Thaco, Đèo Cả đề xuất đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Đà Nẵng – Hội An theo mô hình TOD
Theo UBND TP. Đà Nẵng, đến nay đã có hai tập đoàn lớn là Thaco (THA) và Đèo Cả (DCAC) chính thức bày tỏ quan tâm và đề xuất tham gia đầu tư tuyến Đà Nẵng – Hội An theo mô hình phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD).
Thành phố dự kiến sẽ ban hành văn bản chấp thuận nhà đầu tư lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trong tháng 11/2025, với thời hạn hoàn thành báo cáo trong vòng 3 tháng sau khi được chấp thuận. Bên cạnh đó, quy hoạch đô thị theo định hướng TOD dọc tuyến Đà Nẵng – Chu Lai phải hoàn thành trước tháng 5/2026.
Trước đó, Đà Nẵng đã tổ chức hội thảo quy mô lớn về đường sắt đô thị (24–25/10/2025), đồng thời cử đoàn công tác làm việc với các bộ ngành và đối tác quốc tế để học hỏi mô hình triển khai phù hợp. Thành phố cũng quyết định tạm dừng sử dụng ngân sách thuê tư vấn từ cuối tháng 9/2025 và chuyển sang tìm kiếm nhà đầu tư theo mô hình PPP kết hợp TOD.
Tại cuộc họp ngày 20/11 về tình hình triển khai tuyến đường sắt đô thị Đà Nẵng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Lê Ngọc Quang nhấn mạnh đây là dự án có quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp và lần đầu tiên triển khai tại thành phố. Do đó cần xem xét kỹ lưỡng, phân tích đầy đủ ưu, nhược điểm của từng phương án, trong đó có phương thức đối tác công tư (PPP) để đảm bảo hiệu quả khi triển khai.
Ông Quang cho biết mạng lưới đường sắt đô thị của Đà Nẵng (cũ) và Quảng Nam (cũ) trước đây được lập quy hoạch tách biệt, nên khi tích hợp vào không gian phát triển chung, việc rà soát, điều chỉnh và cập nhật là cần thiết để bảo đảm phù hợp với định hướng mới và tiếp thu các đề xuất chuyên môn.
Bí thư Thành ủy yêu cầu khẩn trương phối hợp hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, đồng thời lập kế hoạch triển khai, phân công trách nhiệm giữa các đơn vị với mốc thời gian cụ thể. Các cơ chế, chính sách đặc thù liên quan dự án đã được rà soát và bổ sung, bao gồm phát triển đô thị theo định hướng TOD, quy hoạch không gian dọc tuyến và khai thác quỹ đất phục vụ dự án - tạo điều kiện để thành phố đẩy nhanh tiến độ.
Việc lựa chọn nhà đầu tư, ông Quang cho biết việc làm việc sẽ được tiến hành trực tiếp với từng đơn vị dựa trên đánh giá khách quan về năng lực triển khai, điều kiện tài chính và đặc biệt là cam kết chuyển giao công nghệ.
Ông Lê Thành Hưng - Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên kiến nghị thành phố ưu tiên triển khai tuyến đường sắt đô thị (MRT) Đà Nẵng – Hội An – Chu Lai, trong đó giai đoạn 1 tập trung vào đoạn Đà Nẵng – Hội An. Ban được đề xuất tiếp tục lập quy hoạch tổng thể mạng lưới đường sắt đô thị và triển khai các thủ tục quản lý – điều hành dự án theo hình thức PPP. Ở các giai đoạn sau, thành phố sẽ nghiên cứu thành lập Ban quản lý dự án chuyên ngành, nhưng vẫn theo hướng hạn chế phát sinh đầu mối.
Theo quy hoạch giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, Đà Nẵng dự kiến phát triển 3 tuyến MRT, 12 tuyến LRT và 3 tuyến LRT du lịch với tổng chiều dài gần 283km; kết nối Đà Nẵng với Điện Bàn, Hội An, Duy Xuyên, Tam Kỳ và Chu Lai. Tuyến được chú ý nhất vẫn là Đà Nẵng – Hội An – Chu Lai, gồm các đoạn MRT và LRT chạy dọc trục Nguyễn Hữu Thọ – Lê Văn Hiến – Trần Đại Nghĩa – ĐT607, kết nối từ sân bay quốc tế Đà Nẵng xuống Chu Lai. Giai đoạn 2025-2030, Đà Nẵng ưu tiên đoạn Đà Nẵng – Hội An, trước khi kéo dài đến Tam Kỳ và Chu Lai sau năm 2030.
Ngoài ra, tuyến nối ga đường sắt tốc độ cao tại Hòa Khánh với ga trung tâm Đà Nẵng cũng được nghiên cứu để chuẩn bị cho mạng lưới đường sắt tốc độ cao quốc gia.
UBND thành phố đã thành lập tổ công tác nghiên cứu đầu tư và giao Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên lập báo cáo tiền khả thi từ tháng 7/2025.
Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam được Quốc hội thống nhất chủ trương đầu tư theo Nghị quyết 172/2024/QH15 ngày 30/11/2024. Tuyến có tổng chiều dài khoảng 1,541km, tốc độ thiết kế 350 km/h (khai thác 320 km/h), tổng mức đầu tư khoảng 1,713,548 tỷ đồng, đi qua 15 tỉnh thành. Đoạn qua Đà Nẵng dài 116.4km, đi qua 24 xã/phường.
Ngày 19/08/2025, Đà Nẵng đã khởi công Khu tái định cư Điện Bàn Bắc phục vụ dự án. UBND thành phố đang xem xét phê duyệt 2 dự án thành phần về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, với diện tích thu hồi dự kiến 866.3ha, tổng nhu cầu 5,100 lô tái định cư, xây dựng 34 khu tái định cư và 13 khu nghĩa trang, tổng mức đầu tư hơn 19,500 tỷ đồng.
Thành phố kiến nghị Bộ Tài chính bố trí 19,000 tỷ đồng từ ngân sách trung ương; phần còn lại sẽ do ngân sách thành phố đảm bảo nhằm chủ động công tác giải phóng mặt bằng.
* Thaco Agri xin loạt cơ chế đặc thù cho các dự án nông nghiệp ở Gia Lai
Thu Minh
