũng là sự chuẩn bị cho Hội nghị thường niên Thủ tướng gặp DN sẽ diễn ra vào tháng 10 tới. (Ông Phạm Gia Túc - Tổng thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt |
Ngán nhất thái độ quan liêu, nhũng nhiễu
Trao đổi với VietNamNet, ông V.C - Giám đốc một DN ôtô ở Hải Phòng - cho biết, đây là năm thứ 2 ông tham gia đối thoại thường niên với Bộ Tài chính. Ông đánh giá rất cao sự nỗ lực "thân thiện hoá" của lãnh đạo Bộ với cộng đồng DN. Tuy nhiên, điều mà các DN "ngán" nhất giờ đây chính là sự nhũng nhiễu và thái độ quan liêu, cửa quyền của chính những cán bộ Nhà nước hàng ngày tiếp xúc với DN.
Công ty Hà Vinh cho biết, hải quan Lào Cai vẫn tính tiền phạt chậm nộp trên cả số thuế được giảm mặc dù Thông tư 87 của Bộ Tài chính không hướng dẫn việc tính lại tiền phạt chậm nộp đối với trường hợp được hoàn thuế do nhầm lẫn.
Công ty cổ phần XNK thủ công mỹ nghệ và Công ty Vật tư công nghệ quốc phòng cho biết hải quan cưỡng chế nhiều lần các lô hàng đã đóng thuế của họ.
Ông Mai Thanh Hải - Phó chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FDI) sáng nay cũng đã đem đến Hội nghị 24 vấn đề mà các DN FDI đang bức xúc,thuộc 4 nhóm gồm: chính sách thuế; sự đồng bộ giữa các văn bản pháp luật về thuế; các thủ tục liên quan đến thuế, hải quan và quan hệ ứng xử giữa cán bộ thuế, hải quan với DN.
"Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược"
Đó là sự không đồng bộ giữa các văn bản pháp qui hiện vẫn khiến các DN đau đầu. Trường hợp công ty mía đường Bourbon (Tây Ninh) là một ví dụ. Quyết định 28 của Thủ tướng cho phép xoá nợ thuế VAT phát sinh từ 2001-2003 đối với sản phẩm có sử dụng phụ phẩm, phế liệu thu hồi từ sản xuất đường. Nhưng Thông tư 56 của Bộ Tài chính thì chỉ xoá nợ thuế VAT cho các phụ phẩm, phế liệu thu hồi từ đường.
Sự chưa đồng bộ còn thể hiện ở việc không thống nhất trong giảm thuế nhập khẩu sản phẩm và nguyên vật liệu linh kiện trong nước chưa sản xuất được theo lộ trình hội nhập. Thuế nhập khẩu đèn hình của Công ty sản xuất đèn hình Orion Hanel được giảm theo lộ trình hội nhập AFTA nhưng thuế nhập khẩu thuỷ tinh chuyên dụng để sản xuất đèn hình vẫn duy trì ở mức 5% từ 1995 đến nay. Công ty điện tử Daewoo-Hanel cho biết, thuế nhập khẩu linh kiện điện tử điện lạnh vẫn cao hơn thuế nhập khẩu sản phẩm.
"Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược" là cách ví von của một DN khi nói về sự không thống nhất giữa văn bản của Tổng cục Thuế và hướng dẫn thực hiện của cơ quan thuế địa phương. Ví dụ như trường hợp thông tư 05 về thuế nhà thầu. Công ty Zamil Steel xuất khẩu nhà thép sang
Ngay trong các cơ quan quản lý Nhà nước cũng còn sự không thống nhất giữa các hướng dẫn. Ví như Bộ Tài chính cho phép DN được hoàn thuế VAT theo giá trị trên hoá đơn xuất khẩu trừ chiết khấu của ngân hàng nhưng Hải quan hiện chưa có qui định cụ thể về trường hợp này dẫn đến công ty XNK khu Công nghiệp AMATA bị ách tắc trong thủ tục hoàn thuế nhập khẩu.
Bên cạnh đó, việc hướng dẫn miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị đồng bộ của các Bộ Thương mại, Bộ Công nghiệp, Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan vẫn còn đang là một vướng mắc đối với nhiều DN (như Công ty Pepsi Cola, Bệnh viện Việt-Pháp, các DN trong KCN Bắc Ninh...).
Thủ tục thuế chưa hết "rối"
Các thủ tục liên quan đến thuế còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ. Ví dụ như thủ tục quyết toán thuế cần định kỳ tối đa là 2 năm một lần. Có doanh nghiệp đi vào hoạt động từ năm 1999 nhưng năm 2004 Cục thuế địa phương mới quyết toán thuế. Thực tế còn có DN bị gửi thông báo phạt do sai sót của Cục Thuế địa phương trong suốt 1 năm.
Cơ quan thuế cũng cho phép DN in hoá đơn đặc thù, nhưng trong thực tế sử dụng lại bị vướng mắc bởi nhiều qui định khác của chính cơ quan này ban hành. Ví dụ trường hợp các hoá đơn tại các quầy bar của khách sạn phải có chữ ký của đại diện uỷ quyền của DN. Điều này không phù hợp thực tế.
Trong cách xác định chi phí để tính thuế, nhiều dịch vụ mua của tư nhân không có hoá đơn, do vậy bị loại ra khỏi chi phí để tính thuế, gây thiệt thòi cho DN.
Theo ông Mai Thanh Hải, ngành Thuế nên đưa ra những cải cách để tăng sức cạnh tranh cho DN như giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho sân golf từ 10 xuống 5% để tăng sức cạnh tranh trong khu vực.
"Đối với những ngành sản xuất sử dụng công nghệ mới thuộc dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư nên xem xét miễn thuế NK nguyên vật liệu kể từ ngày bắt đầu áp dụng công nghệ mới, kể cả trường hợp mở rộng dự án. Cần quy định lại chi phí quảng cáo cho phù hợp thực tế", ông nói.
Các DN FDI cũng cho rằng, trong cách tính thuế thu nhập cá nhân với người nước ngoài, việc tạm tính thu nhập ngoài Việt
Thủ tục hải quan vẫn làm đau đầu DN
Các thủ tục liên quan đến Hải quan cũng khiến các DN đau đầu. Đa số ý kiến cho rằng, Hải quan cần tiếp tục giảm bớt thủ tục, giấy tờ, nội dung làm việc gọn và rõ hơn. Đặc biệt, nên có giải pháp cho tình trạng quá tải tại các điểm thông quan sau những kỳ nghỉ lễ dài làm doanh nghiệp bị chậm trễ trong việc làm thủ tục xuất nhập khẩu.
Hoàn thuế tuy được coi là đạt nhiều tiến bộ, nhưng thủ tục hoàn thuế nhập khẩu nguyên vật liệu sản xuất hàng xuất khẩu quá chậm trễ. BP Việt
Công ty Xi măng Nghi Sơn cho biết Hải quan có rất nhiều Thông tư, Chỉ thị mới nhưng DN không biết cập nhật theo kênh nào vì Công báo thì quá chậm. Có những khi quy định mới đã thực hiện được vài tháng rồi Công báo mới đưa.
Thái độ cư xử với DN chưa được cải thiện
Ban quản lý KCN Bắc Ninh cho hay, tình trạng mỗi công chức Hải quan hướng dẫn DN một cách làm khác nhau là chuyện thường xuyên. Công ty Mía đường Bourbon (huyện Tân Hưng, Tây Ninh) gửi công văn từ
Xi măng Nghi Sơn cho biết, họ nhập clinke, thạch cao và xác định trọng lượng bằng mớm nước đối với tàu thuỷ. Do vậy có dung sai giữa cảng xuất ở nước ngoài và cảng nhập ở Việt
Còn với Công ty liên doanh khách sạn Caravelle, khi họ đề nghị hướng dẫn xin cấp mã số thuế cho nhà thầu nước ngoài theo Thông tư 05 thì được cán bộ chuyên quản của Cục Thuế trả lời là "Không biết!".
VNN