Góc nhìn từ Dragon Capital: Bức tranh kinh tế và sức khỏe doanh nghiệp Việt Nam trước thềm năm 2026
Trong khuôn khổ sự kiện Café doanh nhân HUBA lần thứ 86 với chủ đề “Dự báo kinh tế năm 2026 – Tăng trưởng, lãi suất và tỷ giá” được tổ chức sáng ngày 29/11, ông Dominic Scriven - Chủ tịch Dragon Capital - đã mang đến góc nhìn dựa trên quan sát của quỹ đầu tư nước ngoài, theo sát sức khỏe doanh nghiệp thông qua thị trường vốn, trái phiếu và cổ phiếu.
Chủ tịch Dragon Capital tại sự kiện sáng ngày 29/11/2025.
|
Bối cảnh thế giới với 5 “cơn gió ngược”
Để định hình bối cảnh vĩ mô, ông Dominic Scriven dẫn lại quan điểm của nhà đầu tư huyền thoại Ray Dalio, cho rằng thế giới hiện đang phải đối mặt cùng lúc với 5 vấn đề lớn.
Đó là những rủi ro về tiền tệ liên quan đến cung ứng tiền và các khoản nợ từ quốc gia đến doanh nghiệp và hộ gia đình; sự mâu thuẫn nội bộ và phân cực chính trị tại các nước; xung đột địa chính trị ngày càng gay gắt giữa các quốc gia; các vấn đề cấp bách về biến đổi khí hậu; và cuối cùng là sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ. Việc liên kết 5 yếu tố này tạo nên bức tranh đầy thách thức mà Việt Nam cũng cần phải lưu tâm.
Kinh tế Việt Nam phục hồi và mục tiêu tăng trưởng GDP 10%
Đi sâu vào thực tại kinh tế Việt Nam, ông Dominic Scriven nhận định năm 2025 là năm phục hồi sau giai đoạn khó khăn của năm 2022 và 2023. Nhờ những thông điệp mạnh mẽ từ lãnh đạo Chính phủ và các chính sách như Nghị quyết 68, niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp đã phục hồi rõ rệt với chỉ số trên 50.
Đáng chú ý, năm 2026 có mục tiêu và dự báo cho rằng Việt Nam hoàn toàn có khả năng đạt mức tăng trưởng GDP lên tới 10%. Theo phân tích nội bộ của Dragon Capital, tham vọng này là có cơ sở nếu nhìn vào dư địa từ việc "chính thức hóa" nền kinh tế. Ngoài 500,000 doanh nghiệp tư nhân, Việt Nam còn khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể hoạt động chủ yếu ở khu vực phi chính thức. Với các quy định mới về hóa đơn điện tử và thanh toán qua ngân hàng, hoạt động kinh tế của 5 triệu hộ này sẽ dần được kéo vào hệ thống chính thức. Dragon Capital ước tính quá trình chuyển đổi này có thể đóng góp thêm khoảng 1% GDP mỗi năm trong vòng 3 năm tới, biến mục tiêu tăng trưởng 10% trở nên khả thi.
Về cơ cấu dòng vốn, ông Dominic Scriven chỉ ra, với quy mô GDP khoảng 500 tỷ USD, tổng vốn đầu tư toàn xã hội chiếm khoảng 30%, tương đương 150 tỷ USD. Trong đó, vốn đầu tư công chiếm khoảng 25 tỷ USD, vốn đầu tư nước ngoài (FDI) khoảng 25 tỷ USD và khu vực tư nhân đóng góp 100 tỷ USD. Chìa khóa hiện nay là Nhà nước đang nỗ lực tăng vốn đầu tư công từ 25 tỷ USD lên 32-33 tỷ USD và tiếp tục tăng trong các năm sau, nhằm sử dụng nguồn vốn này để đầu tư vào hạ tầng, từ đó kích thích và đầu tư mạnh mẽ từ khu vực tư nhân. Đối với dòng vốn FDI, dù sự phục hồi là tích cực, ông cũng nhắc lại bài học từ năm 2008 khi tổng vốn đăng ký đạt kỷ lục 80 tỷ USD. Ông lưu ý, cần cẩn trọng quan sát xem dòng vốn này có thực sự đi vào sản xuất hay không, bởi gần đây đã xuất hiện một số dự án FDI được duyệt nhưng lại hướng vào lĩnh vực bất động sản.
Một điểm sáng bất ngờ trong bức tranh kinh tế năm 2025 chính là sức mạnh xuất khẩu của Việt Nam. Trái ngược với những lo ngại về rủi ro thuế quan từ thị trường Mỹ hay các biến động chính trị quốc tế, năng lực sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam vẫn không bị ảnh hưởng tiêu cực, thậm chí còn thể hiện đáng ngạc nhiên.
Các doanh nghiệp trong nước đang tận dụng tốt các điều kiện thuận lợi về lãi suất giảm và tăng trưởng tín dụng. Tuy nhiên, ông Dominic Scriven cũng dẫn lời Thống đốc Ngân hàng Nhà nước để cảnh báo về giới hạn khả năng cung ứng vốn của hệ thống ngân hàng. Ông nhấn mạnh rủi ro mang tính hệ thống đã từng xảy ra vào năm 2008-2009, là việc sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để tài trợ cho các khoản vay dài hạn. Do đó, việc phát triển thị trường vốn dài hạn thông qua cổ phiếu và trái phiếu là nhiệm vụ cấp thiết để giảm tải áp lực cho kênh tín dụng ngân hàng. Về tỷ giá, dù chịu áp lực từ sự biến động của giá vàng, Bitcoin và chênh lệch lãi suất với đồng USD trong năm, nhưng hiện tại tỷ giá đã ổn định trở lại khi chính sách tiền tệ của Mỹ đảo chiều.
Sức khỏe doanh nghiệp và triển vọng năm 2026
Về triển vọng thị trường vốn và sức khỏe doanh nghiệp, ông Dominic Scriven nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đang thể hiện sức mạnh dẫn đầu khu vực châu Á sau giai đoạn trầm lắng. Động lực cho tương lai thị trường vốn đến từ câu chuyện Việt Nam được nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi và sự tham gia ngày càng sâu rộng của các nhà đầu tư tổ chức hướng tới lợi ích dài hạn.
Dragon Capital hiện theo dõi khoảng 80 doanh nghiệp hàng đầu (chiếm 80% tổng vốn hóa thị trường) và nhận thấy sự phục hồi rất rõ nét. Kết quả kinh doanh, đặc biệt là lợi nhuận sau thuế, tăng trưởng qua từng quý, với quý 3 tốt hơn quý 2 và quý 2 tốt hơn quý 1. Sự phục hồi này không chỉ giới hạn ở các doanh nghiệp lớn mà đã lan tỏa sang cả khối doanh nghiệp vừa và nhỏ, đi kèm với việc biên lợi nhuận ròng được mở rộng và đầu tư tài sản cố định (Capex) tăng lên.
Điều đặc biệt phấn khởi trong năm 2025 là sự thay đổi trong dự báo của các chuyên gia phân tích. Thông thường, giới phân tích thường lạc quan đầu năm và bi quan dần về cuối năm, nhưng năm nay đội ngũ Dragon Capital đã phải điều chỉnh tăng dự báo lợi nhuận doanh nghiệp từ mức 15% hồi đầu năm lên trên 20% vào cuối năm.
Nhìn sang năm 2026, bất chấp những rủi ro vĩ mô toàn cầu, Dragon Capital dự báo mức tăng trưởng lợi nhuận bình quân các ngành sẽ đạt khoảng 16-18%. Xét về định giá, Việt Nam đang ở vị thế rất chiến lược với mức tăng trưởng lợi nhuận cao so với khu vực trong khi định giá P/E lại ở mức thấp hấp dẫn, quanh mức trung bình lịch sử. Ông Dominic Scriven khẳng định, trong chu kỳ kinh tế hiện tại, Việt Nam có vị trí tương đối thuận lợi và tin tưởng năm 2026 sẽ là năm thành công đối với các doanh nghiệp.
Cát Lam
