Thủ tướng chỉ đạo khẩn cấp ứng phó rủi ro truy xuất nguồn gốc với nông sản Việt tại thị trường EU
Trước nguy cơ nông sản Việt Nam liên tục bị cảnh báo và trả về tại thị trường châu Âu do không đáp ứng quy định về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và tính bền vững, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu khẩn trương vào cuộc, rà soát toàn diện và nâng cao năng lực kiểm soát chuỗi cung ứng.
Văn phòng Chính phủ vừa ban hành văn bản số 5931/VPCP-KTTH ngày 27/06/2025, truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng liên quan đến nội dung "Nông sản Việt đối diện với rủi ro tại Châu Âu vì truy xuất nguồn gốc", được đề cập trong báo cáo ngày 15/06 của Cổng Thông tin điện tử Chính phủ.
Theo phản ánh của báo chí và dư luận, trong nửa đầu năm 2025, hàng loạt mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam như cà phê, tiêu, trái cây đã gặp phải các cảnh báo nghiêm ngặt từ Liên minh châu Âu. Lý do chủ yếu là chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và tính bền vững trong sản xuất.
Đặc biệt, EU đã triển khai áp dụng quy định mới về chống phá rừng (EUDR), yêu cầu các sản phẩm như cà phê, hồ tiêu, gỗ, cao su phải chứng minh không liên quan đến hoạt động phá rừng sau năm 2020. Việc tuân thủ đòi hỏi minh chứng bằng dữ liệu GPS và hệ thống truy vết toàn diện, dẫn tới tần suất kiểm tra bị siết chặt hơn.
Một số loại nông sản như sầu riêng, ớt, đậu bắp cũng bị tăng tỷ lệ kiểm tra an toàn thực phẩm. Nhiều lô hàng đã bị trả về do phát hiện dư lượng hóa chất vượt ngưỡng cho phép. Đáng chú ý, phần lớn nông hộ Việt Nam hiện vẫn sản xuất ở quy mô nhỏ, thiếu thiết bị truy xuất và kiến thức cần thiết, khiến chi phí tuân thủ tăng cao và làm giảm khả năng cạnh tranh.
Từ thực trạng này, các chuyên gia cảnh báo nếu không có sự thay đổi kịp thời, ngành nông nghiệp Việt sẽ đối diện với nguy cơ bị thu hẹp thị phần tại các thị trường cao cấp. Việc chuẩn hóa chuỗi cung ứng, đầu tư vào truy xuất minh bạch không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu sống còn, đồng thời là cơ hội để định vị lại thương hiệu nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ: Công Thương, Tài chính, Ngoại giao, Khoa học và Công nghệ cùng các cơ quan liên quan soạn thảo công điện của Thủ tướng Chính phủ. Công điện này nhằm chỉ đạo toàn diện các địa phương và doanh nghiệp khẩn trương rà soát xuất xứ hàng hóa, đáp ứng các tiêu chí truy xuất nguồn gốc, bảo đảm chất lượng và uy tín cho nông sản Việt tại thị trường EU và toàn cầu.
Các Bộ, ngành liên quan phải hoàn tất báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/07/2025.
Tùng Phong
