Thủ tướng: "5 tiên phong", "5 có" và "5 không" trong phát triển kinh tế số, xã hội số
Sáng 20/12, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Diễn đàn quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số lần thứ 3 với chủ đề: "Phát triển kinh tế số, xã hội số toàn diện, bao trùm - Đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2026 - 2030".
Thủ tướng Phạm Minh Chính tới dự và chủ trì Diễn đàn quốc gia phát triển Kinh tế số và xã hội số lần thứ 3 tổ chức sáng 20/12 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
|
Phải trưởng thành, lớn mạnh với tinh thần "Thánh Gióng"
Tại phần phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến tại Diễn đàn để bổ sung, hoàn thiện Chương trình Phát triển kinh tế số, xã hội số giai đoạn 2026-2030 để thống nhất triển khai thực hiện từ Trung ương đến cơ sở.
Cơ bản nhất trí với các tham luận, ý kiến phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng nhấn mạnh một số nội dung về những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế; nguyên nhân và các bài học kinh nghiệm; bối cảnh, quan điểm, mục tiêu và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.
Khẳng định chuyển đổi số, chuyển đổi xanh là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu, Thủ tướng đánh giá khái quát, trong giai đoạn vừa qua, chúng ta đã tạo nền tảng, đổi mới tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận, nâng cao nhận thức, cách thức hành động, triển khai quyết liệt; cần rút kinh nghiệm để làm tốt hơn trong giai đoạn tới, đặc biệt là huy động nguồn lực để phát triển kinh tế số, xã hội số. Thủ tướng nêu rõ, muốn phát triển kinh tế số thì phải có xã hội số, muốn có xã hội số thì phải có công dân số.
Thay đổi tư duy từ "giữ làm của riêng" sang "kết nối, chia sẻ" dữ liệu
Tại diễn đàn, Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong phát triển kinh tế số, xã hội số thời gian qua.
Theo đó, thể chế, cơ chế, chính sách về kinh tế số, xã hội số, dữ liệu số chưa đồng bộ, đầy đủ. Phát triển hạ tầng số chưa đồng đều; nhiều khu vực miền núi, hải đảo vẫn còn khó khăn trong tiếp cận internet và dịch vụ số; triển khai hạ tầng 5G và Internet vệ tinh chưa đạt mục tiêu đề ra. Nguồn nhân lực số còn yếu và thiếu. Năng lực đổi mới sáng tạo và nghiên cứu - phát triển (R&D) còn khiêm tốn.
Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đối mặt với các khó khăn, thách thức lớn trong chuyển đổi số, nhất là về tài chính, nhân lực, văn hóa, nhận thức và công nghệ. Bảo đảm an ninh mạng ở nhiều nơi còn chưa được quan tâm đúng mức; lừa đảo trực tuyến, tấn công mạng, lộ lọt thông tin cá nhân vẫn còn diễn biến rất phức tạp.
Thủ tướng cho rằng, nguyên nhân lớn nhất là người đứng đầu ở một số nơi thiếu quan tâm về lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư, tạo động lực, truyền cảm hứng cho bộ máy; thể chế, cơ chế chính sách vẫn còn nhiều vướng mắc trong triển khai thực hiện và chưa theo kịp yêu cầu của thực tiễn; xuất phát điểm của nền kinh tế thấp, nên nguồn lực cho chuyển đổi số, hạ tầng số và đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D) còn khó khăn; công tác tổ chức thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, việc phân công nhiệm vụ chưa đảm bảo nguyên tắc "6 rõ"; đầu tư còn dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm; phát triển nhân lực và đào tạo còn chưa bắt kịp tốc độ thay đổi công nghệ…
"5 tiên phong", "5 có" và "5 không" trong phát triển kinh tế số, xã hội số
Thủ tướng yêu cầu các chủ thể liên quan cần quán triệt, thực hiện "5 tiên phong", "5 có" và "5 không".
Trong đó, "5 tiên phong" gồm tiên phong trong xây dựng thể chế, tiên phong trong phát triển công nghệ, tiên phong trong xây dựng hạ tầng số, tiên phong trong phát triển cơ sở dữ liệu, tiên phong trong thực hiện trách nhiệm xã hội.
Tinh thần "5 có" gồm có hạ tầng số hiện đại, đồng bộ, thông suốt; có dữ liệu "đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - liên thông - dùng chung"; có nguồn nhân lực số chất lượng cao và phổ cập kỹ năng số toàn dân; có nhiều doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam phát triển mạnh, hiệu quả; có môi trường số an toàn, văn minh, nhân văn, hiện đại.
Tinh thần "5 không" gồm không giấy tờ - không tiền mặt - không địa giới hành chính trong giao dịch; không giới hạn, không có điểm dừng trong phát triển; không tiêu cực, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm; không manh mún, cát cứ, khép kín trong vận hành; không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Thủ tướng nhấn mạnh các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
|
Về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu trước hết, tất cả các chủ thể, các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đều phải thúc đẩy phát triển xã hội số, kinh tế số, công dân số; đẩy mạnh chuyển đổi số ở tất cả các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế và thúc đẩy phát triển xã hội số bao trùm, nhân văn.
Các giải pháp khác cũng được nhắc đến xoay quanh việc làm sao để hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách bảo đảm thông thoáng, trở thành lợi thế cạnh tranh quốc gia; phát triển hạ tầng số, nhân lực số quốc gia, khẩn trương hoàn thiện các cơ sở dữ liệu quốc gia và của các ngành, địa phương; phát triển doanh nghiệp số Việt Nam; về an ninh mạng, chủ quyền số và thúc đẩy hợp tác quốc tế; về phát triển xã hội số, bảo vệ các nhóm yếu thế.
Huy Khải
