"Cơ hội duy nhất của Việt Nam là ngay lúc này"
"Cơ hội duy nhất của Việt Nam là ngay lúc này. Nếu không làm được trong 10 đến 20 năm tới thì vĩnh viễn không còn”, ông Nguyễn Xuân Phú - Chủ tịch Tập đoàn Sunhouse phát biểu tại Diễn đàn Tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2025, khi đề cập đến triển vọng bứt phá tăng trưởng trong giai đoạn tới.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung những năm gần đây đã làm đảo lộn dòng vốn và hoạt động sản xuất toàn cầu. Khi nhiều tập đoàn rút khỏi Trung Quốc để tránh rủi ro về thuế và chính sách, Việt Nam trở thành lựa chọn thay thế nhờ vị trí địa lý thuận lợi, chi phí hợp lý và nguồn lao động trẻ.
“Nếu trong điều kiện bình thường, chúng ta không bao giờ có cơ hội. Nhưng rất may là nó đã xuất hiện”, ông nói.
Từ kinh nghiệm của các nền kinh tế châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Trung Quốc, ông Phú cho rằng để duy trì tăng trưởng hai chữ số một cách ổn định, bắt buộc phải tham gia vào lĩnh vực công nghệ cao và thâm nhập được thị trường Mỹ.
Đây là cửa ngõ quan trọng để vươn ra thế giới, bởi nếu đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của Mỹ thì cũng có thể cạnh tranh tại các thị trường khác. “Sản phẩm phải 5 sao, nhưng giá thì Trung Quốc”, ông Phú mô tả kỳ vọng của người tiêu dùng tại đây.
Tuy nhiên, ông lưu ý điều kiện xuất phát của Việt Nam hiện khác xa Trung Quốc khi nước này bắt đầu vươn lên đã có nội lực rất lớn nhờ hơn 1 tỷ dân và thị trường nội địa đủ mạnh để cộng hưởng, tạo đà phát triển. Chính sự dịch chuyển chuỗi cung ứng hiện nay mới tạo ra khoảng trống để Việt Nam chen chân.
Từ trải nghiệm của Sunhouse, ông cho biết Doanh nghiệp đã từng bước tiếp cận được thị trường Mỹ với các mặt hàng công nghiệp trong 4 năm qua. Tuy nhiên, việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu là thử thách lớn nhất và gần như không thể nếu thiếu sự hỗ trợ từ phía Nhà nước.
Một ví dụ từ Trung Quốc cho thấy, nơi mỗi tỉnh đều có quỹ đầu tư phát triển để thúc đẩy các ngành chiến lược. Chính quyền địa phương lựa chọn doanh nghiệp tiềm năng, cùng đầu tư và đồng hành trong giai đoạn đầu.
“Lúc đầu họ chấp nhận bán bằng biến phí, không cần lãi, miễn là có đơn hàng và vận hành hết công suất”, ông Phú chia sẻ. Cách làm này giúp doanh nghiệp mới có thể cạnh tranh với những đối thủ đã có vị thế.
Ông Nguyễn Xuân Phú cho rằng Việt Nam cận tận dụng giai đoạn hiện nay để vươn lên - Ảnh chụp màn hình
|
Chủ tịch Sunhouse nhận định nếu chỉ phát triển những ngành đã cũ, quy mô nhỏ, Việt Nam sẽ không thể vượt ngưỡng tăng trưởng 10%. Để bước vào các lĩnh vực có thị trường toàn cầu, cần tạo dựng được năng lực cạnh tranh vượt trội, điều mà các doanh nghiệp non trẻ không thể tự làm nếu thiếu nền tảng chính sách hỗ trợ ban đầu.
Một trong những rào cản cần được tháo gỡ là chi phí sử dụng đất. Trong cuộc đua thu hút đầu tư với các nước trong khu vực như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia, việc xác lập mặt bằng giá đất công nghiệp hợp lý là điều kiện thiết yếu.
“Chúng ta là người sở hữu đất thì phải tạo ra cái giá sơ cấp cạnh tranh”, ông nói, cho rằng cần so sánh giá thuê đất, giá nhà ở với các quốc gia cạnh tranh để thiết lập khung giá phù hợp, từ đó thu hút và giữ chân nhà đầu tư.
Phản hồi sau phần chia sẻ từ lãnh đạo Sunhouse, ông Trần Lưu Quang - Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nhận định đây là những đề xuất thực chất, bám sát nhu cầu của doanh nghiệp trong giai đoạn hiện tại.
Ông Quang đánh giá, hỗ trợ thông qua chính sách thuế là giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả cao. “Quý vị làm được cái gì thì trừ thẳng vào sắc thuế cái đó. Đó là cách công khai, minh bạch và có tác dụng động viên”. Ông cũng ghi nhận cách làm của Trung Quốc, khi Nhà nước trực tiếp bỏ vốn vào doanh nghiệp rồi thoái sau, là kinh nghiệm đáng tham khảo, dù việc triển khai tại Việt Nam sẽ cần thời gian và lộ trình phù hợp.
Tử Kính
