Việt Nam và Hoa Kỳ đạt tiến bộ trong đàm phán thương mại
VinaCapital nhận định tuyên bố ban đầu này là bước tiến tích cực cho cả 2 nước. Mức thuế 20% thấp hơn mức 46% từng được công bố hồi tháng 4, qua đó giúp giảm bớt phần nào những bất định bao trùm thị trường thời gian qua. VinaCapital đang chờ đợi công bố chính thức của thỏa thuận cuối cùng để đánh giá toàn diện tác động kinh tế có thể xảy ra.
Sau cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Tô Lâm vào tối 02/07, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Hoa Kỳ đã đạt được thỏa thuận về thuế đối ứng với Việt Nam và đây cũng là thỏa thuận đầu tiên của Hoa Kỳ với một quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.
Mặc dù còn nhiều chi tiết chưa được công bố, thỏa thuận này được Chính phủ Việt Nam mô tả sẽ tạo ra “Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng”. Mức thuế bình quân 20% mà Hoa Kỳ áp lên hàng nhập khẩu từ Việt Nam phù hợp với kỳ vọng của thị trường và cải thiện đáng kể so với mức thuế đối ứng 46% được ông Trump công bố vào ngày 02/04.
VN-Index đã có phản ứng tích cực nhẹ vào giữa ngày 03/07, dù nhóm cổ phiếu khu công nghiệp và xuất khẩu giảm nhẹ. Trong khi đó, tại Hoa Kỳ, cổ phiếu các công ty như Nike, Under Armour hay các nhà bán lẻ có liên quan trực tiếp đến việc nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam đã tăng giá trong phiên giao dịch thứ Tư.
VinaCapital kỳ vọng thỏa thuận cuối cùng sẽ áp dụng mức thuế theo từng nhóm sản phẩm, trong đó các sản phẩm được sản xuất 100% tại Việt Nam sẽ chịu mức thuế thấp hơn đáng kể. Khi thỏa thuận chính thức được công bố, VinaCapital sẽ phân tích kỹ hơn tác động tiềm tàng của các mức thuế đó. Trong thời gian chờ đợi, công ty quản lý quỹ này cho rằng mức thuế 10% hiện đang áp dụng đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ (kèm theo miễn trừ cho phần lớn hàng điện tử) sẽ tiếp tục được duy trì đến khi thỏa thuận chính thức có hiệu lực.
Một nội dung quan trọng khác trong tuyên bố của Tổng thống Donald Trump là việc áp mức thuế 40% đối với hàng hóa “trung chuyển” (“transhipping”). Báo cáo gần đây của Đại học Harvard ước tính tỷ lệ hàng “trung chuyển” dao động từ mức thấp nhất là 2% đến mức cao nhất là 17%. Trong khi một số phương tiện truyền thông dẫn báo cáo trước đó của Harvard cho rằng tỷ lệ này khoảng 14%.
Chính phủ Việt Nam đã tích cực xử lý vấn đề hàng hóa “trung chuyển” từ nhiệm kỳ chính quyền Tổng thống Trump đầu tiên, và có khả năng tăng cường hơn nữa các biện pháp kiểm soát trong thời gian tới. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khái niệm “trung chuyển” hiện chưa được định nghĩa rõ ràng, và cách khái niệm này được xác định trong thỏa thuận cuối cùng sẽ đóng vai trò then chốt để đánh giá tác động thực tế của điều khoản này.
Tác động đến kinh tế Việt Nam
Mặc dù tuyên bố lần này là bước đầu mang tính tích cực, VinaCapital không kỳ vọng nó sẽ tạo ra tác động lớn đối với nền kinh tế trong ngắn hạn, vì một số lý do.
Thứ nhất, xuất khẩu sang Hoa Kỳ dự kiến chững lại trong nửa cuối năm 2025 sau khi đã tăng gần 30% trong nửa đầu năm - phần lớn do các nhà bán lẻ Mỹ tăng mạnh mua hàng trong thời gian 90 ngày tạm ngưng áp dụng thuế đối ứng, như thể hiện trong biểu đồ dưới đây.
Nguồn: Hải quan, VinaCapital
|
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam vẫn duy trì ở mức rất cao: tổng vốn FDI đăng ký trong 5 tháng đầu năm 2025 vượt 15 tỷ USD, tăng gần 50% so với cùng kỳ và tương đương hơn 7% GDP. Trong bối cảnh chưa có thỏa thuận cuối cùng, chỉ cần mức thuế áp lên hàng Việt Nam không cao hơn 10% so với các nước trong khu vực, thì các lợi thế về chất lượng lao động, chi phí, nhân khẩu học và vị trí địa lý vẫn tiếp tục giúp Việt Nam giữ vững vị thế là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà sản xuất toàn cầu và dòng vốn FDI trong nhiều năm tới.
VinaCapital cũng tái khẳng định tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2025 sẽ chủ yếu được thúc đẩy bởi các yếu tố nội tại như tăng chi đầu tư công cho hạ tầng, sự phục hồi của thị trường bất động sản, cùng với các sáng kiến và cải cách hành chính quan trọng - được một số chuyên gia gọi là “Đổi Mới 2.0” - mà VinaCapital đã phân tích trong nhiều báo cáo gần đây và sắp tới.
Nhìn chung, VinaCapital nhận định tuyên bố ban đầu này là bước tiến tích cực cho cả 2 nước. Mức thuế 20% thấp hơn mức 46% từng được công bố hồi tháng 4, qua đó giúp giảm bớt phần nào những bất định bao trùm thị trường thời gian qua. VinaCapital đang chờ đợi công bố chính thức của thỏa thuận cuối cùng để đánh giá toàn diện tác động kinh tế có thể xảy ra.
Trong thời gian này, các chính sách và hành động mà Chính phủ Việt Nam đang triển khai và dự kiến thực hiện trong nửa cuối năm nay, cũng như những năm tới sẽ đóng vai trò then chốt hơn so với hoạt động xuất khẩu trong việc thúc đẩy tăng trưởng và đạt được các mục tiêu đề ra.
Hàn Đông
