Nhà Trắng chỉ đạo rà soát lại hợp đồng SpaceX sau cuộc “đấu khẩu” Trump-Musk
Nhà Trắng đã chỉ đạo Bộ Quốc phòng và NASA thu thập thông tin chi tiết về các hợp đồng trị giá hàng tỷ USD của SpaceX sau cuộc “đấu khẩu” công khai giữa Tổng thống Donald Trump và tỷ phú Elon Musk, Reuters dẫn lại 4 nguồn tin thân cận.
* Elon Musk thừa nhận "hối hận” sau cuộc đấu khẩu gay gắt với Tổng thống Trump
* Ông Trump tuyên bố sẽ không nói chuyện với Elon Musk "trong một thời gian"
* Elon Musk tố ông Trump “bội bạc”, nói “không có tôi, Trump đã thua bầu cử”
Chính quyền Mỹ đã chỉ đạo các cơ quan liên bang xem xét kỹ lưỡng các hợp đồng của ông Musk nhằm chuẩn bị cho khả năng trả đũa doanh nhân này và các công ty của ông. Cuộc rà soát này diễn ra song song với việc các quan chức Lầu Năm Góc đang cân nhắc giảm vai trò của SpaceX trong hệ thống phòng thủ tên lửa đầy tham vọng mới của Mỹ, như Reuters đã đưa tin trong ngày 12/06.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và CEO Tesla Elon Musk
|
Hiện Reuters chưa thể xác định liệu Nhà Trắng có ý định hủy bỏ bất kỳ hợp đồng nào trong số khoảng 22 tỷ USD hợp đồng liên bang của SpaceX hay không. Tuy nhiên, cuộc xem xét này cho thấy chính quyền đang thực hiện lời đe dọa của ông Trump trong cuộc tranh cãi với ông Musk tuần trước về khả năng chấm dứt hợp tác kinh doanh và trợ cấp cho các doanh nghiệp của vị tỷ phú này.
"Chúng tôi sẽ xem xét mọi thứ", ông Trump nói với các phóng viên trên Không Lực Một vào ngày 06/06.
Trong email gửi Reuters, Phát ngôn viên Nhà Trắng không trả lời trực tiếp các câu hỏi về các hợp đồng với ông Musk, chỉ cho biết "chính quyền Trump cam kết với quy trình xem xét nghiêm ngặt cho tất cả đấu thầu và hợp đồng".
Phát ngôn viên NASA trong tuyên bố riêng khẳng định cơ quan này "sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác trong ngành để đảm bảo các mục tiêu của Tổng thống trong lĩnh vực không gian".
Các nguồn tin thân cận cho biết việc xem xét hợp đồng nhằm cung cấp cho chính quyền khả năng hành động nhanh chóng nếu ông Trump quyết định thực hiện biện pháp trả đũa ông Musk. Ông Musk từng là cố vấn cấp cao của Tổng thống, đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) và chỉ mới rời đi gần đây.
Tuy nhiên, khả năng chính phủ Mỹ có thể hủy bỏ các hợp đồng hiện tại về mặt pháp lý cũng như thực tế vẫn chưa được làm rõ. Điều này khiến các chuyên gia quản trị lo ngại rằng những động cơ chính trị và cảm xúc cá nhân có thể tác động tiêu cực đến những quyết định quan trọng liên quan đến ngân sách nhà nước, an ninh quốc gia và lợi ích chung của công chúng.
Scott Amey, Chuyên gia hợp đồng và cố vấn chung tại Project on Government Oversight - một tổ chức giám sát có trụ sở tại Washington, nhận xét: "Bất kỳ quyết định nào cũng không nên dựa trên cái tôi của hai người đàn ông mà nên dựa trên lợi ích tốt nhất của công chúng và an ninh quốc gia".
Vai trò của SpaceX
SpaceX của ông Musk trong những năm gần đây đã trở thành đối tác quan trọng của Chính phủ Mỹ trong các hoạt động hàng không vũ trụ và quốc phòng. Công ty đảm nhận việc phóng vệ tinh, vận chuyển hàng hóa không gian và có khả năng quản lý yếu tố then chốt trong hệ thống phòng thủ tên lửa "Vòng Vàng” (Golden Dome) của ông Trump.
Mặc dù Musk gần đây đã tìm cách rút lại một số lời chỉ trích nhắm vào tổng thống - bao gồm việc kêu gọi luận tội Trump tuần trước và cáo buộc ông có liên quan đến một kẻ phạm tội tình dục đã bị kết án - những phát ngôn gây tranh cãi này cho thấy Chính phủ Mỹ đang phụ thuộc nhiều vào SpaceX.
Trước khi thay đổi thái độ, ông Musk từng đe dọa ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon của công ty. Tàu vũ trụ này, trong khuôn khổ hợp đồng khoảng 5 tỷ USD với NASA, là phương tiện duy nhất của Mỹ hiện có khả năng đưa phi hành gia đến và đi từ Trạm Vũ trụ Quốc tế.
Ngoài ra, SpaceX đang xây dựng mạng lưới hàng trăm vệ tinh gián điệp theo hợp đồng mật với Văn phòng Trinh sát Quốc gia, một cơ quan tình báo Mỹ. Đây là giao dịch có ý nghĩa then chốt đối với SpaceX, làm sâu sắc thêm mối quan hệ với các cơ quan quốc phòng và tình báo Mỹ.
Vũ Hạo (Theo Reuters)
