“Sốt” USD: “Đầu cơ chỉ là giọt nước tràn ly!”
Ông Lê Xuân Nghĩa, Vụ trưởng Vụ Chiến lược phát triển ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước) cho rằng sự biến động tỷ giá ngoại hối vừa qua có nguyên nhân kinh tế, còn đầu cơ chỉ là giọt nước cuối cùng làm tràn ly...
Ông Lê Xuân Nghĩa, Vụ trưởng Vụ Chiến lược phát triển ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước) cho rằng sự biến động tỷ giá ngoại hối vừa qua có nguyên nhân kinh tế, còn đầu cơ chỉ là giọt nước cuối cùng làm tràn ly.Một số người nói “cơn sốt” Đôla Mỹ bắt nguồn từ yếu tố đầu cơ và tâm lý. Ông có chia sẻ ý kiến này?
Tôi nghĩ sự biến động tỷ giá vừa rồi có nguyên nhân sâu xa hơn. Trước hết phải thấy rằng từ đầu năm đến nay, lượng tiền đồng gửi vào các ngân hàng tăng nhanh, trong khi tiền cho vay ra chậm.
Quí 1/2006, tăng trưởng cho vay của các ngân hàng chỉ bằng một phần ba tăng trưởng huy động vốn. Điều này dẫn đến việc ứ đọng tiền đồng ở các ngân hàng lớn. Nhưng các ngân hàng nhỏ thì vẫn tăng lãi suất tiền gửi để cạnh tranh và giữ khách hàng.
Khi không cho vay được, các ngân hàng sẽ phải giảm lãi suất đầu ra, kéo theo lãi suất huy động cũng sẽ giảm (thể hiện rõ nhất ở các ngân hàng quốc doanh). Lãi suất đồng Việt
Như vậy xu hướng người dân rút tiết kiệm tiền đồng để mua ngoại tệ liệu có diễn ra và nếu diễn ra thì ở mức độ nào, thưa ông?
Hãy thử xem xét các kênh đầu tư hiện nay. Chứng khoán, theo cá nhân tôi, không còn là kênh đầu tư an toàn do giá cổ phiếu cao. Kỳ vọng về sự ấm trở lại của thị trường bất động sản vẫn xa vời.
Một số người “nhớ” tới vàng, nhưng giá vàng đang ngất ngưởng và biến động từng ngày. Trong bối cảnh đó, ngoại tệ được chú ý. Tuy nhiên, đầu tư vào Đôla Mỹ bây giờ cũng chưa phải là tính toán khôn ngoan. Đô la Mỹ vẫn đang yếu so với các ngoại tệ khác.
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) mới đây cảnh báo sự yếu thế của đồng Đôla là không thể cứu vãn nổi. Thâm hụt tài khoản vãng lai của Mỹ không thể giải quyết. Đô la Mỹ mất giá đang tác động bất lợi cho các nước Đông Nam Á, Đông Á với thị trường xuất khẩu chủ lực là Mỹ.
Song, có không ít nhà kinh tế tin rằng cảnh báo của ADB khó xảy ra. Đô la Mỹ có thể phục hồi do lãi suất đồng tiền này sẽ còn tăng. Và nếu vậy, đồng tiền Việt
Ngoài những nhận định như ông vừa nêu, giới quan sát cho rằng việc Ngân hàng Nhà nước đưa một lượng tiền quá lớn, hàng chục ngàn tỉ đồng, vào lưu thông thông qua việc mua vào một khối lượng lớn ngoại tệ, đã ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị đồng nội tệ, gián tiếp đến tỷ giá hối đoái.
Theo chúng tôi được biết, chỉ trong quí 1/2006 Ngân hàng Nhà nước đã mua vào lượng ngoại tệ bằng hơn 50% mức mua vào của cả năm 2005.
Nguồn ngoại tệ của chúng ta đang khá dồi dào. Cả cán cân vãng lai và cán cân vốn đang thặng dư. Ngân hàng Nhà nước đã và đang phải sử dụng tiền từ nguồn phát hành mà Chính phủ cho phép để mua vào ngoại tệ.
Ông có thể cho biết thặng dư ngoại tệ cụ thể đang ở mức độ nào không, thưa ông?
Về cán cân vãng lai, nguồn thu bao gồm từ xuất khẩu, kiều hối, các dịch vụ khác như xuất khẩu tại chỗ, người Việt chuyển lợi nhuận về nước... Nguồn chi chủ yếu chi cho nhập khẩu; người nước ngoài chuyển lợi nhuận ra nước ngoài, các dịch vụ mà người Việt trả cho nước ngoài bằng ngoại tệ. Cán cân vãng lai hiện đang thặng dư chính nhờ kiều hối.
Về cán cân vốn, đầu vào bao gồm đầu tư trực tiếp và gián tiếp nước ngoài, vay nợ nước ngoài (cả ODA và vay thương mại); đầu ra có trả nợ nước ngoài, đầu tư của người Việt ra nước ngoài. Hiện thặng dư cán cân vãng lai và cán cân vốn cho đến nay khoảng 700 triệu Đôla Mỹ.
Tuy nhiên, lượng ngoại tệ mà Ngân hàng Nhà nước mua vào cùng thời gian trên lớn hơn số này nhiều...
Lượng ngoại tệ Ngân hàng Nhà nước mua vào lớn hơn có thể là tiền dư sẵn trong dân, tiền từ năm trước chuyển qua. Các ngân hàng thương mại mua ngoại tệ trên thị trường và bán luôn cho những đối tượng có nhu cầu.
Trong trường hợp lượng ngoại tệ ngân hàng thương mại mua vào dư thì Ngân hàng Nhà nước mới mua từ ngân hàng thương mại. Ngân hàng Nhà nước bán và mua ngoại tệ là để ổn định tỷ giá.
Những năm vừa qua nếu Ngân hàng Nhà nước không mua vào ngoại tệ, lượng Đôla Mỹ trên thị trường tăng, Đôla Mỹ rẻ đi thì đồng Việt Nam phải lên giá. Nhờ Ngân hàng Nhà nước mua vào mà tỷ giá đồng Việt Nam/Đôla Mỹ được giữ ổn định.
Thưa ông, một khi lượng tiền đồng được đưa ra thị trường quá nhiều, liệu tỷ giá có còn ổn định?
Đôla Mỹ được Ngân hàng Nhà nước mua vào nhiều, lượng ngoại tệ trên thị trường giảm, tiền đồng tăng, thị trường sẽ tự điều chỉnh theo hướng đồng Việt
Nhưng nếu Ngân hàng Nhà nước không mua ngoại tệ, đồng nội tệ sẽ lên giá, nhập khẩu sẽ tăng, xuất khẩu sẽ giảm. Liều lượng mua vào bao nhiêu, mua ở thời điểm nào là công việc của cơ quan điều hành.
TBKTSG
