Thế giới vẫn thiếu gạo
Sản lượng gạo toàn cầu năm nay có thể đạt 614 triệu tấn, tăng 1,5% so với năm 2004 (605 triệu tấn), mức cao kỷ lục thứ 2, nhưng vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu...
Sản lượng gạo toàn cầu năm nay có thể đạt 614 triệu tấn, tăng 1,5% so với năm 2004 (605 triệu tấn), mức cao kỷ lục thứ 2, nhưng vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu.
Theo Cơ quan giám sát thị trường gạo thuộc Tổ chức nông nghiệp, lương thực Liên hợp quốc (FAO), kết thúc vụ mùa 2004-2005, dự trữ gạo thế giới là 97 triệu tấn, giảm 6 triệu tấn so với dự báo đã công bố. Đây là một trong những nguyên nhân đẩy giá gạo tại nhiều thị trường tăng cao.
Các nước đạt sản lượng gạo cao năm 2004 là
Nhiều triệu người đang bị thiếu đói
Theo FAO, tình hình an ninh lương thực toàn cầu vẫn đáng lo ngại. Trong báo cáo mới công bố cho biết sản lượng ngũ cốc toàn cầu năm 2005 dự báo đạt 1.971 triệu tấn, khó có thể đáp ứng nhu cầu. Muốn có đủ lương thực, phải sử dụng tới 16 triệu tấn lương thực dự trữ chiến lược, nguy cơ giá ngũ cốc tăng đã trở thành thực tế.
Trong khi sản lượng lương thực nhiều nước giảm, thì sản lượng tại EU tăng. Theo Cơ quan thống kê châu Âu (Eurostat), năm qua, sản lượng lương thực đạt 290 triệu tấn, tăng 24% so với năm 2003, mức cao nhất trong 10 năm qua.
Ngoài thời tiết thuận lợi, diện tích gieo trồng cũng được mở rộng, với 53 triệu ha. Ba nước Pháp, Đức và Ba Lan sản xuất hơn một nửa sản lượng ngũ cốc toàn EU, trong đó Pháp đạt sản lượng 70 triệu tấn, Đức đạt 51 triệu tấn và Ba Lan đạt 29 triệu tấn...
Hiện nay, 36 nước trên thế giới cần được viện trợ lương thực khẩn cấp và tình trạng thiếu lương thực tại 23 quốc gia ở châu Phi đang trở nên nghiêm trọng do hạn hán và xung đột kéo dài. Riêng tại
Chương trình lương thực thế giới (WFP) cảnh báo việc thiếu lương thực đang đe doạ cuộc sống của hơn 2 triệu người tỵ nạn trên thế giới. WFP cần khối lượng lương thực trị giá 315 triệu USD để cung cấp cho 2,2 triệu người tỵ nạn. Do nguồn viện trợ lương thực giảm buộc WFP phải cắt giảm khẩu phần lương thực cung cấp cho người tỵ nạn châu Phi.
Tình hình này nếu tiếp diễn sẽ ảnh hưởng tới sức khoẻ hàng triệu người tỵ nạn và sẽ gia tăng nạn bạo lực và tội ác.
Tìm cách tăng sản lượng bằng giống lúa mới
Thái Lan từng là nước đứng hàng đầu thế giới về xuất khẩu gạo, năm nay theo Bộ Nông nghiệp nước này sản lượng thóc chỉ có thể đạt 23 triệu tấn, giảm 12%, tương đương với 13-14 triệu tấn gạo do nhiều vùng trồng lúa bị hạn nặng, mùa vụ thất bát. Nhu cầu tiêu thụ gạo trong nước là 7,5 triệu t n và dự trữ quốc gia cần 2 triệu tấn, nhưng thực tế hiện nay lượng gạo dự trữ chỉ ở mức 700.000 tấn.
Năm nay, Thái Lan cố gắng xuất khẩu 8,5 triệu tấn gạo. Ngoài việc phải nhập thêm thóc của một số nước láng giềng, nước này phải tìm biện pháp nâng cao chất lượng gạo để tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường thế giới.
Än Độ, Trung Quốc và Việt Nam đang chào bán gạo có chất lượng tương tự như gạo Thái Lan với giá rẻ hơn, buộc người trồng lúa và các công ty chế biến gạo Thái Lan phải nâng cao chất lượng gạo mới có thể tiếp tục chiếm lĩnh thị phần cao tại nhiều nước.
Năm 2004, Trung Quốc đã đạt sản lượng lương thực 469,45 triệu tấn, tăng 38,75 triệu t n so với năm 2003, mức cao nhất trong 55 năm qua, sau khi sản lượng lương thực sụt giảm liên tiếp trong 5 năm, buộc phải nhập khẩu nhiều lương thực để đáp ứng nhu cầu trong nước. Khắc phục tình trạng thiếu lương thực, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cho biết 12 tỉnh sẽ tăng sản lượng thóc bằng việc gieo trồng giống lúa lai trên diện tích 4 triệu ha trong năm nay.
Hiện nay, Mỹ đang bị chỉ trích về chính sách trợ cấp giá gạo làm cho cuộc sống của người trồng lúa nhiều nước đang phát triển, các nước nghèo thêm điêu đứng. Tổ chức cứu trợ phát triển Oxfam cho biết chính quyền Mỹ đã trợ giá cho nông dân trồng lúa trong nước 1,3 tỷ USD hàng năm. Một tấn gạo sản xuất tại Mỹ chi phí trung bình 415 USD, nhưng lại được bán cho các nước Haiti, Gana, Honduras với giá 274 USD/tấn.
Giá bán gạo chỉ bằng 2/3 giá thành, Mỹ trở thành nước thứ 3 thế giới về xuất khẩu nhiều gạo, sau Thái Lan và Việt Nam, bán phá giá khoảng 3,8 triệu tấn gạo mỗi năm trên thị trường thế giới.
Bị sức ép của WB, IMF và các hiệp định thương mại song phương ký với Mỹ, Haiti đã phải giảm thuế nhập khẩu gạo từ 35% xuống còn 3% từ năm 1995, dẫn tới lượng gạo nhập khẩu vào nước này tăng gấp 3 lần, trong đó 95% lượng gạo nhập khẩu từ Mỹ.
Oxfam nhận xét, các nước giầu, như Mỹ và EU, luôn kêu gọi tuân thủ các nguyên tắc thương mại tự do của WTO, nhưng trong thực tế họ vẫn bán phá giá gạo, ngô, sữa và đường trên thị trường thế giới.
TBKTVN
