Ông Trump bất ngờ chấm dứt đàm phán thương mại với Canada
Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố chấm dứt tất cả các cuộc đàm phán thương mại với Canada để trả đũa việc nước này áp dụng thuế dịch vụ kỹ thuật số, đồng thời đe dọa áp dụng mức thuế quan mới trong tuần tới.
Tổng thống Mỹ Donald Trump
|
"Dựa trên mức thuế nghiêm trọng này, chúng tôi sẽ chấm dứt TẤT CẢ các cuộc thảo luận về Thương mại với Canada, có hiệu lực ngay lập tức. Chúng tôi sẽ thông báo cho Canada mức thuế quan mà họ sẽ phải trả để kinh doanh với Mỹ trong vòng 7 ngày tới", ông Trump đăng trên mạng xã hội vào ngày 27/06.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết trên CNBC rằng chính quyền dự kiến sẽ khởi động cuộc điều tra theo Mục 301 đối với Canada - công cụ mà Mỹ đã sử dụng với các nước khác bao gồm Trung Quốc, có thể dẫn đến thuế nhập khẩu cao hơn.
Canada và Mỹ có một trong những mối quan hệ thương mại song phương lớn nhất thế giới, trao đổi hơn 900 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ năm ngoái. Tuy nhiên, quan hệ đôi bên đã trở nên căng thẳng kể từ khi ông Trump thắng cử. Tổng thống Mỹ đã đe dọa áp thuế quan 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và liên tục tuyên bố Canada nên trở thành bang thứ 51 của Mỹ. Kể từ khi nhậm chức, ông đã áp thuế lên thép, nhôm, ô tô và nhiều hàng hóa khác.
Đáp lại, nhiều người Canada đã tẩy chay sản phẩm Mỹ và tránh du lịch đến các điểm đến của Mỹ.
Thủ tướng Canada Mark Carney phát biểu ngắn gọn khi rời cuộc họp ngày 27/06, cho biết ông chưa nói chuyện với ông Trump sau bài đăng của Tổng thống Mỹ. "Chúng tôi sẽ tiếp tục tiến hành những cuộc đàm phán phức tạp này vì lợi ích tốt nhất của người Canada", ông nói.
Đồng Đôla Canada giảm hơn 0.5% sau bài đăng của ông Trump trước khi phục hồi. Chỉ số cổ phiếu chuẩn của Canada nhuốm sắc đỏ, kết thúc phiên giảm 0.2%. Cổ phiếu của các công ty phụ thuộc vào vận chuyển hàng hóa qua biên giới như General Motors và Canada Goose Holdings cũng bị ảnh hưởng.
Thủ tướng Canada Mark Carney và Tổng thống Mỹ Donald Trump (bên phải)
|
Hàng chục quốc gia đối mặt với hạn chót hoãn thuế đối ứng ngày 09/07 và đang đàm phán với Mỹ để giảm thuế. Thời hạn này không áp dụng cho Canada và Mexico. Ông Trump đã áp thuế quan lên các nước láng giềng Bắc Mỹ đầu năm nay vì lo ngại về buôn bán fentanyl và nhập cư, các cuộc đàm phán với họ đang được xử lý riêng biệt.
Tuần trước, ông Trump và ông Carney đã gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh G7 và đồng ý cố gắng đạt được thỏa thuận vào giữa tháng 7.
Các nhóm doanh nghiệp và một số chính trị gia nhanh chóng gây áp lực lên ông Carney để bỏ thuế kỹ thuật số. "Để đưa đàm phán thương mại trở lại đúng hướng, Canada nên đưa ra đề xuất lập tức loại bỏ thuế dịch vụ kỹ thuật số để đổi lấy việc Mỹ loại bỏ thuế quan", Goldy Hyder, CEO Hội đồng Kinh doanh Canada, cho biết.
Thủ hiến Ontario Doug Ford cũng nhắc lại lời kêu gọi Thủ tướng Carney từ bỏ thuế kỹ thuật số.
"Chúng tôi từ lâu ủng hộ việc các gã khổng lồ công nghệ toàn cầu trả phần công bằng tại các quốc gia họ hoạt động. Nhưng thuế dịch vụ kỹ thuật số không đạt được mục tiêu đó", Hội đồng các Nhà đổi mới Canada nhận định. "Về bản chất, đây là chi phí chuyển giao do các nhà quảng cáo và người tiêu dùng Canada chịu, khiến nền kinh tế chúng ta phải đối mặt với sự trả đũa thương mại khắc nghiệt”.
Trước đó, vào ngày 26/6, Bessent đã công bố thỏa thuận với các nước G-7 khác nhằm bảo vệ các công ty Mỹ khỏi một số loại thuế nước ngoài. Để đổi lại, Mỹ sẽ loại bỏ "thuế trả thù" (revenge tax) Mục 899. Tuy nhiên, thỏa thuận này không đề cập đến thuế dịch vụ kỹ thuật số - loại thuế mà nhiều nước đang áp dụng nhưng Trump và các quan chức Mỹ phản đối.
Thuế kỹ thuật số của Canada không phải điều mới. Nó đã được thông qua thành luật một năm trước nhưng các công ty chưa phải thực hiện. Trước khi ông Trump đăng bài, Chính phủ Canada cho biết sẽ tiến hành áp dụng với các khoản thanh toán đầu tiên đến hạn vào ngày 01/07. Các nhóm doanh nghiệp đã cảnh báo điều này sẽ tăng chi phí dịch vụ và khơi dậy sự trả đũa từ Mỹ.
Đầu tháng này, một nhóm 21 nghị sĩ Mỹ đã viết thư yêu cầu ông Trump thúc đẩy việc loại bỏ thuế này vì ước tính nó sẽ khiến các công ty Mỹ tốn 2 tỷ USD. Ông Trump từ lâu đã phản đối các loại thuế và rào cản phi thuế quan, coi chúng là trở ngại đối với các nhà xuất khẩu Mỹ.
“Chúng tôi hy vọng chính quyền Carney mới sẽ tạm dừng áp dụng thuế này trong thời gian đàm phán thương mại như một cử chỉ thiện chí", Bessent nói trên CNBC. "Nhưng họ dường như đã không làm thế”.
Theo Kevin Hassett, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Trump, Mỹ đã yêu cầu hoãn thuế 30 ngày khi ông Trump và ông Carney gặp nhau tại G-7.
Thuế dịch vụ kỹ thuật số của Canada tương tự như những gì các nước khác đã áp dụng, trong đó có Anh. Mức thuế là 3% áp dụng cho doanh thu dịch vụ kỹ thuật số mà công ty kiếm được từ người dùng Canada vượt quá 20 triệu Đôla Canada (14.6 triệu USD) mỗi năm.
Thuế này sẽ áp dụng cho các gã khổng lồ công nghệ như Meta Platforms, Alphabet và Amazon. Tuy nhiên, ngay cả những công ty nhỏ hơn như Uber Technologies và Etsy cũng phản đối. "Chúng tôi thất vọng với quyết định áp dụng loại thuế phân biệt đối xử của Chính phủ Canada vì chúng sẽ làm hại người tiêu dùng Canada, và hy vọng vấn đề này có thể được giải quyết nhanh chóng", phát ngôn viên Amazon cho biết.
Bộ trưởng Tài chính Canada Francois-Philippe Champagne tuần trước gợi ý rằng thuế kỹ thuật số có thể được đàm phán lại như một phần của các cuộc thảo luận thương mại Mỹ-Canada.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
