Xuất khẩu gạo: yếu khâu chế biến
Trong khi những thông tin về về đầu ra khiến nhiều người bi quan về giá lúa thì một công ty chuyên phân phối gạo chợ, năng lực cung ứng 100 container/ tháng (khoảng 2.000 tấn gạo) từ Singapore sang ĐBSCL tìm bạn hàng...
Trong khi những thông tin về về đầu ra khiến nhiều người bi quan về giá lúa thì một công ty chuyên phân phối gạo chợ, năng lực cung ứng 100 container/ tháng (khoảng 2.000 tấn gạo) từ
Gạo xuất khẩu: tiêu chuẩn chất lượng là then chốt
Đại diện thương mại của Thanhloicoop ở
Tại sao gạo jasmine Thái bán được giá cao? Vì hầu hết đều đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng: gạo thơm, khô, mềm. Trong khi gạo jasmine của Việt
"Những sản phẩm như vậy sẽ không bao giờ có giá thấp”, các nhà nhập khẩu Singapore khẳng định như vậy khi tiếp xúc với hợp tác xã Thanh Phong, công ty Mekong (Cần Thơ), các công ty xuất khẩu gạo của An Giang, Long An. Theo GS.TS Võ Tòng Xuân, từ lâu các công ty xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới chinh phục người tiêu dùng bằng cách tạo ra chất lượng tối ưu, thực hiện quy trình canh tác an toàn; việc thu hoạch, vận chuyển, tồn trữ được quản lý tốt; việc chế biến, đóng bao theo tiêu chuẩn thực phẩm. Ngay trên bao bì, nhà xuất khẩu phải ghi cả hàm lượng dinh dưỡng.
Tuy nhiên, họ cũng muốn những bạn hàng tương lai của mình hiểu rằng sân chơi này dần dần chỉ dành cho những người đủ lực. Ở Singapore, khi được quota nhập gạo của chính phủ thì doanh nghiệp phải tuân thủ nguyên tắc đưa 20% khối lượng vào dự trữ quốc gia, 80% lượng còn lại bán theo giá quy định. Chính phủ sẽ giúp họ nhiều cách, nhưng trước hết họ phải có năng lực tài chính đủ mạnh. Đó là điều kiện tiên quyết.
Mức lời ở đâu?
Ông Bùi Phong Lưu, giám đốc công ty TNHH cơ khí công nông nghiệp Bùi Văn Ngọ nói: riêng việc sấy liền sau khi thu hoạch và tồn trữ đủ thời gian đã là yếu tố sinh lợi. Tuy nhiên, xứ mình nghèo, lúa gặt xong là dân đem bán liền. Chúng ta đã “la làng” nhiều lắm rồi về cách… làm cho chất lượng thấp.
Giữa sân phơi và máy sấy vẫn là chuyện cân phân, dù ai cũng biết làm sao sân phơi có thể cùng lúc làm khô cả trăm tấn lúa, trong khi máy sấy có thể làm gấp 3-4 lần! Nhưng do chưa thấy hết ảnh hưởng dây chuyền nên mạnh ai nấy làm. Ông Lưu nói thêm: "Lúa phải được canh tác đúng, thu hoạch đúng, sấy khô, lọai tạp chất, xay cho đúng, tồn trữ được lâu… thì chắc chắc sẽ bán được giá cao".
Tuy nhiên, có khi chỉ ra vấn đề thì đúng, nhưng lại chưa có giải pháp hữu hiệu nên ít ai đầu tư. Hiện nay, chúng ta đã có quy trình công nghệ xay xát đủ sức làm ra gạo chất lượng cao. Nhưng nói thật, mức lời chỉ phát sinh ở khâu mua bán chứ không phải ở khâu xay xát. Ở Thái Lan, chi phí xay xát đến 15%, ở ta chỉ 7-8 %. Dân làm nghề xay xát gạo ở Thái Lan giàu hơn ta rất nhiều. Họ đủ khả năng đầu tư trọn gói, lo khâu sấy, tồn trữ. Công ty ông Lưu cũng đang liên hệ với một công ty ở Mỹ để tìm hiểu cách tồn trữ gạo khoảng 1 năm. Tồn trữ là chuyện lớn, nhưng phải có chính sách đầu tư, tín dụng cho chuyện này.
Không đủ sức trữ gạo trường kỳ
Hiện nay, tại ĐBSCL, nhiều nhà máy trang bị máy móc xay xát khá hiện đại được sản xuất trong nước. Tại Cần Thơ, Gentraco đã trang bị cả si-lô, kho tồn trữ hàng ngàn tấn. Đó là một trong15 đơn vị ở khu “chợ gạo Thốt Nốt” đầu tư tiền tỷ đổi mới thiết bị, xây dựng công nghệ hiện đại. Nhiều đơn vị nâng công suất từ 15 đến 20 tấn/ngày lên 40-50, thậm chí cả trăm tấn/ ngày.
Riêng xã Thới Thuận, huyện Thốt Nốt, Cần Thơ có trên 30 cơ sở chế biến và kinh doanh lương thực, trong đó có các doanh nghiệp lớn như nhà máy Bình Tây, công ty lương thực miền Nam, doanh nghiệp tư nhân Hải Hà, doanh nghiệp tư nhân Huỳnh Lâm, doanh nghiệp tư nhân Thắng Lợi, công ty TNHH Hiệp Thanh... có công suất 40-50 tấn/ngày. Tổng công suất chế biến trên 879.000 tấn/năm. Cần Thơ có khoảng 750 nhà máy chế biến gạo, năng lực xay xát không dưới 2 triệu tấn/năm.
Hiện nay, khu vực cặp sông Hậu từ thị trấn Thốt Nốt về phía An Giang là khu xay xát gạo cỡ lớn. Chợ chuyên doanh lúa gạo được quy hoạch trong khu vực này. Nhiều nhà máy chú ý hiện đại hóa , mở rộng kho bãi, tồn trữ…, nhưng nhiều khi các mắc xích khác lại lỏng lẻo. Yếu nhất vẫn là khâu thu hoạch, vận chuyển, sấy tại gốc. Do nông dân và các doanh nghiệp nhỏ đều yếu năng lực tài chính nên tồn trữ không mang lại hiệu quả.
Sài Gòn tiếp thị