Tin tức
Sẵn sàng vận hành bộ máy chính quyền 2 cấp: Tất cả cùng vừa chạy vừa xếp hàng!

Sẵn sàng vận hành bộ máy chính quyền 2 cấp: Tất cả cùng vừa chạy vừa xếp hàng!

25/06/2025

Banner PHS

Sẵn sàng vận hành bộ máy chính quyền 2 cấp: Tất cả cùng vừa chạy vừa xếp hàng!

Từ 01/07, trên cả nước, chính thức vận hành bộ máy chính quyền 2 cấp. Sau cuộc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh (còn 34 tỉnh thành phố), trước đó và đồng thời là cuộc tinh gọn bộ máy công vụ, giờ là chính quyền 2 cấp thay vì 3 cấp như trước, tất cả đều triển khai và bắt tay ngay vào vận hành trong một thời gian ngắn.

Những tưởng điều đó là… không tưởng. Nhưng mọi thứ đã và đang, sẽ sẵn sàng cho một cuộc cách mạng toàn diện, sâu sắc từ cấp trung ương xuống địa phương, từ bộ máy UBND cấp tỉnh xuống thẳng cấp xã - cơ sở, không qua khâu trung gian huyện. Không chỉ là cơ chế, không chỉ là hạ tầng kỹ thuật mà là con người với chừng ấy thói quen, tâm lý, kỹ năng đã hình thành, là tập quán công tác bao nhiêu năm qua. Giờ đứng trước cuộc đổi dời, không ai có thể ngoài cuộc và trên tinh thần cùng đổi mới, cùng vượt qua những trở lực tự thân, cùng vượt lên những lạc hậu, trì trệ, chồng chéo sau thời điểm lịch sử 01/07/2025.

Hãy thử hình dung ở mô hình chính quyền 3 cấp, huyện là nơi lập quy hoạch, xây dựng kế hoạch sử dụng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất; tỉnh là đơn vị phê duyệt, còn xã - cấp cơ sở, bám sát dân nhất, tiếp nhận thông tin, tình trạng của doanh nghiệp làm ăn, kinh doanh trên địa bàn. Nhưng xã chỉ thực thi những gì tỉnh - huyện truyền xuống. Vô hình trung, thực tế vẫn mặc định, cán bộ xã chủ yếu lắng nghe, thậm chí còn liệt vào hàng “pha trà, rót nước”!

Thì nay, với mô hình chính quyền 2 cấp, thử hình dung ở lĩnh vực  đầu tư phát triển, đấu thầu, Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã, Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện các thẩm quyền được phân định trong lĩnh vực đầu tư phát triển gồm: quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; quản lý, thanh toán, quyết toán dự án sử dụng vốn đầu tư công; đầu tư công; đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

UBND, Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện các thẩm quyền được phân định trong lĩnh vực đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án thuộc trường hợp phải tổ chức đấu thầu theo quy định của pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực; lĩnh vực đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án đầu tư có sử dụng đất; thực hiện nhiệm vụ giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên.

Hay ở lĩnh vực đầu tư trưng mua, trưng dụng tài sản, tài chính đất đai, quản lý, sử dụng tài sản công, UBND, Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện các thẩm quyền được phân định trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn trong trưng mua, trưng dụng tài sản; xác nhận số tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được trừ vào tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải nộp trong lĩnh vực tài chính đất đai; quản lý, sử dụng tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị…

Ở lĩnh vực xây dựng, UBND cấp xã thực hiện các thẩm quyền được phân định về cấp giấy phép xây dựng, chấp thuận địa điểm xây dựng, chấp thuận về địa điểm, quy mô xây dựng công trình và thời gian tồn tại của công trình tạm; quản lý hoạt động xây dựng. Hoặc trong lĩnh vực đất đai, UBND cấp xã tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương quy định tại khoản 3 Điều 76 Luật Đất đai; chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 86 Luật Đất đai; tổ chức thực hiện việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất, giải quyết khiếu nại liên quan đến việc cưỡng chế theo quy định của pháp luật về khiếu nại; hay tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư…

Vấn đề quan trọng đã được đặt ra và đang từng bước được giải quyết, giải quyết một cách căn cơ để quy trình thực hiện phải đảm bảo cho một kết quả khả thi, hiệu năng phục vụ người dân và doanh nghiệp phải đạt mục tiêu. Đó là với sự thay đổi mang tính cách mạng lần này, nó không chỉ là sự thay đổi về cơ cấu tổ chức mà còn là một cuộc "đại tu" toàn bộ hệ thống quy trình, thủ tục hành chính. Nó phá vỡ quy trình liên thông đã có. Tức nhiều thủ tục hành chính, đặc biệt trong lĩnh vực đất đai, xây dựng, tư pháp, được thiết kế theo mô hình liên thông 3 cấp: xã tiếp nhận, huyện thẩm định, tỉnh phê duyệt (hoặc huyện phê duyệt). Khi cấp huyện bị loại bỏ, luồng công việc này bị phá vỡ. Các nghị định mới đã phân công lại nhiệm vụ, nhưng việc xây dựng quy trình phối hợp mới giữa xã và tỉnh sẽ mất nhiều thời gian và dễ gây lúng túng.

Hay nguy cơ thiếu nhất quán trong áp dụng. Cụ thể, trước đây, cấp huyện đóng vai trò là cấp trung gian, giúp chuẩn hóa và đảm bảo việc áp dụng thống nhất pháp luật tại các xã trực thuộc. Nay, mỗi UBND cấp xã sẽ trực tiếp áp dụng quy định, có thể dẫn đến tình trạng cùng một thủ tục hành chính nhưng mỗi xã lại có cách hiểu và yêu cầu người dân bổ sung giấy tờ khác nhau, gây khó khăn và bức xúc.

Đối với các nhiệm vụ phức tạp, liên ngành, việc xác định cơ quan nào ở cấp xã sẽ chủ trì, cơ quan nào phối hợp sẽ gặp khó khăn, đặc biệt khi các phòng ban chuyên môn cấp xã được tích hợp quá nhiều nhiệm vụ, lĩnh vực khác nhau. Việc phân công giữa các cơ quan chuyên môn có thể không rõ ràng, dẫn đến đùn đẩy trách nhiệm.

Đó là chưa nói đến hệ thống biểu mẫu lỗi thời, cần cập nhật hệ thống và các phần mềm, đặc biệt kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hộ tịch, đất đai. Việc đảm bảo tất cả các đơn vị cấp xã trên toàn quốc có đủ hạ tầng và đường truyền ổn định để thực hiện yêu cầu này là một vướng mắc rất lớn, đặc biệt tại các xã xa trung tâm.

Cho đến này, dù các nghị định đều có "điều khoản chuyển tiếp" quy định việc bàn giao các hồ sơ đang thụ lý; tuy nhiên, quá trình bàn giao hồ sơ là một công việc khổng lồ, tiềm ẩn nguy cơ thất lạc, hư hỏng hồ sơ hoặc chậm trễ trong việc tiếp tục xử lý, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân và doanh nghiệp. Các điều khoản chuyển tiếp dù đã cố gắng bao quát nhưng khó có thể lường hết mọi tình huống phát sinh trong thực tế…

Và dĩ nhiên là bộ máy con người, với thực quyền gia tăng như thế - cụ thể là UBND cấp xã - đòi hỏi trình độ, kỹ năng, trách nhiệm cũng nâng cao tương xứng. Cũng như có một công cụ để giám sát, kiểm tra, trong đó có trách nhiệm giải trình.

Tất cả đều cùng vừa chạy vừa xếp hàng trước khi chuẩn hóa toàn diện hệ thống công vụ, guồng máy điều hành, phục vụ người dân, doanh nghiệp. Không gì là không thể!

Quốc Học

FILI - 15:19:40 25/06/2025

Banner PHS
Logo PHS

Trụ sở: Tầng 21, Phú Mỹ Hưng Tower, 08 Hoàng Văn Thái, Phường Tân Phú, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh 

(Giờ làm việc: 8h00 - 17h00 hàng ngày - trừ thứ 7, chủ nhật và các ngày lễ) 

1900 25 23 58
support@phs.vn
Kết nối với chúng tôi:

Đăng ký nhận tin

Tải app PHS-Mobile Trading

Công ty Cổ phần Chứng khoán Phú HưngCông ty Cổ phần Chứng khoán Phú Hưng