Toan tính của Samsung khi bao tiêu nguyên mỏ bạc trong cơn bão giá
Nhà đầu tư nhỏ lẻ mua bán bạc ở cửa hàng, các định chế tài chính giao dịch trên sàn Comex ở New York, SFE ở Thượng Hải. Còn những tay to thực thụ trong giới sản xuất hàng công nghệ như Samsung thì bao tiêu bạc từ khi bạc còn ở trong lòng đất.
Samsung đang thử nghiệm pin thể rắn sử dụng nguyên liệu là bạc - Ảnh minh họa: Getty Images
|
Trong quản trị chuỗi cung ứng hiện đại, khái niệm Just-in-Time (Vừa đúng lúc) đang dần bị thay thế bởi Just-in-Case (Phòng hờ rủi ro). Nhưng với Samsung, tập đoàn công nghệ hàng đầu Hàn Quốc, chiến lược của họ đã vượt xa sự phòng hờ thông thường để chuyển sang trạng thái kiểm soát tuyệt đối.
Thương vụ mới nhất tại Mexico là minh chứng cho sự cẩn trọng của Samsung trong việc đảm bảo nguồn cung nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất.
Thương vụ La Parrilla
Vào tháng 10/2025, Samsung C&T, nhánh thương mại và xây dựng của tập đoàn Samsung, đã ký kết một thỏa thuận bao tiêu chiến lược với Silver Storm Mining - một công ty khai khoáng của Canada.
Theo thỏa thuận, Samsung cung cấp trước khoản vốn vay trị giá 7 triệu USD để Silver Storm tái khởi động tổ hợp mỏ La Parrilla tại bang Durango, Mexico, vốn đã bị đóng cửa bảo dưỡng từ năm 2019 do giá bạc thấp.
Tuy nhiên, điều khoản quan trọng nhất của hợp đồng này nằm ở quyền lợi của Samsung: Tập đoàn Hàn Quốc sẽ bao tiêu 100% sản lượng tinh quặng chì-bạc và kẽm được khai thác tại La Parrilla trong vòng hai năm đầu tiên sau khi mỏ hoạt động trở lại.
Trong tự nhiên, quặng bạc ít khi tồn tại đơn độc mà thường lẫn với các quặng khác, như trường hợp La Parrilla là hỗn hợp chì và bạc. Thống kê của Silver Institute cho thấy có đến 72% sản lượng bạc hàng năm là phụ phẩm từ quá trình khai thác các kim loại khác.
Theo công ty Silver Storm, tổ hợp mỏ La Parrilla ở Mexico bao gồm 3 mỏ ngầm dưới lòng đất và nhà máy với công suất 2,000 tấn quặng mỗi ngày.
Mỗi ounce bạc được khai thác từ La Parrilla đã có chủ ngay từ khi chưa nhìn thấy ánh mặt trời. Chúng sẽ không bao giờ xuất hiện trên bảng điện tử ở London hay New York, mà chạy thẳng vào các nhà máy tinh chế và sản xuất của Samsung.
Bằng thỏa thuận bao tiêu kiểu này, Samsung đã tự bảo vệ mình khỏi những biến động điên rồ của giá bạc trên thị trường tự do và đảm bảo một dòng chảy vật liệu không bị gián đoạn.
Samsung không đơn độc trong chiến lược thâu tóm tài nguyên này. Làn sóng đầu tư vào xe điện và năng lượng tái tạo đã buộc các tập đoàn sản xuất phải lấn sân sang ngành khai khoáng, một lĩnh vực nhiều rủi ro và thâm dụng vốn, để bảo vệ tương lai của chính mình.
Ngoài Samsung, những tên tuổi lớn như Tesla, General Motors, Apple, Volkswagen, Stellantis… đều đã ký kết các hợp đồng, thỏa thuận với đối tác nhằm đảm bảo nguồn cung nhiều kim loại như lithium, niken, cobalt, đất hiếm…
Bão giá và thâm hụt nguồn cung
Tại sao Samsung ra quyết định bao tiêu một mỏ bạc vào tháng 10/2025? Câu trả lời nằm ở sự hội tụ của ba yếu tố rủi ro lớn đang đe dọa thị trường bạc toàn cầu.
Thứ nhất là cơn bão giá và sự khan hiếm. Tháng 10/2025, giá bạc đã phá vỡ mọi kỷ lục cũ, đạt 51 USD/ounce. Đến tháng 12, giá bạc vượt 70 USD/ounce.
Thị trường bạc thế giới đã rơi vào tình trạng cung không đủ cầu trong 5 năm liên tiếp. Lượng bạc tiêu thụ cho công nghiệp và đầu tư vượt xa lượng bạc khai thác được, khiến các kho dự trữ tại London (LBMA) và New York (Comex) bị hao mòn dần đến mức báo động.
Thứ hai là rủi ro chính sách từ các cường quốc về bạc. Tháng 6 năm nay, Tổng thống Mexico đã thông báo sẽ không cấp phép mới cho bất kỳ dự án khai khoáng mới nào. Mexico là quốc gia khai thác bạc lớn nhất hành tinh, và chính sách này sẽ tác động đáng kể tới nguồn cung bạc trong tương lai.
Trung Quốc hiện là nhà sản xuất bạc lớn thứ 2 thế giới, đồng thời dẫn đầu về tinh chế bạc. Quặng bạc khai thác từ nhiều nơi trên thế giới phải được đưa đến Trung Quốc để xử lý.
Cuối tháng 10/2025, Bộ Thương mại Trung Quốc ra thông báo số 68 với nội dung kiểm soát xuất khẩu ba kim loại công nghiệp là vonfram, antimon và bạc. Doanh nghiệp phải xin giấy phép của Bắc Kinh mới được phép xuất khẩu, và chỉ những doanh nghiệp có sản lượng bạc thành phẩm mỗi năm trên 80 tấn (hoặc 40 tấn đối với những công ty ở miền tây) mới đủ tiêu chuẩn để nộp hồ sơ xin phép.
Động thái này cho thấy Trung Quốc đang coi bạc là một loại nguyên liệu chiến lược và cần phải ưu tiên cho tiêu thụ trong nước.
|
Top 5 quốc gia khai thác bạc lớn nhất thế giới
 |
Rủi ro thứ ba đến từ bước tiến về công nghệ do chính Samsung khởi xướng. Samsung bao tiêu cả mỏ bạc không chỉ để làm điện thoại hay TV, mà còn để chế tạo pin thể rắn – tương lai của ngành pin nói chung.
Pin thể rắn và cơn khát bạc
Loại pin lithium sử dụng trong điện thoại, laptop và xe điện hiện nay có đặc điểm là sử dụng dung dịch điện phân lỏng để dẫn ion lithium giữa hai cực. Dung dịch lỏng này dễ bay hơi và bắt lửa, gây ra nguy cơ cháy nổ cao khi pin bị quá nhiệt hoặc va chạm.
Hơn nữa, mật độ năng lượng của pin lỏng đã chạm trần giới hạn vật lý, khiến xe điện khó đi xa hơn 500km mỗi lần sạc. Tuổi thọ của pin lỏng cũng chỉ được khoảng 8-10 năm trước khi hiệu suất suy giảm đáng kể.
Pin thể rắn (Solid-State Battery - SSB) ra đời để giải quyết tất cả vấn đề này. Đúng như tên gọi, pin SSB thay thế dung dịch lỏng bằng vật liệu điện phân rắn (thường là gốm hoặc polymer), loại bỏ nguy cơ cháy nổ.
Công nghệ SSB mà Samsung đang theo đuổi có những thông số vượt trội như:
Điểm khác biệt trong cấu tạo của pin thể rắn của Samsung là phải có một lớp composite bạc-carbon (Ag-C) mỏng ở cực dương (anode). Theo tính toán của các chuyên gia, mỗi bộ pin 100kWh điển hình cho một chiếc xe điện sử dụng công nghệ pin mới của Samsung sẽ cần khoảng 1 kg bạc.
Samsung không phải là ông lớn duy nhất đang nghiên cứu pin thể rắn. Một thỏa thuận ba bên giữa Samsung SDI, BMW và Solid Power đã được ký kết vào tháng 10/2025 để cùng phát triển và kiểm định pin thể rắn trên các dòng xe thế hệ mới của BMW. Samsung SDI đã vận hành dây chuyền sản xuất thử nghiệm tại thành phố Suwon (Hàn Quốc) từ quý 3/2024 và đang giao các lô nguyên mẫu cho các nhà sản xuất ô tô để kiểm tra.
Liên doanh giữa Toyota và Panasonic về nghiên cứu pin thể rắn đã hoạt động từ tháng 4/2020 và đặt mục tiêu tung ra thị trường xe điện chạy pin thể rắn vào khoảng năm 2027-2028. Thiết kế của Toyota cũng sử dụng lớp vật liệu chứa bạc để tăng độ ổn định.
Có thể thấy, công nghệ pin thể rắn đang cho thấy nhiều triển vọng. Khi được triển khai rộng rãi, pin thể rắn sẽ tiêu thụ một lượng bạc khổng lồ. Chỉ cần 20% lượng xe điện sản xuất hàng năm trên toàn cầu chuyển sang sử dụng pin thể rắn, nhu cầu bạc sẽ tăng thêm 16,000 tấn mỗi năm, tương đương với 62% tổng sản lượng khai thác bạc của toàn thế giới hiện nay.
Tại sao Samsung quay lưng với sàn giao dịch hàng hóa?
Các doanh nghiệp như Samsung cần bạc cho công nghệ pin thể rắn mới cũng như các sản phẩm hiện hành như TV, smartphone… Năm 2024, ngành điện & điện tử toàn cầu tiêu thụ trên 14,300 tấn bạc, chiếm 40% tổng nhu cầu.
Nhưng tại sao các nhà quản lý của Samsung không ngồi trong phòng lạnh ở Seoul rồi đặt lệnh mua bạc trên sàn giao dịch hàng hóa Comex (New York) hay LBMA (London), mà phải lặn lội tới Mexico để bao tiêu quặng bạc?
Câu trả lời nằm ở sự khác biệt sống còn giữa thị trường tài chính và thị trường vật chất.
Các sàn giao dịch như Comex vận hành chủ yếu dựa trên các hợp đồng tương lai, hay còn gọi là "bạc giấy". Khối lượng giao dịch trên giấy tờ lớn gấp hàng trăm lần lượng bạc vật chất thực tế đang tồn tại.
Các tay đầu cơ chỉ quan tâm đến lợi nhuận từ biến động giá, không bao giờ chạm vào một thỏi bạc thật. Nhưng các doanh nghiệp sản xuất như Samsung lại cần bạc trong tay chứ không cần những con số trên màn hình. Thiếu bạc sẽ dẫn tới cả dây chuyền đình trệ, thiệt hại hàng tỷ USD doanh thu, mất hết uy tín kèm những vụ kiện tụng tốn kém. Vì vậy, Samsung phải tìm cách nắm chắc nguồn cung bạc bằng mọi giá.
Tồn kho bạc vật chất tại Comex đã sụt giảm nghiêm trọng trong những năm qua do cung không đủ cầu. Nếu Samsung đặt lệnh mua khối lượng lớn để phục vụ sản xuất, rủi ro Comex không có đủ bạc để giao là rất cao.
Lịch sử thị trường bạc từng chứng kiến Comex thay đổi luật chơi để tự bảo vệ mình. Vào năm 1980, anh em nhà Hunt – những tỷ phú dầu mỏ đến từ Texas đã cố gắng thao túng thị trường bạc bằng cách mua lượng lớn hợp đồng tương lai rồi yêu cầu giao bạc vật chất.
Comex đã tung hàng loạt đòn hiểm nhắm vào anh em nhà Hunt như: tạm ngừng giao dịch, cấm mở vị thế mua mới, tăng mạnh yêu cầu ký quỹ, và buộc thanh lý vị thế. Giá bạc nhanh chóng sụp đổ từ 50 xuống 11 USD/ounce.
Đương nhiên Samsung không thể đặt vận mệnh của mình vào tay một sàn giao dịch, nên việc trực tiếp bao tiêu sản lượng mỏ là bước đi chắc ăn nhất để đảm bảo nguồn cung nguyên liệu sản xuất.
Đức Quyền
