Ai bỏ tiền bồi thường?
Dự thảo Luật Bồi thường nhà nước liệt kê 10 loại hình công vụ mà người dân sẽ được bồi thường nếu cán bộ, công chức làm trái pháp luật, gây thiệt hại cho người dân. Đó là như ban hành quyết định vi phạm hành chính; áp dụng các biện pháp ngăn chặn vi phạm hành chính; cấp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy phép và các giấy tờ có giá trị như giấy phép; giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư...
Tại hội nghị góp ý về dự thảo luật này - diễn ra ngày 22.8, do Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM tổ chức - nhiều ý kiến không đồng tình với quy định lấy ngân sách địa phương để bồi thường.
Có nhiều vụ doanh nghiệp bị ngâm hồ sơ nhiều năm, gây thiệt hại không chỉ cho người dân, DN, mà ảnh hưởng đến lợi ích chung của xã hội. Gần đây, vụ Công ty TNHH Đông Dương bị UBND TPHCM ra thông báo rút lui khỏi dự án đầu tư công trình bãi đậu xe ngầm Lam Sơn là một điển hình.
Những tốn kém của một DN trong bốn năm theo đuổi dự án coi như vứt xuống sông, người quyết định cấp phép rồi ra quyết định rút phép lạnh lùng trước sinh mệnh của một DN. Nếu làm một cuộc thống kê toàn quốc, thì số DN bị cán bộ công quyền gây thiệt hại như trường hợp trên sẽ lên đến hàng trăm, hàng ngàn.
Để hạn chế tối đa tình trạng nguy hiểm trên, chỉ còn có cách duy nhất là bắt người gây ra bồi thường cho nạn nhân. Dự thảo Luật Bồi thường nhà nước sẽ là chiếc gậy để gõ xuống những ai dám lạm quyền và thực thi công vụ trái pháp luật. Nhưng có điều, cá nhân gây ra tai hoạ cho dân mà lại móc hầu bao của Nhà nước để bồi thường thì xót cho dân quá, vì chẳng khác gì lấy tiền thuế của dân để bồi thường cho dân.
Nhiều ý kiến thêm rằng, trường hợp việc làm trái pháp luật, gây thiệt hại cho dân không phải do một người của một cơ quan, mà do nhiều người của hệ thống các cơ quan nhà nước thì bắt đền ai đây? Người ta sẽ đổ lỗi cho tập thể quá dễ như đã từng xảy ra. Cá nhân thì hữu hình nhưng tập thể thì vô hình, dân đi bắt một chủ thể "vô hình" bồi thường thì không biết khi nào đòi được!
Tất nhiên, nếu bắt người làm sai phải bỏ tiền bồi thường hoàn toàn thì cũng không ổn, nhưng phải có quy định xử phạt nghiêm khắc và hợp lý. Ngoài việc bị cách chức, người vi phạm phải chịu trách nhiệm bồi thường một phần trong tổng thiệt hại mà mình (và tập thể) đã gây ra cho người dân và doanh nghiệp. Có như vậy mới mong người làm việc công ý thức được trách nhiệm, không dám làm điều trái đạo lý và sai pháp luật.
lđ
