Xuất khẩu Trung Quốc mất đà trong tháng 5, xuất khẩu sang Mỹ giảm gần 35%
Xuất khẩu của Trung Quốc tăng trưởng chậm lại trong tháng 5 trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tiếp tục giảm tháng thứ tư liên tiếp.
Theo dữ liệu chính thức công bố vào ngày 09/06, tổng lượng hàng xuất khẩu tăng 4.8% so với cùng kỳ năm ngoái (tính bằng USD), theo thống kê từ cơ quan hải quan Trung Quốc. Con số này thấp hơn dự báo tăng 5% từ các nhà kinh tế, và giảm so với mức tăng trưởng 8.1% của tháng 4.
Nhập khẩu tính bằng USD tiếp tục giảm 3.4% so với cùng kỳ năm ngoái, sau mức giảm 0.2% trong tháng 4, cho thấy nhu cầu trong nước yếu kéo dài. Con số này thấp hơn ước tính giảm 0.9% từ các chuyên gia kinh tế.
Thặng dư thương mại của Trung Quốc đạt 103.2 tỷ USD trong tháng 5, tăng từ 96.18 tỷ USD trong tháng 4.
Dữ liệu này phản ánh một tháng biến động trong chính sách thương mại Mỹ-Trung. Đầu tháng 5, thuế quan của Tổng thống Donald Trump đối với Trung Quốc đã lên tổng cộng 145%, trong khi Bắc Kinh trả đũa với mức thuế 125%. Tuy nhiên đến giữa tháng, các quan chức hai nước gặp nhau tại Geneva và đồng ý tạm thời giảm mạnh thuế quan xuống 30% đối với hàng Trung Quốc vào Mỹ, và 10% đối với hàng Mỹ vào Trung Quốc.
Căng thẳng vẫn tồn tại, bao gồm việc Trung Quốc hạn chế khoáng chất đất hiếm cần thiết cho sản xuất công nghệ cao. Nhưng Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đã có cuộc điện đàm tuần trước và đồng ý nối lại đàm phán.
Bất chấp thỏa thuận đình chiến thuế quan 90 ngày ở Geneva, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ trong tháng 5 vẫn giảm 34.5% so với cùng kỳ năm ngoái, nối tiếp mức giảm 21% trong tháng 4. Nhập khẩu sản phẩm Mỹ cũng giảm 18.1%, mạnh hơn mức giảm 13.8% trong tháng 4. Trong khi đó, xuất khẩu sang châu Âu và các nước ASEAN đều tăng hơn 10% trong tháng 5.
"Cuộc chiến thương mại khiến xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ giảm mạnh, nhưng thiệt hại được bù đắp bởi xuất khẩu mạnh hơn sang các nước khác", Zhang Zhiwei, chủ tịch và kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management nhận xét. "Triển vọng thương mại vẫn rất không chắc chắn ở thời điểm này. Việc tăng tốc xuất khẩu vẫn đang tiếp tục, điều này sẽ giúp duy trì hoạt động xuất khẩu trong tháng 6, nhưng có thể sẽ giảm dần vào nửa cuối năm".
Ông Trump cho biết trong cuộc điện thoại, ông Tập đã đồng ý nối lại xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ, tăng hy vọng cho một thỏa thuận cụ thể hơn để giải quyết bất đồng giữa hai siêu cường. Cuối tuần, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết đang "xem xét các đơn xin giấy phép xuất khẩu đất hiếm và các mặt hàng liên quan" theo luật định, đã phê duyệt "một số" đơn đăng ký và sẽ tiếp tục tăng cường quy trình phê duyệt.
Tại London, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer sẽ đàm phán với đoàn Trung Quốc do Phó Thủ tướng Hà Lập Phong dẫn đầu.
Mặc dù Trump nhấn mạnh hai bên đang gần đạt được thỏa thuận, nhiều điểm bất đồng vẫn còn. Mỹ trong những năm gần đây đã tìm cách hạn chế quyền tiếp cận công nghệ quan trọng của Trung Quốc. Chỉ tuần trước, Lutnick đã cáo buộc Trung Quốc "sao chép" công nghệ Mỹ trong cuộc họp Ủy ban Phân bổ Ngân sách Hạ viện và thúc giục tăng cường thực thi kiểm soát xuất khẩu đối với Trung Quốc.
Tờ Global Times ngày 08/06 xuất bản bài viết về cuộc đàm phán London với tiêu đề: "Sự chân thành là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ kết quả đàm phán mới nào". Tuy nhiên Bắc Kinh, đang gặp khó khăn để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế "khoảng 5%" năm nay, có thể cũng đang cảm thấy áp lực.
Kinh tế nối dài chuỗi giảm phát
Dữ liệu chỉ số giá tiêu dùng (CPI) công bố ngày 9 tháng 6 bởi Cục Thống kê Quốc gia cho thấy giảm 0.1% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 5, tháng thứ tư liên tiếp ở vùng âm. Con số này trùng với tháng 4, đánh dấu chuỗi áp lực giảm phát dài nhất trong hơn một năm, cho thấy tiêu dùng yếu và cần duy trì xuất khẩu.
Suy thoái kéo dài của thị trường bất động sản và lo ngại về việc làm đã làm giảm niềm tin. Cuộc chiến thương mại với Mỹ còn thêm sự bất ổn về triển vọng tăng trưởng. Với nhu cầu ảm đạm, các công ty khó tăng giá và thay vào đó rơi vào cuộc chiến giá cả, làm ép biên lợi nhuận.
"Lạm phát ở Trung Quốc vẫn ở mức thấp", Frederic Neumann, kinh tế trưởng châu Á tại HSBC, viết trong ghi chú hôm thứ Sáu.
Giá nhiên liệu giao thông giảm 12.9% trong tháng 5, thực phẩm giảm 0.4%. CPI lõi, loại trừ giá thực phẩm và năng lượng, tăng nhẹ 0,6%.
Dữ liệu sản xuất bắt đầu cho thấy rủi ro của việc không thể cải thiện quan hệ với Washington. Hoạt động nhà máy co lại tháng thứ hai liên tiếp trong tháng 5 theo khảo sát chính thức, trong khi khảo sát khu vực tư nhân cho thấy sự co lại đầu tiên trong 8 tháng.
Mặc dù một loạt biện pháp cắt giảm lãi suất được công bố tháng trước, các nhà kinh tế cho rằng các nhà hoạch định chính sách có thể cam kết chi tiêu tài khóa nhiều hơn để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Nomura Securities cho biết Bắc Kinh có thể tăng cường hỗ trợ chính sách trong nửa cuối năm.
Neumann viết rằng áp lực giá dữ dội đang lan sang các nước khác, đặc biệt ở châu Á, nơi hàng hóa và dịch vụ Trung Quốc chiếm tỷ lệ cao trong nhu cầu địa phương. Các hạn chế thương mại của Mỹ có thể làm tình hình tồi tệ hơn khi Trung Quốc chuyển hướng hàng hóa sang các thị trường khác.
"Do đó, lý do để nới lỏng chính sách tiền tệ nhiều hơn ở phần lớn châu Á đang gia tăng", ông nói.
Vũ hạo (Theo Nikkei Asia)
