Kinh tế Nhật Bản lần đầu tăng trưởng âm trong hơn 1 năm
Nền kinh tế Nhật Bản thu hẹp 0.4% trong quý 3 so với quý trước, tương đương mức giảm 1.8% theo năm, theo số liệu sơ bộ chính phủ công bố trong ngày 17/11. Đây là lần đầu tiên nền kinh tế Nhật thu hẹp sau 6 quý liên tiếp tăng trưởng.
Con số này phù hợp với dự báo trung vị của các nhà kinh tế được Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Nhật Bản (JCER) - tổ chức tư vấn liên kết với Nikkei - khảo sát.
Đầu tư bất động sản dân cư tại Nhật Bản đã dao động mạnh trong năm nay do Chính phủ từ tháng 4 yêu cầu mọi công trình mới phải đáp ứng tiêu chuẩn môi trường chặt chẽ hơn.
|
Thuế quan cao của Mỹ đã kéo lùi xuất khẩu, trong khi đầu tư bất động sản dân cư cũng sụt giảm. Kết quả yếu kém này có thể giúp Thủ tướng Sanae Takaichi có thêm cơ sở để thúc đẩy chính sách mở rộng tài khóa nhằm kích thích tăng trưởng.
So với quý trước, xuất khẩu giảm 1.2% trong khi nhập khẩu giảm 0.1%. Xuất khẩu ròng kéo GDP giảm 0.2 điểm phần trăm, chiếm một nửa mức giảm tổng thể.
|
GDP Nhật Bản hàng quý
 |
Vào tháng 7, Tokyo đạt thỏa thuận với Washington để hạ thuế quan xuống 15%. Mặc dù mức thuế này thấp hơn mức ban đầu, nhưng vẫn ở mức cao lịch sử và tác động tiêu cực tới ngành sản xuất.
Tiêu dùng tư nhân - thành phần lớn nhất của GDP - tăng 0.1%, trong khi đầu tư doanh nghiệp tăng 1%. Đầu tư bất động sản dân cư tư nhân giảm mạnh 9.4% so với quý trước.
Ngành nhà ở chịu sụt giảm lớn do người dân tập trung mua nhà trước khi quy định môi trường mới có hiệu lực, khiến nhu cầu quý 3 suy yếu. Từ tháng 4, tất cả tòa nhà mới phải đáp ứng tiêu chuẩn tiết kiệm năng lượng - một phần trong nỗ lực của Chính phủ hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050.
Trên thị trường chứng khoán, chỉ số Nikkei 225 nhuốm sắc đỏ sau khi số liệu GDP được công bố. Tại một thời điểm, chỉ số này giảm hơn 500 điểm (tương đương 1%) xuống dưới mốc 50,000. Ngoài nền kinh tế co lại, nhà đầu tư cũng lo ngại Fed giảm tốc độ nới lỏng tiền tệ.
BOJ cân nhắc thời điểm tăng lãi suất
Kết quả kém sáng sủa đến trong bối cảnh Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đang hướng tới việc tiếp tục tăng lãi suất. Tại cuộc họp hội đồng tiền tệ gần nhất vào 29-30/10, BOJ giữ nguyên lãi suất, với Thống đốc Kazuo Ueda bày tỏ mong muốn tiếp tục theo dõi dữ liệu kinh tế.
Các chuyên gia vẫn chia rẽ về thời điểm tăng lãi suất tiếp theo của BOJ. Cuộc họp cuối năm được lên lịch vào 18-19/12.
Theo ghi chú của nhà kinh tế Goldman Sachs Yuriko Tanaka công bố tuần trước, Thống đốc BOJ Ueda cho biết điều kiện để tăng lãi suất bao gồm: Phải có bằng chứng thuế quan Mỹ không gây tác động tiêu cực thêm cho nền kinh tế Mỹ, và tiền lương Nhật Bản tăng trong đợt đàm phán shunto năm tới.
Shunto là cuộc đàm phán tiền lương hàng năm giữa công đoàn và doanh nghiệp Nhật Bản diễn ra mỗi mùa xuân, nhằm thiết lập mức lương trước khi năm tài khóa mới bắt đầu vào tháng 4.
Goldman dự đoán lần tăng lãi suất tiếp theo của BOJ sẽ vào tháng 1/2026.
Ryutaro Kono, nhà kinh tế trưởng tại BNP Paribas, kỳ vọng BOJ sẽ tăng lãi suất sớm hơn vào tháng 12. Dù kinh tế co lại trong quý 3, ông vẫn cho rằng Nhật Bản đang phục hồi đúng hướng, với cuộc khảo sát Tankan quý gần nhất của BOJ cho thấy niềm tin doanh nghiệp vẫn mạnh, ngay cả trong lĩnh vực xuất khẩu, cùng với động lực đầu tư vốn tích cực.
"BOJ vẫn thận trọng về tác động thuế quan Mỹ, nhưng lĩnh vực xuất khẩu nói chung đã hưởng lợi lớn nhờ đồng Yên yếu", ông chỉ ra trong ghi chú hôm thứ Năm. "Lĩnh vực CNTT và kỹ thuật số cũng được hưởng lợi từ làn sóng đầu tư AI", ông nói thêm.
Vũ Hạo (Theo Nikkei Asia)
