Ông Trump nói chỉ chọn Chủ tịch Fed nào sẵn sàng cắt giảm lãi suất
Donald Trump đã tuyên bố sẽ chỉ lựa chọn Chủ tịch Fed mới sẵn sàng cam kết cắt giảm lãi suất Mỹ, đồng thời kêu gọi NHTW giảm lãi suất xuống 1%.
Tổng thống cũng tăng cường chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell, gọi ông là "con la bướng bỉnh" và nói rằng sẽ "vui lòng nếu ông ấy từ chức". Trong khi đó, ông Powell đã khẳng định sẽ phục vụ đến hết nhiệm kỳ vào tháng 5/2026.
"Bất cứ ai ngồi ở vị trí đó cũng sẽ hạ lãi suất", ông Trump nói với phóng viên tại Phòng Bầu dục trong ngày 27/06, ám chỉ lựa chọn thay thế ông Powell. "Nếu tôi nghĩ ứng viên nào muốn giữ lãi suất ở mức hiện tại, tôi sẽ không bổ nhiệm họ".
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng
|
Đây là đợt công kích mới nhất trong cuộc chiến chưa từng có giữa một tổng thống Mỹ và chủ tịch Fed. Ông Trump đã nhiều lần lên án quyết định của Fed duy trì lãi suất ở mức 4.25-4.5% trong năm nay, thay vì tiếp tục giảm lãi suất như trong năm 2024.
"Tôi nghĩ chúng ta nên có lãi suất 1% ngay bây giờ", ông Trump nhấn mạnh. Ông cũng tiết lộ đã chỉ đạo chính quyền "không phát hành bất kỳ khoản nợ nào quá 9 tháng" cho đến khi chủ tịch Fed mới nhận chức. Tuy nhiên, Bộ Tài chính Mỹ vẫn dự kiến phát hành trái phiếu dài hạn trong hai tuần tới.
Đã có sẵn 3-4 ứng viên
Tổng thống Trump trước đó tiết lộ đã có danh sách ngắn gồm "3 hoặc 4 ứng viên" để điều hành Fed, nhưng Nhà Trắng nói với Financial Times rằng chưa có quyết định nào "sắp được đưa ra".
Áp lực liên tục của Trump lên Powell đã khiến nhiều người tin rằng ông sẽ chọn người kế nhiệm có quan điểm tương đồng về việc cắt giảm lãi suất mạnh mẽ.
Thống đốc Fed Christopher Waller, cũng là một ứng viên thay thế ông Powell, đã ủng hộ cắt giảm lãi suất sớm nhất vào tháng 7. Kevin Hassett, người đứng đầu Hội đồng Kinh tế Quốc gia và ứng viên cho chức Chủ tịch Fed, cũng ủng hộ hạ lãi suất.
Scott Bessent, Bộ trưởng Tài chính Mỹ cũng trong danh sách ứng viên, đã lập luận rằng diễn biến lợi suất trái phiếu Chính phủ 2 năm cho thấy Fed nên cắt giảm lãi suất.
Tuy nhiên, ứng viên Kevin Warsh, cựu Thống đốc Fed, cho rằng ngân hàng trung ương nên tập trung vào chống lạm phát, cho thấy lập trường cứng rắn hơn so với các ứng viên khác.
Nhiều chuyên gia cho rằng việc công bố sớm người kế nhiệm có thể phản tác dụng.
"Mặc dù nghe có vẻ thông minh, nhưng ý tưởng này không khả thi", Robert Barbera, nhà kinh tế tại Đại học Johns Hopkins, nhận định. "Lý do là Fed không hoạt động như chế độ quân chủ".
Chủ tịch Fed đưa ra quyết định lãi suất cùng với 18 thành viên khác của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC). Trong tổng số 19 người này, chỉ có 12 người (bao gồm chủ tịch) được quyền bỏ phiếu mỗi năm.
"Nếu vị Chủ tịch Fed mới cố gắng sử dụng quyền lực mà thực tế chưa có, điều này chủ yếu sẽ làm tổn hại mối quan hệ với các thành viên còn lại của ủy ban", Jon Faust, từng là Cố vấn đặc biệt của ông Powell, phân tích. "Điều đó sẽ làm giảm ảnh hưởng của Chủ tịch mới khi nhận chức".
Raghuram Rajan, học giả Đại học Chicago từng chịu áp lực chính trị khi làm Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ấn Độ, cho rằng cấu trúc độc đáo của Fed - với hội đồng trung ương được hỗ trợ bởi 12 ngân hàng khu vực tư nhân - giúp bảo vệ những người quyết định lãi suất khỏi bị ảnh hưởng quá mức bởi áp lực từ Tổng thống.
Theo Rajan, Tổng thống có "rất ít" cách để tác động đến các Chủ tịch ngân hàng khu vực hoặc các Thống đốc Fed khác.
Vũ Hạo (Theo FT)
