Tuyển dụng tại Mỹ bật tăng trong tháng 9 bất chấp bóng đen đóng cửa Chính phủ
Ngay trước thời điểm Chính phủ Mỹ đóng cửa, các doanh nghiệp đã kịp bổ sung 119,000 việc làm mới trong tháng 9. Dù hoạt động tuyển dụng tăng trưởng, tỷ lệ thất nghiệp vẫn nhích lên 4.4%.
Biển báo tại một sự kiện việc làm ở New York năm 2021. (Ảnh: Andrew Kelly/Reuters)
|
Đây là cái nhìn chính thức đầu tiên về thị trường lao động Mỹ kể từ khi chính phủ đóng cửa. Các nhà tuyển dụng đã tạo thêm 119,000 việc làm trong tháng 9, đảo chiều so với mức giảm 4,000 vị trí của tháng 8, trong khi tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ lên 4.4%.
Tuy nhiên, giới kinh tế và phân tích thị trường nhận định dữ liệu của Cục Thống kê Lao động (BLS), vốn có độ trễ hai tháng, không phản ánh nhiều về tình hình hiện tại.
“Tháng 9 cảm giác như đã đã trôi qua từ rất lâu rồi”, ông Daniel Zhao, chuyên gia kinh tế trưởng tại Glassdoor, nhận xét. Dù vậy, ông nói thêm: “Chúng tôi sẽ đón nhận bất kỳ dữ liệu nào, và tin cũ vẫn còn tốt hơn là không có tin tức gì”.
Thách thức thực sự sẽ đến vào cuối năm nay, khi các chuyên gia nỗ lực lấp đầy khoảng trống dữ liệu bị gián đoạn. Báo cáo việc làm tháng 10, lẽ ra công bố đầu tháng 11, đã bị hủy hoàn toàn do chính phủ đóng cửa, theo thông báo của BLS. Hệ quả là tỷ lệ thất nghiệp hàng tháng sẽ thiếu vắng lần đầu tiên kể từ khi khảo sát bắt đầu năm 1948.
“Điều đó có nghĩa là các nhà hoạch định chính sách, gồm cả Cục Dự trữ Liên bang (Fed), sẽ phải điều hành trong tình trạng ‘mù mờ’ một phần trong vài tuần tới, một thời điểm đặc biệt bất lợi khi kinh tế đang quá bất ổn”, bà Heidi Shierholz, Chủ tịch Viện Chính sách Kinh tế (EPI), viết.
Dù kinh tế Mỹ vẫn vững theo nhiều thước đo, các dấu hiệu căng thẳng đang gia tăng: tuyển dụng chững lại, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu và gánh nợ tăng lên, trong bối cảnh lạm phát bắt đầu nhích lại.
Hiện tại, các chuyên gia lo ngại dữ liệu chắp vá trong mùa thu có thể gây khó khăn cho việc phát hiện các tín hiệu bất ổn trong những tháng tới.
Ngoài báo cáo việc làm, nhiều chỉ số kinh tế quan trọng khác cũng có khả năng bị ảnh hưởng bởi đợt đóng cửa chính phủ kết thúc vào tuần trước. Việc tính toán lạm phát phụ thuộc vào dữ liệu theo thời gian thực do nhân viên liên bang thu thập trực tiếp tại các cửa hàng trên toàn quốc. Với việc ngừng hoạt động kéo dài 43 ngày, dữ liệu này không được thu thập.
Những gián đoạn trên cũng có thể ảnh hưởng đến các thước đo kinh tế vĩ mô như Tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Báo cáo GDP quý, lẽ ra công bố ngày 30/10 trong thời gian chính phủ đóng cửa, đã bị hoãn vô thời hạn. Báo cáo này dựa trên dữ liệu từ nhiều cơ quan, bao gồm Cục Điều tra Dân số, BLS, Bộ Tài chính cùng các doanh nghiệp và hiệp hội thương mại.
“Chuỗi cung ứng thống kê phức tạp hơn nhiều so với tưởng tượng của hầu hết mọi người, và sự chậm trễ ở một khâu có thể làm lệch các dữ liệu hữu hình được theo dõi sát sao”, ông Jed Kolko, chuyên gia tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson và cựu kinh tế gia của Bộ Thương mại, cho biết. “Nhiều dữ liệu phụ thuộc vào việc nhân viên chính phủ thu thập thông tin, và khi điều đó không diễn ra đúng hạn, rất khó để bù lại”.
Giới kinh tế dự báo bức tranh sẽ mờ mịt hơn trong những tháng tới khi các báo cáo bị chậm và thiếu hụt, cản trở việc đánh giá nền kinh tế. Dẫu vậy, họ cho rằng báo cáo việc làm tháng 9, dù trễ, vẫn mang lại thông tin giá trị trong bối cảnh thị trường cố gắng định lượng đà giảm tốc của lao động. Các công ty tư nhân như Indeed hay ADP đưa ra thước đo riêng về tuyển dụng và tăng trưởng lương, nhưng theo giới chuyên gia, dữ liệu chính thức vẫn cung cấp chi tiết mà các nguồn tư nhân không có, gồm số liệu theo ngành, theo vùng và tỷ lệ thất nghiệp chuẩn.
“Báo cáo việc làm của BLS vẫn là chuẩn mực để đánh giá các dữ liệu khu vực tư nhân”, ông Kolko nhấn mạnh. “Chúng ta cần báo cáo việc làm để nhìn toàn cảnh, đặc biệt quan trọng lúc này khi các nguồn dữ liệu khác cho thấy những hướng đi trái ngược”.
Quốc An (Theo WSP)
