“Đại gia” Thái Lan sắp khởi động lại tổ hợp hóa dầu hơn 5 tỷ USD tại Việt Nam

Tập đoàn Siam Cement (SCG) của Thái Lan đang chuẩn bị khởi động lại tổ hợp hóa dầu trị giá 5.4 tỷ USD tại Việt Nam trong tháng này, đồng thời có thể điều chỉnh hoạt động tại các nước Đông Nam Á khác để giảm thiểu tác động từ thuế quan của Mỹ.

Siam Cement, một trong những tập đoàn công nghiệp lớn nhất của Thái Lan, có kế hoạch triển khai trí tuệ nhân tạo và nhiều hệ thống tự động hóa hơn để cắt giảm chi phí trong bối cảnh biến động toàn cầu ngày càng gia tăng. (Siam Cement Group)

SCG - một trong những tập đoàn công nghiệp lớn nhất Thái Lan - đã tạm dừng hoạt động tại Khu liên hợp Hóa dầu Long Sơn (gần TP.HCM) vào tháng 10 năm ngoái, chỉ vài tuần sau khi cơ sở này bắt đầu sản xuất thương mại.

Quyết định này xuất phát từ tình trạng Trung Quốc sản xuất quá mức, làm tràn ngập thị trường Việt Nam với nguồn cung dư thừa. Điều này khiến SCG phải ghi nhận khoản lỗ 10 tỷ Baht (304 triệu USD) trong năm 2024.

Trong ngày 31/07, Sakchai Patiparnpreechavud, CEO của công ty con SCG Chemicals, tiết lộ kế hoạch nối lại hoạt động vào cuối tháng 8, với lý do biên lợi nhuận có thể cải thiện nhẹ do giá dầu thô giảm.

"Khi được hỏi liệu chúng tôi có tin tưởng sẽ có lợi nhuận hay không, thì chưa chắc chắn đến mức đó", ông Sakchai thừa nhận trong cuộc họp báo tuần trước. "Nhưng tiếp tục tạm dừng hoạt động chỉ khiến tổn thất tích lũy thêm”.

Công ty cũng hy vọng việc khởi động lại sẽ giúp nhân viên và thiết bị sẵn sàng chuyển sang sử dụng ethane thay vì naphtha làm nguyên liệu đầu vào - điều mà công ty gọi là "yếu tố thay đổi cuộc chơi". Cả ethane và naphtha đều là nguyên liệu chính để sản xuất ethylene - thành phần quan trọng trong sản xuất nhựa và vật liệu công nghiệp.

Khu liên hợp Long Sơn cũng dự kiến được hưởng lợi khi Việt Nam áp thuế nhập khẩu 2% lên một số loại polyethylene từ đầu tháng 7. Đây là biện pháp của Chính phủ Việt Nam nhằm bảo hộ và hỗ trợ dự án này.

Lợi thế chuỗi cung ứng khu vực

SCG kinh doanh đa ngành từ vật liệu xây dựng, hóa chất đến bao bì tại nhiều nước Đông Nam Á. Đặc biệt tại Indonesia - nền kinh tế lớn nhất khu vực - SCG nắm 30% cổ phần của Chandra Asri Pacific, một ông lớn hóa dầu.

Tập đoàn này coi việc có mặt khắp khu vực là thế mạnh giúp họ linh hoạt khi thương mại quốc tế biến động. Khi Tổng thống Trump áp thuế quan, SCG có thể dễ dàng "xoay chuyển" hoạt động để tối ưu hóa.

"SCG hoạt động trên toàn ASEAN nên có thể điều chỉnh các địa điểm sản xuất", CEO Thammasak Sethaudom cho biết. "Chúng tôi không chỉ phụ thuộc vào một quốc gia và đó chính là lợi thế của chúng tôi”.

Ông Thammasak cũng tiết lộ kế hoạch mở rộng sản xuất xi măng thân thiện môi trường tại Việt Nam với công suất 8,000 tấn/ngày, vừa bán trong nước vừa xuất khẩu sang Australia, Canada và Mỹ.

CEO Thammasak Sethaudom

Trong ngày 31/07, khi ông Trump ký sắc lệnh áp thuế quan 19% lên Campuchia, Malaysia và Thái Lan, ông Thammasak lại tỏ ra hài lòng. Ông gọi đây là "bước đi quan trọng giúp Thái Lan củng cố vị thế cạnh tranh toàn cầu”.

"Thái Lan có mức thuế quan hợp lý từ Mỹ và điều này sẽ mang lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế", CEO khẳng định.

Về mặt tài chính, SCG có kết quả khá trái chiều trong 6 tháng đầu năm. Doanh thu giảm nhẹ 1% xuống 249 tỷ Baht so với cùng kỳ năm trước, nhưng EBITDA (lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao) lại tăng 5% lên 30.3 tỷ Baht.

Đáng chú ý, lợi nhuận ròng tăng gấp đôi lên 18.4 tỷ Baht nhờ một khoản lãi bất thường từ việc tái cấu trúc mảng hóa chất. Tuy nhiên, nếu bỏ qua khoản này, lợi nhuận thực tế giảm mạnh 47% chỉ còn 3.2 tỷ Baht do tốn kém để khởi động lại nhà máy Long Sơn và thiệt hại từ hàng tồn kho

Triển vọng thách thức

"SCG đánh giá triển vọng nửa cuối năm 2025 rất thách thức khi kinh tế Thái Lan, ASEAN và thế giới bị ảnh hưởng bởi thuế quan Mỹ, xung đột địa chính trị và biến động giá năng lượng", công ty cho biết.

Ông Sakchai dự báo tình trạng dư cung hóa chất ở Đông Nam Á sẽ kéo dài đến 2027-2028, khi các nhà sản xuất kém cạnh tranh buộc phải rút khỏi thị trường. Đến lúc đó, SCG sẽ tập trung kiểm soát chi phí và tăng năng suất bằng AI.

"Tăng trưởng kinh tế toàn cầu, khu vực và trong nước sẽ chậm lại", ông Thammasak nhận định. "Chúng tôi cần giảm chi phí để cạnh tranh toàn cầu bằng AI, robot và tự động hóa - những yếu tố sẽ càng quan trọng hơn”.

Vũ Hạo (Theo Nikkei Asia)

FiLi - 11:22:11 04/08/2025