Trung An thoát chuỗi 5 quý lỗ, song chi phí vay vẫn là gọng kìm

Nhờ tiết giảm gần nửa chi phí tài chính, CTCP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (UPCoM: TAR) ghi nhận lãi ròng quý 3 đảo chiều tích cực sau thời gian dài thua lỗ. Tuy nhiên, dư nợ vay hơn 1,200 tỷ đồng vẫn là "gọng kìm" bó chặt lợi nhuận của nhà xuất khẩu gạo lớn miền Tây.

Kết quả kinh doanh hàng quý giai đoạn 2024-2025 của Trung An

Trung An ghi nhận tín hiệu phục hồi khi chấm dứt chuỗi 5 quý liên tiếp thua lỗ, đạt lãi ròng 2.6 tỷ đồng trong quý 3/2025, đảo chiều từ mức âm 22.5 tỷ đồng cùng kỳ năm trước. Doanh thu quý này đạt hơn 950 tỷ đồng, tăng 30% và là mức cao nhất trong 1 năm qua, biên lãi gộp duy trì trên 3%, mức thấp vốn có do đặc thù ngành lúa gạo.

Yếu tố chính giúp Trung An đảo chiều lợi nhuận đến từ việc cắt giảm mạnh các nhóm chi phí. Chi phí tài chính giảm 46% xuống còn 19.5 tỷ đồng; chi phí bán hàng và quản lý cũng giảm lần lượt 33% và 6%, mỗi khoản còn 4.9 tỷ đồng.

Trong giai đoạn trước, TAR ngập trong gánh nặng chi phí tài chính, đặc biệt là lãi vay. Nhưng nhờ tiết giảm tới 32% chi phí này, lỗ ròng 9 tháng của TAR thu hẹp còn gần 21 tỷ đồng, so với mức âm 31 tỷ đồng cùng kỳ. Tuy vậy, doanh thu 9 tháng giảm gần một nửa, còn chưa tới 1,997 tỷ đồng, mới thực hiện 48% kế hoạch năm, còn cách xa mục tiêu lợi nhuận 9 tỷ đồng. Đến cuối tháng 9/2025, Công ty vẫn còn gần 90 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.

Tổng dư nợ vay của TAR đến cuối quý 3 vẫn ở mức hơn 1,225 tỷ đồng, giảm nhẹ 6% so với đầu năm, song toàn bộ là nợ ngắn hạn. Hai chủ nợ lớn nhất gồm BIDV - Chi nhánh Đồng bằng Sông Cửu Long với gần 588 tỷ đồng và Agribank Chi nhánh TPHCM hơn 501 tỷ đồng, ngoài ra còn 110 tỷ đồng vay tại Sacombank Chi nhánh Cần Thơ.

Cơ cấu lại tài chính giữa khó khăn tín dụng

Đầu tháng 8, HĐQT Trung An thông qua kế hoạch vay 190 tỷ đồng tại Agribank Chi nhánh TPHCM để mua gạo cung ứng cho Kho dự trữ quốc gia năm 2025. Thời hạn vay tối đa 4 tháng cho mỗi lần nhận hàng, tùy theo tiến độ hợp đồng trúng thầu.

Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, Chủ tịch HĐQT Phạm Thái Bình cho biết Công ty đang tập trung tái cơ cấu tài chính nhằm giảm chi phí vốn - nguyên nhân chính khiến lợi nhuận suy giảm nhiều năm qua. Số lượng ngân hàng cho vay thu hẹp từ 7 xuống còn 2 đơn vị chủ chốt, dù việc tiếp cận vốn cho ngành lúa gạo vẫn còn nhiều trở ngại.

Ông Phạm Thái Bình - Chủ tịch HĐQT TAR phát biểu tại hội thảo cuối năm 2024 - Ảnh: Daibieunhandan

Dòng tiền cải thiện, song vẫn lệ thuộc công nợ

Về tài sản, Trung An chỉ có gần 5 tỷ đồng tiền mặt và tiền gửi ngân hàng, mỗi khoản chiếm khoảng 50%, dù đã gấp 3 lần đầu năm nhưng vẫn chỉ tương đương 0.2% tổng tài sản. Tài sản lớn nhất nằm ở các khoản phải thu, chiếm hơn 64% tổng tài sản, tương ứng 1,553 tỷ đồng, giảm 10% so với đầu năm. Hàng tồn kho tăng nhẹ lên 259.5 tỷ đồng, chiếm 7% tổng tài sản.

Nhờ cải thiện các khoản phải thu, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của Trung An chuyển từ âm hơn 96 tỷ đồng cùng kỳ sang dương gần 82 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong cơ cấu phải thu vẫn tồn tại hơn 494 tỷ đồng từ bà Phan Thiên Trang, được ghi nhận là khoản tạm ứng cho thương vụ mua lại Bệnh viện Tây Đô nhưng vẫn chưa hoàn tất thủ tục pháp lý.

Sau nhiều năm khủng hoảng tài chính và vướng mắc kiểm toán khiến cổ phiếu bị hạn chế giao dịch, Trung An đang nỗ lực xử lý vấn đề giữa đơn vị kiểm toán cũ và mới để khắc phục trong năm nay.

Phiên 31/10, giá cổ phiếu TAR tăng hơn 2% lên 4,700 đồng/cp sau khi công bố có lãi trở lại, tăng 27% trong vòng 1 năm qua. Tuy vậy, trong 3 tháng gần nhất, mã này vẫn mất khoảng 24% giá trị, và nếu so với vùng đỉnh gần 41,000 đồng/cp cuối năm 2021, TAR đã mất gần 90% vốn hóa.