Chứng khoán toàn cầu lao dốc, nhà đầu tư nên hành động ra sao?
Thị trường chứng khoán toàn cầu đang rung lắc mạnh, khiến các nhà đầu tư lo lắng về cách điều hướng danh mục - giữ nguyên vị thế, xoay sang cổ phiếu phòng thủ, hay chuyển sang tiền mặt?
Sự biến động xuất phát từ 3 yếu tố chính: Định giá công nghệ quá cao, kỳ vọng lãi suất thay đổi và dữ liệu kinh tế toàn cầu suy yếu. Giá vàng giảm hơn 7% kể từ đỉnh 20/10, Bitcoin trượt xuống dưới 90,000 USD trong ngày 18/11, còn cổ phiếu toàn cầu sụt giảm mạnh. Chỉ số MSCI thế giới mất 3.5% trong bốn phiên gần đây.
"Tâm lý né tránh rủi ro đã lan rộng ra ngoài công nghệ, kéo theo vàng, tiền ảo và nhiều ngành khác", Shihan Abeyguna, Giám đốc điều hành Đông Nam Á tại Morningstar, nhận định.
Bối cảnh chính sách đang gây thêm áp lực. Kỳ vọng Fed cắt lãi suất tháng 12 giảm mạnh khi các quan chức bất đồng về việc nới lỏng thêm. Xác suất cắt giảm sụt từ 100% một tháng trước xuống 67% tuần trước và hiện chỉ còn 47%, theo CME FedWatch.
Steve Sosnick, Chiến lược gia trưởng tại Interactive Brokers, cho biết các nhà đầu tư cuối cùng đang nhận ra rằng giai đoạn "liều ăn nhiều" có thể đang kết thúc, ám chỉ những mức cao kỷ lục mà thị trường chứng khoán toàn cầu ghi nhận năm nay.
Tránh phản ứng thái quá - đa dạng hóa là chìa khóa
Ông Abeyguna khuyên nhà đầu tư nên tuân thủ ba nguyên tắc: Tránh phản ứng thái quá với tin tức, cân bằng lại danh mục, và tìm kiếm cơ hội ở những nơi thị trường điều chỉnh quá mức so với các yếu tố cơ bản dài hạn.
Bitcoin đã mất sạch đà tăng từ đầu năm, trong khi chứng khoán Mỹ vẫn còn tăng mạnh bất chấp đà giảm gần đây. S&P 500 tăng hơn 13%, Nasdaq Composite tăng gần 17% và Dow Jones tăng hơn 9%.
Thay vì tháo chạy khỏi cổ phiếu, nhà đầu tư nên xem xét mức độ tập trung của danh mục vào các cổ phiếu AI, chuyên gia khuyến nghị.
Ông Abeyguna ưa thích cổ phiếu chu kỳ tiêu dùng như tự động hóa nhà máy, đồ uống và rượu - những ngành hưởng lợi từ "hiệu quả được tăng cường bởi AI" nhưng đang bị định giá thấp. Một số cổ phiếu công nghệ AI vẫn hấp dẫn, với TSMC, Tencent và Alibaba là lựa chọn hàng đầu.
Về phân bổ khu vực, danh mục châu Á của ông giảm nhẹ tỷ trọng cổ phiếu Mỹ, giữ trung lập với châu Âu và châu Á khi đợt phục hồi ở Hàn Quốc và Trung Quốc đã thu hẹp khoảng cách định giá so với các thị trường khác.
Kiểm tra khả năng chịu đựng của danh mục
Steve Brice, CIO toàn cầu tại Standard Chartered, cũng nhấn mạnh thị trường vẫn tăng từ đầu năm. Ông duy trì quan điểm mua với cổ phiếu và kêu gọi nhà đầu tư "kiểm tra khả năng chịu áp lực của danh mục" để xem có thể vượt qua được đợt sụt giảm lớn như bong bóng dotcom (2000-2003) hay khủng hoảng tài chính (2008-2009) hay không.
Ông Brice vẫn khuyến nghị mua cổ phiếu Mỹ và châu Á (trừ Nhật Bản). Với châu Á, ông nhận định "định giá tương đối hấp dẫn, chính sách tiền tệ nới lỏng hơn và đồng USD yếu đi" đang tạo lợi thế cho cổ phiếu khu vực này.
Về ngành, ông ưa thích công nghệ toàn cầu dù định giá cao, nhưng cân bằng rủi ro tại Mỹ bằng vị thế vượt trọng với tiện ích và y tế.
Ông Brice cũng nhấn mạnh vai trò của vàng: "Vàng chiếm 6%-7% danh mục và đã hoạt động rất hiệu quả”.
Angela Lan của State Street nhấn mạnh tầm quan trọng của đa dạng hóa: "Đa dạng hóa quan trọng hơn bao giờ hết", đặc biệt khi đà tăng trên thị trường Mỹ ngày càng tập trung vào một nhóm nhỏ cổ phiếu.
Đội ngũ của bà ưu tiên cổ phiếu Mỹ, Nhật Bản và thị trường mới nổi, trong khi xem các thị trường phát triển (trừ Mỹ) "gặp nhiều thách thức hơn". Về trái phiếu, bà ưa thích trái phiếu Chính phủ chất lượng cao kỳ hạn dài (từ 10 năm trở lên).
Cảnh báo về tiền ảo và cổ phiếu công nghệ
Một số lĩnh vực thị trường trông tương đối rủi ro hơn, các chuyên gia cảnh báo.
Ông Sosnick cho biết sự sụt giảm mạnh của tiền ảo báo hiệu tâm lý chấp nhận rủi ro đang giảm và cảnh báo nhà đầu tư nên thận trọng với các lĩnh vực mang tính đầu cơ.
Bất chấp cú lao dốc gần đây, định giá một số công ty vẫn cao. Đội ngũ của ông Abeyguna gần đây hạ bậc khuyến nghị với Samsung và SK Hynix, cảnh báo định giá vẫn còn cao và có nguy cơ giảm sâu hơn.
David Roche của Quantum Strategy khuyên nhà đầu tư nên chọn cách an toàn bằng cách tập trung vào vàng và cổ phiếu quốc phòng, đồng thời cảnh báo trên CNBC rằng bong bóng AI và tín dụng đang bắt đầu vỡ, gây rủi ro kinh tế nghiêm trọng.
Vũ Hạo (Theo CNBC)
