Năm 2014, lầnđầu tiên xuất khẩu hồ tiêu đạt kim ngạch 1,21 tỷ USD, tăng 34,72% so với cùng kỳ2013. Bước vào năm 2015, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn khiêm tốnđưa ra con số xuất khẩu hồ tiêu 1,1 tỷ USD. Thế nhưng, kết quả 7 tháng đầu nămcho thấy, nhiều khả năng sẽ vượt mục tiêu này.
Theo số liệucủa Tổng cục Hải quan, khối lượng hồ tiêu xuất khẩu từ ngày 1 - 15/7/2015 là5.752 tấn, trị giá trên 51,787 triệu USD. Lũy kế từ 1/1 đến 15/7/2015, lượng hồtiêu xuất khẩu đạt 92.430 tấn, với giá trị trên 864,117 triệu USD. Ước 7 thángđầu năm 2015, kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu của cả nước đạt khoảng 920 triệu USD.
Chi phối thị trường thế giới
Trong niên vụ 2014, khối lượng hồ tiêu xuất khẩu đạt 156.396 tấn, tăng 16,38% và kimngạch đạt 1,21 tỷ USD, tăng 34,72% so với 2013. Năm 2014, lần đầu tiên hồ tiêuViệt Nam tham gia vào nhóm các mặt hàng xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD, cao nhất từtrước tới nay.
Hiện nay hồtiêu Việt Nam đang có mặt tại 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, chiếmthị phần lên tới 58%. Do vậy, hồ tiêu Việt Nam đang nắm quyền chi phối ngànhhàng nông sản này trên toàn cầu.
Có nhiềuthông tin cho thấy, tình hình cung - cầu hồ tiêu thế giới 2015 không thay đổi lớnso với 2014. Tổng cầu vẫn lớn hơn lượng cung, như vậy, hồ tiêu Việt Nam sẽ tiếptục thống trị thị trường thế giới trong năm 2015 này.
“Hồ tiêu Việt Nam năm naytiếp tục thống trị thị trường thế giới và dự kiến khả năng này còn tiếp tụctrong vòng ít nhất là 5 năm nữa”, một chuyên gia về hồ tiêu nhận định.
Theo Bộ Nôngnghiệp và Phát triển Nông thôn, năm 2015, diện tích hồ tiêu cả nước đạt khoảng70.000 ha, sản lượng ước khoảng 126.000 tấn, dự báo xuất khẩu 144.000 tấn, đạtgiá trị khoảng 1,1 tỷ USD.
Khối lượng hồtiêu xuất khẩu trong tháng 7 ước đạt 10.000 tấn, với giá trị đạt 104 triệu USD,đưa khối lượng xuất khẩu hồ tiêu 7 tháng đầu năm 2015 lên 98.000 tấn với giá trị920 triệu USD, giảm 20,6% về khối lượng nhưng tăng gần 2% về giá trị.
Các thị trườngxuất khẩu hồ tiêu lớn nhất của Việt Nam là Hoa Kỳ, Singapore và Các Tiểuvương quốc Ả rập Thống Nhất, đây cũng là 3 thị trường lớn nhất của hồ tiêu ViệtNam trong 6 tháng đầu năm 2015, chiếm gần 40% thị phần. Các thị trường có giátrị tăng trưởng mạnh nhất là: Đức (41,5%), Thái Lan (38,8%), Các Tiểu vương QuốcẢrập Thống Nhất (34,7%).
Giá tiêu xuấtkhẩu bình quân 6 tháng đầu năm 2015 đạt 9.302 USD/tấn, tăng gần 30% so với cùngkỳ năm 2014. Mức giá xuất quy đổi đạt trên 200.000 đồng/kg, cao nhất từ trước tớinay. Chuỗi giá trị từ sản xuất đến thương mại hồ tiêu, thì thu nhập và lợi nhuậnphần lớn thuộc về người nông dân, đây là điều mà nhiều ngành hàng nông sản khácđang mong muốn nhưng chưa có được.
Giữ chất lượng để giữ được thị trường
Theo Hiệp hộiHồ tiêu Việt Nam (VPA), do tình hình cung - cầu hồ tiêu thế giới năm 2015 sẽkhông thay đổi nhiều so với năm ngoái và cầu vẫn lớn hơn cung nên giá xuất khẩubình quân cả năm 2015 có thể duy trì ở mức cao.
Hiện nay, Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia là thị trường chính nhậpkhẩu hồ tiêu Việt Nam, chiếm đến 60% sản lượng hồ tiêu xuất khẩu, và Việt Namcũng là nước xuất khẩu hồ tiêu số 1 vào các thị trường này. Tuy nhiên, điều cầnlưu ý là, những thị trường này lại có những đòi hỏi rất khắt khe về chất lượngvà uy tín thương mại.
Ông Hà HuyThắng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Petrolimex (Pitco) cho biết,từ quý 3/2013, EU đã cảnh báo về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cótrong tiêu đen của Việt Nam vượt ngưỡng an toàn và sẽ cấm nhập khẩu. Tuy nhiên,do việc triển khai chưa đồng đều ở một số nước nên mức độ cảnh báo chưa đượccoi trọng.
Đến năm2014, EU làm quyết liệt hơn và đã có khá nhiều lô hàng của Việt Nam bị trả về.Các nước khó tính trong khối EU đang dần chuyển sang nhập khẩu tiêu từ Ấn Độ vàBrazil.
Để giải quyếttốt vấn đề dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong hồ tiêu, giữ vững các thị trườngchính, ông Thắng đề nghị, Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cầncó các chính sách vĩ mô như: Quy hoạch vùng trồng và kiểm soát chặt chẽ vùng trồngtiêu; hướng dẫn quy trình sản xuất sạch theo VietGap; sử dụng một phần các nguồnvốn hỗ trợ phát triển của Ngân hàng Thế giới hoặc các tổ chức quốc tế để thưởngcho các hộ nông dân sản xuất tiêu có sản phẩm sau kiểm tra đạt chất lượng antoàn thực phẩm.
Đồng thời kiểm soát chặt chẽ danh mục thuốc bảo vệ thực vật và có chế tàiđủ mạnh để răn đe việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không được phép lưuhành.