Bùng nổ thị trường thẻ ngân hàng?

Bùng nổ thị trường thẻ ngân hàng?

"Thị trường thẻ ngân hàng sẽ bùng nổ mạnh mẽ trong năm nay và các năm tới", đó là nhận định của bà Nguyễn Thu Hà, Chủ tịch Hội thẻ ngân hàng Việt Nam. Các ngân hàng đang có cơ hội rất lớn từ dịch vụ này bởi thị trường này đang quá tải tại các thành phố lớn...

"Thị trường thẻ ngân hàng sẽ bùng nổ mạnh mẽ trong năm nay và các năm tới", đó là nhận định của bà Nguyễn Thu Hà, Chủ tịch Hội thẻ ngân hàng Việt Nam. Các ngân hàng đang có cơ hội rất lớn từ dịch vụ này bởi thị trường này đang quá tải tại các thành phố lớn.

 

Trong khi đó, theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, tiềm năng của dịch vụ này còn chưa được nhận định một cách chính xác bởi chưa ai xác định rõ được nền "kinh tế ngầm" của Việt Nam là bao nhiêu. Một nhận định khác của các chuyên gia nước ngoài thì cho rằng nền "kinh tế ngầm" của Việt Nam có thể lên tới 30-40%.

 

Thực tế về một nền kinh tế ngầm tương đối lớn cũng đã được thể hiện qua sự phát triển mạnh của thẻ ngân hàng trong 1-2 năm vừa qua. Tại các nước phát triển, thị trường được dễ dàng xác định do hầu hết tất cả các giao dịch đều thông qua hệ thống ngân hàng và thanh toán không dùng tiền mặt. Còn tại Việt Nam, tiềm năng về thị trường chỉ có thể được dự báo thông qua sự đoán định về đặc thù "lương ít bổng nhiều" của đa số công chức Việt Nam.

 

Về thị trường thẻ Việt Nam, bà Nguyễn Thu Hà cho biết: với những ưu điểm như phát hành đơn giản, dễ sử dụng, số lượng chủ thẻ nội địa của Việt Nam đã tăng tới 200% trong vòng 2 năm trở lại đây và doanh số thanh toán bằng thẻ nội địa của năm 2004 đã tăng tới 56 lần so với doanh số thanh toán của năm 2002.

 

Mặc dù thẻ nội địa ra đời sau hàng chục năm nhưng số thẻ nội địa hiện nay đã vượt gấp khoảng 6 lần thẻ thanh toán quốc tế. Theo ước tính, số lượng thẻ nội địa của Việt Nam đang vào khoảng 760.000 thẻ trong khi số thẻ thanh toán quốc tế mới chỉ vào khoảng 125.000 thẻ.

 

Hiện đã có tổng số 15 ngân hàng ở Việt Nam phát hành thẻ nội địa. Điều này cũng cho th y các ngân hàng của Việt Nam đã nhận thức được tiềm năng to lớn của thị trường này trong tương lai. Không chỉ các ngân hàng lớn như Ngân hàng Công thương, Ngoại thương (Vietcombank), Đầu tư hay Nông nghiệp và phát triển nông thôn... mà rất nhiều ngân hàng thương mại cổ phần như ACB, Đông Á, Sài Gòn công thương cũng đã quyết định đầu tư lớn cho dịch vụ này, kể cả các loại máy ATM hiện đại có thể cho phép cả rút và gửi tiền.

 

Tính cho tới năm 2004, số thẻ ATM của Việt Nam đã đạt con số 773 thẻ, tăng gấp 7 lần so với năm 2002 (111 thẻ). Mặc dù đã có tốc độ phát triển khá nhanh nhưng số lượng máy ATM tính trên đầu người dân thành thị hiện tại vẫn còn quá thấp, mới chỉ khoảng 26.000 người/máy ATM.

 

Số lượng thẻ chưa phải là cao nhưng một số hệ thống ATM đã có dấu hiệu quá tải vào một số giờ cao điểm. Ghi nhận tại một điểm đặt máy ATM của Ngân hàng ngoại thương Việt Nam cho thấy, vào một số giờ cao điểm, liên tục lúc nào cũng có từ 2-4 khách hàng phải chờ đợi nhau để rút tiền từ một máy ATM.

 

Sự quá tải này là nguyên nhân của một sự lãng phí còn chưa được giải quyết giữa các ngân hàng do sự tồn tại của tình trạng "hùng cứ một phương" và "mạnh ai người nấy chạy". Hiện Việt Nam đang có tới 3 liên minh thẻ cùng tồn tại và mới chỉ kết nối hệ thống ở trong liên minh của mình.

 

Liên minh thứ nhất gồm Ngân hàng Nông nghịêp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng Công thương, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển, Ngân hàng Đông Á, Ngân hàng Á Châu, Ngân hàng Sài Gòn công thương, Sài Gòn thương tín và Công ty điện toán và truyền số liệu VDC. Liên minh này hoạt động theo hình thức công ty cổ phần có tên chính thức là Công ty cổ phần Việt Nam Switch.

 

Liên minh thứ hai nhỏ hơn gồm Ngân hàng Đông Á và Saigon Bank hoạt động theo hình thức hợp tác song phương giữa các ngân hàng. Liên minh thứ 3 và cũng là liên minh hoạt động sớm nhất, tỏ ra hiệu quả nhất gồm tới 14 ngân hàng do Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam đứng đầu. Liên minh này tồn tại theo tính chất hiệp hội, liên kết cùng phát triển.

 

Theo nhận định của các chuyên gia, sự tồn tại của nhiều liên minh và tình trạng "mạnh ai người nấy chạy" đang gây ra một sự lãng phí lớn cho các ngân hàng của Việt Nam. Hệ thống ATM vẫn quá tải trong khi rất nhiều máy lại chỉ sử dụng cho một đối tượng khách hàng riêng của mình. Điều mà đáng ra có thể giải quyết được nếu tất cả các máy này được tích hợp và chia sẻ trong cùng một hệ thống. Không chỉ các khách hàng được lợi mà các ngân hàng cũng sẽ tiết kiệm được một khoản lớn đầu tư cho mình.

Tuy nhiên, theo bà Hà, do sự đầu tư không đồng đều, số lượng và thời điểm khác nhau, hệ thống kỹ thuật và trình độ khác nhau nên việc kết nối và tích hợp còn rất khó khăn và phức tạp.

 

Cho dù việc kết nối còn nhiều khó khăn nhưng trong thời gian tới, xu thế sẽ bắt buộc các ngân hàng phải hợp tác và kết nối hệ thống nhau để tạo ra một hệ thống máy thống nhất, cho phép khách hàng, thẻ của bất kỳ ngân hàng nào cũng có thể sử dụng máy của ngân hàng khác.

 

Không chỉ là vấn đề lãng phí và tiết kiệm mà sự thống nhất này cũng sẽ giúp tăng khả năng cạnh tranh một cách đáng kể cho các ngân hàng. Sự tích hợp và kết nối này nếu thực hiện sớm ngày nào thì sẽ có lợi ngày đó cho cả đất nước, khách hàng và ngành ngân hàng.

TBKTVN