Giá ôtô sẽ thay đổi thế nào sau năm 2005?
Nếu như cuối năm 2004, tâm lý của đại đa số người tiêu dùng trong nước đều mong muốn mua hoặc đăng ký được tiêu chuẩn ôtô của các liên doanh trong nước vì sợ sang 2005, xe ôtô sẽ tăng giá khiến xe mới rất khó mua, xe cũ cũng được thể tăng giá...
Nếu như cuối năm 2004, tâm lý của đại đa số người tiêu dùng trong nước đều mong muốn mua hoặc đăng ký được tiêu chuẩn ôtô của các liên doanh trong nước vì sợ sang 2005, xe ôtô sẽ tăng giá khiến xe mới rất khó mua, xe cũ cũng được thể tăng giá.
Người cần xe ôtô phải xếp hàng, đặt chỗ cực kỳ khó khăn, các liên doanh phải sản xuất tăng giờ, tăng ca, bán hàng không phải tiếp thị cũng chẳng cần khuyến mại mà vẫn không có xe để bán.
Thậm chí, giờ này năm ngoái còn xuất hiện những chiêu bán “suất xe mới” với giá từ 500 đến vài ngàn USD/đầu xe mới, khiến người có nhu cầu thực sự rất bức xúc nhưng vẫn phải chấp nhận vì sợ xe tăng giá.
Nhưng năm nay, vẫn thị trường rộng lớn đó, với nhiều chủng loại xe mới rất hấp dẫn hơn nhiều, nhưng nhân viên bán hàng, marketing “đau đầu” tìm mọi nguồn khách mà lượng xe bán ra của cả VAMA (chỉ tính 11 thành viên cũ) so với cùng kỳ 2004 chỉ đạt con số 69% (3.358 xe).
Theo quy luật của giới kinh doanh ôtô thì thời điểm này trong năm theo được coi là “mùa gặt, mùa vàng” của họ. Nhưng năm 2005 đã sắp kết thúc mà thị trường ôtô vẫn không tiến triển được là bao. Lý do gì khiến thị trường xe hơi năm nay đi trái quy luật như vậy?
Cân nhắc chờ thuế tiêu thụ đặc biệt xe nhập khẩu xuống 50%
Đây là tâm lý rất lớn, là rào cản khó vượt qua khi cá nhân hay tổ chức có ý định đầu tư mua ôtô trong nước. Họ lập luận rằng nếu như một chiếc Toyota Altis nhập khẩu về Việt Nam được áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt là 50% thì giá thành cũng chỉ nhỉnh hơn xe liên doanh một chút khiến cho ai cũng phải tính lại.
Nhưng nếu như tính toán lại thì sẽ thấy điều đó là rất phi kinh tế, vì xe nhập khẩu năm 2006 nếu được áp dụng biểu thuế nhập khẩu và tiêu thụ đặc biệt mới thì một chiếc xe 5 chỗ ở nước ngoài có giá 15.000 USD nhập về Việt Nam được ước tính tối thiểu có giá là 55.000 USD sau khi đã hoàn thành các khoản thuế.
Tất nhiên ai cũng hiểu chất lượng của xe nhập khẩu cao hơn so với xe lắp ráp trong nước, nhưng với độ vênh giữa giá thành của hai dòng xe liên doanh và nhập khẩu đã làm người ta phải chọn phương án “ta về ta tắm ao ta” mà thôi.
Có ý kiến khác cho rằng: năm 2006 thuế xe nhập khẩu giảm đi thì các doanh nghiệp sẽ đua nhau nhập xe về Việt Nam, họ tin rằng bằng cách này cách khác sẽ có doanh nghiệp khai thấp được giá thành xe từ nước ngoài, qua đó sẽ phải chịu ít thuế nhập khẩu hơn và giá thành xe sẽ rẻ hơn nhiều.
Điều này đã được thanh tra của Tổng cục Hải quan và Tổng cục Thuế tính đến và sẽ có biểu thuế thích hợp cho từng loại xe, nhóm xe phổ biến trên thế giới cũng như mức thuế nhập khẩu cho từng mặt hàng mà doanh nghiệp nhập khẩu phải trả cho Nhà nước, bất luận doanh nghiệp mua bao nhiêu tiền.
Trường hợp doanh nghiệp chứng minh được ôtô của họ mua ở nước ngoài giá rất rẻ thì cơ quan chức năng khó có thể chấp nhận. Hơn ai hết Tổng cục Hải quan và Tổng cục thuế biết việc năm 2004 và đầu 2005, có một số doanh nghiệp khai rất thấp trị giá xe của họ nhập khẩu về Việt Nam (nhưng trên thực tế doanh nghiệp đã chứng minh được đó là giá mua thật) nên nhà chức năng đành “ngậm bồ hòn làm ngọt” khi nhìn thấy tờ khai hải quan một chiếc Nissan 1.8 đời 2003 mới 100% chỉ mua có 8.000 USD, hay Suzuki Vitara Grand cũng được nhập về với giá 9.000 USD...
Ông Nguyễn Sinh Hùng - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết: Chính phủ đã đề xuất mức thuế suất và thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ áp dụng chung cho xe nhập khẩu và xe sản xuất lắp ráp trong nước đối với xe 5 chỗ trở xuống là 50%. Đa số các thành viên trong Uỷ ban Kinh tế và Ngân sách của Quốc hội đã nhất trí với đề nghị này.
Ngay sau đó, VAMA đã thông báo giá bán lẻ ôtô sản xuất và lắp ráp trong nước sẽ tăng lên từ ngày 1/1/2006 do thuế tiêu thụ đặc biệt tăng lên từ 40% thành 50% cho xe dưới 5 chỗ, 25% lên 30% cho xe từ 6 đến 15 chỗ, 12,5% lên 15% đối với xe 16 đến 23 chỗ. Đây là mức thuế được xem là tương đương với
Kinh nghiệm của những quốc gia có nền công nghiệp ôtô phát triển cho thấy: với việc hạ thuế tiêu thụ đặc biệt với xe nhập khẩu xuống 50% thì các loại xe được lắp ráp trong nước sẽ vẫn giữ được ưu thế hơn vì giá thành của dòng xe nhập khẩu nguyên chiếc nếu được áp thuế chính xác bởi cơ quan hải quan thì giá thành sau thuế vẫn còn quá cao so với loại xe tương đương trong nước cho dù chất lượng xe nội địa còn thua kém.
Người trong cuộc nói gì?
So với năm ngoái, thị trường ôtô trong nước có rất nhiều thuận lợi, nhiều lựa chọn, khuyến mãi hấp dẫn hơn nhưng sức mua thì còn quá kém. Đã có nhiều doanh nghiệp tư nhân chuyên kinh doanh lĩnh vực xe hơi đã thở ngắn than dài muốn bỏ cuộc vì đã đối mặt với những khó khăn, đòi hỏi vốn lớn cũng như lòng kiên trì cao.
Anh Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng phòng Kinh doanh của Công ty Thiên Hoà-Hà Nội (đơn vị chuyên cung cấp xe máy công trình và ôtô) cho biết: “Nhìn vào sức mua ôtô năm nay thì nhiều doanh nghiệp tư nhân như chúng tôi có lẽ sẽ phải đóng cửa, chuyển mặt hàng kinh doanh vì quá ế. Chúng tôi phải dùng lãi của mảng máy công trình để cân đối phần lỗ của mảng ôtô. Sắp hết năm 2005 nhưng năm nay thực sự là một năm khó khăn, nếu không nói là lỗ vốn đối với doanh nghiệp chúng tôi”.
Đúng là khó khăn chung với nhiều doanh nghiệp tư nhân khi ôtô nhập về mà không bán được. Ông Nguyễn Đức Hiệp - Phó giám đốc Công ty TNHH ôtô Hà Nội cho biết: “Đã là công ty tư nhân thì 100% các đơn vị đều phải đi vay ngân hàng hoặc huy động các nguồn vốn khác nhưng tất cả đều phải trả lãi, chúng tôi không thể hình dung được năm nay người tiêu dùng lại e dè khi quyết định mua xe ôtô đến thế, mặc dù năm sau xe ôtô dạng CKD sẽ đắt hơn năm nay. Hàng chục chiếc xe để bụi mà không bán được, đọng hàng chục tỷ đồng tiền vốn, chỉ trả tiền lãi hàng tháng đã rất mệt mỏi chưa kể các chi phí khác”.
Vậy còn người tiêu dùng, họ nói gì? Bà Huỳnh Hồng Hoa, ở 12A Lý Nam Đế - Hà Nội, người đang chuẩn bị đổi ôtô - cho biết: “Hai năm một lần, gia đình tôi thường đổi xe ôtô, nhưng năm nay có lẽ sẽ phải bỏ thói quen này vì giá xe như “hoả mù”, không biết tin vào hãng xe hay tin báo chí, truyền hình. Nơi này nói tăng, nơi kia nói giảm, nhưng với tư cách khách hàng, tôi vẫn tin vào thông tin đại chúng hơn bởi dù sao họ cũng nói khách quan hơn mấy nhà buôn”.
Đó là 3 ý kiến của những người trong cuộc thuộc khối tư nhân, đối tượng mà đồng tiền luôn trực tiếp chi phối họ, khác với những công ty ôtô đa quốc gia hay các tổng công ty lớn của Nhà nước việc giá tăng hay giảm không làm họ phải lao đao quá nhiều.
Một đại diện của Công ty Mercedes-Benz Việt
Những ý kiến trên khẳng định một điều, đó là: người dân cũng như nhà kinh doanh tuy vẫn hiểu năm 2006 thuế tiêu thụ đặc biệt của xe trong nước CKD và xe nhập khẩu CBU áp dụng cho xe từ 5 chỗ ngồi trở xuống sẽ bằng nhau ở mức 50%, nhưng họ vẫn muốn chờ đợi một đột biến bất ngờ nào đó về giá cả cho ôtô trong năm mới.
Giá xe trong nước sẽ tăng thêm khoảng 10%, giá xe nhập khẩu cũng sẽ rẻ đi chút ít nhưng chắc chắn không đủ sức nặng để gạt xe sản xuất, lắp ráp trong nước ra ngoài cuộc chơi.
Xe trong nước vẫn sẽ có ưu thế
Theo nhiều nhà phân tích, có 3 lý do sau khiến cho xe trong nước vẫn có ưu thế lớn trong những năm tiếp theo.
Thứ nhất: việc mua xe trả góp ở Việt
Xe nhập khẩu không thể đáp ứng được điều đó, bởi tất cả xe nhập khẩu hiện nay đều phải bỏ đủ tiền ra để trả thẳng (đăng ký xong vẫn có thể gửi vào ngân hàng để vay tiền) nhưng không phải ai cũng có khả năng tài chính để có đủ tiền để nhập xe ngay ban đầu.
Thứ hai: tâm lý người Việt
Thứ ba: tình trạng đường sá giao thông và hạ tầng của nước ta không theo kịp được sự tăng trưởng của phương tiện, vì vậy Nhà nước sẽ có biện pháp cần thiết để khuyến khích người tiêu dùng sử dụng xe trong nước và hạn chế nhập khẩu ôtô nước ngoài vì điều kiện giao thông còn nhiều hạn chế.
TBKTVN