TP.HCM định hướng phát triển mô hình chăm sóc bán trú cho người cao tuổi
Trước tốc độ già hóa dân số ngày càng nhanh, TP.HCM hướng tới mở rộng các loại hình nhà dưỡng lão nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc đa dạng của người cao tuổi, đặc biệt chú trọng phát triển mô hình bán trú (sáng đi – chiều về) phù hợp với điều kiện thực tiễn và đặc thù siêu đô thị.
Tiếp nhận câu hỏi của báo chí tại họp báo thường kỳ kinh tế - xã hội TP.HCM, ngày 27/11, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Nguyễn Tăng Minh đã cung cấp thông tin chính thức liên quan đến các hoạt động chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi.
Thách thức từ già hóa dân số nhanh
Đại diện Sở Y tế cho biết, già hóa dân số nhanh chóng đang trở thành một thách thức lớn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội. Nhu cầu chăm sóc người cao tuổi ngày càng đa dạng đòi hỏi những mô hình dịch vụ linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tiễn và đặc thù của TP.HCM. Trong năm 2025, hoạt động chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tiếp tục là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành y tế TP.HCM nhằm bảo đảm mọi người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ, phát hiện bệnh sớm, bệnh không lây nhiễm và được quản lý hồ sơ sức khỏe đầy đủ, liên tục.
Hiện TP.HCM có 27 trung tâm bảo trợ xã hội công lập và ngoài công lập đang chăm sóc hơn 1,500 người cao tuổi. Trong đó chỉ có 01 cơ sở công lập, còn lại là ngoài công lập.
Dù mạng lưới chăm sóc người cao tuổi đã hình thành, song theo Sở Y tế, số lượng và loại hình cơ sở còn hạn chế so với tốc độ già hóa dân số nhanh. Các cơ sở chủ yếu theo mô hình nuôi dưỡng nội trú truyền thống, thiếu nhân lực chuyên môn sâu về lão khoa, chưa đáp ứng nhu cầu đa dạng phân tầng thu nhập, đặc biệt còn thiếu cơ sở chất lượng cao và chưa có chính sách hỗ trợ chi phí cho người cao tuổi thu nhập thấp nhưng không thuộc diện đối tượng bảo trợ xã hội.
Chính vì thế, TP.HCM đang rà soát và khuyến khích phát triển mô hình chăm sóc mới, trong đó có mô hình chăm sóc bán trú (sáng đi – chiều về), nhằm đa dạng hóa dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc về thể chất, tinh thần của người cao tuổi và giảm gánh nặng cho gia đình.
Đẩy mạnh hoàn thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội
Sau ba năm triển khai Kế hoạch 2762/KH-UBND (từ ngày 22/6/2023), TP.HCM đã xây dựng cơ sở dữ liệu sức khỏe cho 597,849 người cao tuổi. Trong số này, hơn 452,000 người được khám trực tiếp; hơn 145,000 người được thu thập dữ liệu từ các nguồn khác. Kho dữ liệu này giúp ngành y tế theo dõi mô hình bệnh tật, thiết kế giải pháp can thiệp phù hợp và kịp thời.
Hoạt động khám sức khỏe định kỳ cho người cao tuổi đã mang lại nhiều giá trị thực tiễn. Qua rà soát dữ liệu, ngành y tế phát hiện 64,568 trường hợp tăng huyết áp chưa được chẩn đoán trước đó (chiếm 14.5%) và 35,887 trường hợp nghi ngờ đái tháo đường (chiếm 8%). Việc phát hiện sớm giúp nâng cao hiệu quả quản lý bệnh mạn tính và giảm chi phí điều trị về lâu dài.
Năm 2025 cũng là năm đầu tiên TP.HCM mở rộng điểm khám sức khỏe người cao tuổi tại các bệnh viện đa khoa, phòng khám đa khoa công lập và tư nhân. Nhờ đó, người dân có thêm lựa chọn thuận tiện hơn khi khám sức khỏe định kỳ.
Từ ngày 1/10 đến 10/11/2025, Thành phố đã khám sức khỏe cho 188,124 người cao tuổi, đạt 14.5% tổng số người cao tuổi trên địa bàn. Kết quả khám đều được liên thông trên ứng dụng Cổng dân số, giúp người dân theo dõi dễ dàng.
Tháng 7/2025, sau khi sáp nhập địa giới hành chính 3 khu cực, Sở Y tế đã trình UBND TP.HCM đề án mở rộng hệ thống chăm sóc sức khỏe người cao tuổi sang khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương (trước sáp nhập). Từ ngày 22/8/2025, người cao tuổi tại hai khu vực này được khám sức khỏe miễn phí theo quy trình chuẩn mà TP.HCM áp dụng trong các năm qua. Đây là bước tiến quan trọng thể hiện sự đồng nhất, đồng bộ trong chăm sóc sức khỏe cho người dân, góp phần giảm tải cho các bệnh viện lớn và mở rộng phạm vi chăm sóc cho nhóm dân số ngày càng tăng về cả nhu cầu chăm sóc sức khỏe lẫn tuổi tho.
Sở Y tế cho biết trong thời gian tới sẽ tiếp tục duy trì và mở rộng hoạt động khám sức khỏe người cao tuổi trên toàn Thành phố, hướng đến mục tiêu quản lý sức khỏe toàn diện, nâng cao chất lượng sống và đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.
Bên cạnh đó, Sở Y tế cũng đang hoàn thiện Dự thảo Đề án Phát triển các loại hình nhà dưỡng lão giai đoạn 2025–2030, trong đó mô hình bán trú là cấu phần quan trọng. Đề án hướng đến phát triển đa dạng các loại hình dịch vụ dưỡng lão, bảo đảm chất lượng, dễ tiếp cận, đồng thời xây dựng cơ chế thu hút xã hội hóa đầu tư, đào tạo nhân lực và quy hoạch không gian phát triển hệ thống dưỡng lão của Thành phố.
Trong thời gian tới, Sở Y tế sẽ tổ chức hội thảo chuyên đề với sự tham gia của các cơ quan, chuyên gia và tổ chức xã hội để tiếp tục hoàn thiện đề án.
Khang Di
