Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM cần chiến lược đột phá để thu hẹp khoảng cách với Singapore và Hồng Kông
Dù đặt mục tiêu trở thành trung tâm tài chính quốc tế (IFC), TPHCM vẫn còn khoảng cách rất lớn so với các trung tâm hàng đầu khu vực như Hồng Kông và Singapore. Dữ liệu mới nhất cho thấy sự chênh lệch này đòi hỏi một chiến lược mang tính đột phá, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính số.
Ngày 07/11, Diễn đàn “Thúc đẩy trung tâm tài chính quốc tế TPHCM - Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp” được tổ chức trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh Đổi mới Sáng tạo Việt Nam (Vietnam Innovation Summit 2025 - VIS 2025).
Ông Trần Huyền Dinh - Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech VBA chia sẻ tại diễn đàn.
|
Ông Trần Huyền Dinh - Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech VBA cho rằng Việt Nam đang bước vào giai đoạn quan trọng để phát triển trung tâm tài chính quốc tế (IFC) theo hướng số hóa toàn diện. Kinh nghiệm từ các mô hình quốc tế như Hồng Kông, Singapore và Dubai cho thấy yếu tố quyết định thành công không nằm ở ưu đãi thuế hay vị trí địa lý, mà ở năng lực thể chế, khung pháp lý linh hoạt và hệ thống công nghệ tuân thủ được triển khai thống nhất.
Theo Chỉ số Trung tâm tài chính toàn cầu lần thứ 38 (GFCI 38) công bố vào tháng 9/2025, so với các trung tâm hàng đầu khu vực, TPHCM hiện đạt 664 điểm, xếp thứ 95/120 trung tâm tài chính toàn cầu, vượt Bangkok (657 điểm) nhưng còn khoảng cách lớn với Hồng Kông (764 điểm) và Singapore (762 điểm). Quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu Việt Nam khoảng 218 tỷ USD (2024), tương đương 66% GDP, trong khi Hồng Kông đạt hơn 5,000 tỷ USD và Singapore khoảng 645 tỷ USD. “Khoảng cách này cho thấy Việt Nam cần một chiến lược thể chế đủ mạnh để chuyển từ thử nghiệm sang thực thi”, ông Dinh nhấn mạnh.
Ông Dinh cho biết tại Hồng Kông, Ủy ban Chứng khoán (SFC) và Cơ quan Tiền tệ (HKMA) đã cho phép phát hành chứng khoán dưới dạng tài sản số từ năm 2023, đồng thời triển khai chương trình thử nghiệm “Ensemble Sandbox” từ năm 2024. Đây là mô hình hợp tác giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp để thử nghiệm các sản phẩm tài chính ứng dụng công nghệ blockchain như trái phiếu số, quỹ đầu tư số và tài chính xanh. Chỉ sau 2 năm, tổng giá trị phát hành trên nền tảng blockchain đã đạt hơn 770 triệu USD, trong đó riêng tài sản được mã hóa đạt 94 triệu USD.
Singapore với Project Guardian, hợp tác giữa Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) và các định chế tài chính lớn như Citi, JPMorgan và Fidelity, cũng đã ban hành bộ chuẩn Guardian Framework 2024 để điều chỉnh hoạt động token hóa tài sản, bảo đảm tuân thủ các tiêu chuẩn của Tổ chức Quốc tế các Ủy ban Chứng khoán (IOSCO) và Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS).
Còn tại Dubai, Tokenisation Regulatory Sandbox được triển khai từ tháng 3/2025 với gần 100 doanh nghiệp tham gia, tập trung vào số hóa tài sản thực (RWA) như bất động sản, trái phiếu và hàng hóa. Chương trình được công nhận pháp lý thông qua Rulebook 2.0 - Bộ quy định do Cơ quan Quản lý Tài sản Ảo Dubai (VARA) ban hành, thiết lập các tiêu chuẩn chung cho hoạt động cấp phép, quản lý và giám sát tài sản số, nhằm đảm bảo thị trường vận hành minh bạch và an toàn. Tổng quy mô hợp tác đầu tư của chương trình ước đạt 1 tỷ USD, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hợp nhất tài sản số vào hệ thống tài chính truyền thống.
Theo ông Dinh, Việt Nam cần kết hợp linh hoạt giữa chính sách, công nghệ và thị trường để hình thành hệ sinh thái tài chính số đồng bộ. “TPHCM có thể kế thừa kinh nghiệm quốc tế để xây dựng cơ chế thử nghiệm linh hoạt, giúp doanh nghiệp đổi mới nhưng vẫn bảo đảm quản lý an toàn”, ông Dinh chia sẻ.
Ông Dinh nhấn mạnh Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM và Đà Nẵng, cùng Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP của Chính phủ về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa, đang đặt nền móng thể chế cho giai đoạn phát triển mới của tài chính số Việt Nam. Trên cơ sở đó, việc chuẩn hóa tiêu chuẩn kỹ thuật cho tài sản số, ứng dụng công nghệ giám sát theo thời gian thực, tăng cường minh bạch dữ liệu sẽ là điều kiện để hình thành một trung tâm tài chính quốc tế bền vững.
Phiên thảo luận “Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp tại Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM” diễn ra sáng ngày 07/11.
|
Trong phiên thảo luận “Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp tại Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM”, ông Will Ross - Giám đốc Marketing và Phân phối, Dragon Capital nhận định Việt Nam đang ở thời điểm thuận lợi để phát triển IFC, khi nền kinh tế duy trì tăng trưởng ổn định và thị trường vốn ngày càng hoàn thiện. Dưới góc nhìn của một định chế quản lý quỹ có hơn 30 năm hoạt động tại Việt Nam với quy mô tài sản quản lý khoảng 6 tỷ USD, ông nhận định yếu tố quyết định đối với dòng vốn toàn cầu không chỉ là lợi nhuận, mà là độ tin cậy của thị trường.
Ông dẫn chứng từ chính kinh nghiệm của Dragon Capital trong việc đề xuất xây dựng Quỹ ETF tài sản số đầu tiên tại Việt Nam với sự cố vấn chuyên môn từ VBA, dựa trên các tài sản truyền thống được mã hóa như cổ phiếu và trái phiếu, là minh chứng cho tiềm năng phát triển thị trường vốn minh bạch và số hóa tại Việt Nam. Theo ông, những sáng kiến như vậy nếu được triển khai trong khuôn khổ pháp lý ổn định sẽ giúp TPHCM hình thành trung tâm tài chính quốc tế hiện đại, kết nối hiệu quả giữa tài chính truyền thống và kinh tế số.
Ở góc nhìn doanh nghiệp công nghệ, ông Trần Huy Vũ - Đồng sáng lập Kyber Network, nhận định các trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là không gian cho hoạt động ngân hàng hay đầu tư, mà còn tạo cơ hội để doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển các dịch vụ tài chính số. Ông cho rằng sự thành công của IFC sẽ phụ thuộc vào khả năng phối hợp giữa chính sách, công nghệ và doanh nghiệp trong việc hình thành hệ sinh thái dịch vụ đồng bộ, minh bạch và hiệu quả. Ông nhấn mạnh các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam sẵn sàng đồng hành với cơ quan quản lý và tổ chức tài chính trong việc xây dựng hạ tầng giao dịch an toàn, hiện đại và có khả năng mở rộng, góp phần thúc đẩy phát triển thị trường tài chính số quốc gia.
Đại diện cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia sandbox, ông Lê Anh Quốc - Giám đốc Vận hành AlphaTrue Solutions, chia sẻ kinh nghiệm từ dự án Basal Pay - mô hình chuyển đổi tài sản mã hóa sang tiền pháp định đầu tiên được cấp phép thử nghiệm tại Đà Nẵng. Bài học quan trọng nhất là việc thiết kế khung thử nghiệm chặt chẽ, có sự phối hợp giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp. “Sandbox không chỉ là nơi thử nghiệm công nghệ, mà còn là môi trường kiểm định năng lực tuân thủ. Chúng tôi mong rằng TPHCM sẽ xây dựng một khuôn khổ tương tự, cho phép doanh nghiệp Việt tham gia vào chuỗi giá trị của trung tâm tài chính quốc tế ngay từ giai đoạn đầu”. Ông cũng khẳng định các nền tảng fintech nội địa có thể đóng vai trò cầu nối giữa hệ thống tài chính truyền thống và thị trường tài sản số, qua đó tăng tính kết nối và hiệu quả dòng vốn trong nước.
Việt Nam đang đứng trước cơ hội định hình IFC TPHCM như hạt nhân của nền kinh tế số. Mô hình phát triển cần đặt trọng tâm vào minh bạch, công nghệ và khung pháp lý chuẩn quốc tế, hướng đến một hệ sinh thái tài chính hiện đại, an toàn và bền vững. Khi chính sách, doanh nghiệp và công nghệ cùng vận hành thống nhất, TPHCM có thể trở thành điểm kết nối vốn khu vực, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và khẳng định vị thế của Việt Nam trong mạng lưới tài chính toàn cầu.
Cát Lam
