HoREA đề xuất giảm 70-80% giá đất hộ tái định cư, bổ sung thời điểm xác định giá đất hợp đồng BT
Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) cho rằng cần có chính sách hài hòa, nhân văn đối với người tái định cư để góp phần đẩy nhanh công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại nhiều dự án Nhà nước thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, công cộng, cũng như thực hiện mục tiêu di dời 20,000 căn nhà trên và ven kênh, rạch trong giai đoạn 2026-2030 theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ I.
HoREA cho biết hiện nay, TPHCM (cũ) vẫn còn hơn 39,600 căn nhà trên và ven 398 tuyến sông, kênh, rạch lớn nhỏ với 65,000 hộ gia đình, tập trung tại các quận 4, 7, 8, Bình Thạnh, Gò Vấp, Bình Tân và TP Thủ Đức (cũ), đa số là nhà lụp xụp được dựng tạm bằng gỗ, tôn, fibro xi măng, diện tích phổ biến từ 20-30 m2 , thiếu thốn các điều kiện sống, tiện ích tối thiểu và do phần lớn xây dựng lấn chiếm kênh rạch không đủ điều kiện nhận bồi thường về đất ở nên chỉ được bồi thường phần chi phí xây dựng công trình nên số tiền được bồi thường rất thấp và khi được hỗ trợ, tái định cư, thường chỉ được bố trí suất tái định cư tối thiểu là căn hộ chung cư tái định cư. Nhưng cũng có những trường hợp được bố trí đất ở tái định cư hoặc nền nhà tái định cư với suất đất ở tái định cư tối thiểu thì việc nộp tiền sử dụng đất để được cấp sổ đỏ cần có chính sách, tính toán hợp tình hợp lý đối với người tái định cư là người yếu thế.
Tuy nhiên, lại có ý kiến cho rằng người tái định cư đã được bồi thường theo bảng giá đất, hệ số sử dụng đất thì khi nộp tiền sử dụng đất để cấp sổ hồng cho đất ở tái định cư cũng phải tính theo bảng giá đất, hệ số sử dụng đất. Nếu theo đề xuất này, số tiền mà người tái định cư phải nộp dù chỉ một vài trăm triệu đồng, nhưng đối với người tái định cư thì đó là số tiền quá lớn nên ý kiến đề xuất áp dụng giá đất tái định cư được tính theo giá đất trong bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất là không phù hợp với đa số người tái định cư chỉ có suất đất ở tái định cư hoặc suất đất ở tái định cư tối thiểu.
Bên cạnh đó, HoREA cho rằng cần đảm bảo sự đồng bộ về chính sách khi so sánh với đề xuất hiện nay của Bộ Tài chính về tính tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân đang có đất nông nghiệp chuyển mục đích thành đất ở chỉ phải nộp 30% giá đất của bảng giá đất nhân (x) hệ số điều chỉnh giá đất đối với đất ở trong hạn mức đất ở và 50% đối với đất ở vượt hạn mức đất ở.
Về vấn đề này, Hiệp hội đã đề xuất tính tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân đang có đất nông nghiệp chuyển mục đích thành đất ở chỉ phải nộp 20% giá đất của bảng giá đất nhân (x) hệ số điều chỉnh giá đất đối với đất ở trong hạn mức đất ở và 30% đối với đất ở vượt hạn mức đất ở cho hợp tình, hợp lý hơn.
Đề xuất bổ sung quy định về thời điểm xác định giá đất cho hợp đồng BT
Bên cạnh đó, HoREA còn đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 5 dự thảo Nghị quyết về thời điểm giao kết Hợp đồng BT cũng là một thời điểm xác định giá đất đối với diện tích đất thanh toán cho Hợp đồng BT.
Cụ thể, thời điểm xác định giá đất đối với diện tích đất thanh toán cho Hợp đồng BT được xác định tại thời điểm quyết định giao đất, cho thuê đất hoặc lập dự án, lập hồ sơ mời thầu hoặc giao kết hợp đồng. Việc xác định giá đất cụ thể đối với các trường hợp Hợp đồng BT đã hoàn thành bàn giao theo quy định của pháp luật trước ngày 01/07/2025 thì thực hiện theo quy định của Luật Đất đai và không thực hiện xác định giá đất theo bảng giá đất quy định tại dự thảo Nghị quyết.
Về lý do đưa ra đề xuất trên, Hiệp hội cho biết trên thực tế trước đây đã có nhiều trường hợp nhà đầu tư và cơ quan có thẩm quyền chỉ ký Hợp đồng BT chứ không có văn bản xác định thời điểm lập dự án, lập hồ sơ mời thầu nên cần xác định thời điểm giao kết Hợp đồng BT. Đây là thời điểm để xác định giá đất dự kiến của quỹ đất thanh toán cho dự án BT; thời điểm giao kết Hợp đồng BT; và cũng là thời điểm xác định giá đất đối với diện tích đất thanh toán cho Hợp đồng BT để tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho hàng trăm dự án BT của nhiều nhà đầu tư.
Hà Lễ
