Ba mảng dự án công nghệ có thể thực hiện PPP
Thuế điện tử, hải quan điện tử và chính phủ điện tử là 3 mảng dự án lớn có thể được thực hiện đầu tư theo mô hình hợp tác nhà nước - tư nhân (PPP).
Theo ông Phạm Văn Hải, Phó cục trưởng Cục Ứng dụng công nghệ thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), PPP trong lĩnh vực công nghệ thông tin – truyền thông là sự phối hợp giữa Nhà nước và doanh nghiệp (DN) trong việc duy trì một dự án công nghệ thông tin - truyền thông (CNTT - TT) đặc biệt lớn.
“Điều này có nghĩa là, chỉ nên thực hiện PPP khi đầu tư xây dựng dự án công nghệ thông tin – truyền thông có quy mô lớn hoặc những dự án mà Nhà nước ‘lúng túng’ trong huy động vốn, hay trong việc duy trì hệ thống này”, ông Hải nói.
Đồng quan điểm, ông Andrew Hodges, Phụ trách quan hệ Chính phủ của Microsoft khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho rằng, nên thực hiện PPP đối với các dự án CNTT-TT dài hạn có giá trị cao, phức tạp và cần có sự tham gia của nhiều bên, nhiều chuyên gia. “Đây đồng thời phải là những dự án đòi hỏi sự sáng tạo đột biến, mà đôi khi với quy trình của mình, Nhà nước rất khó thực hiện”, ông Andrew Hodges nhấn mạnh.
Còn theo ông Lê Văn Lợi, Viện trưởng Viện Tin học DN (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam), có thể thực hiện hình thức PPP đối với các dự án liên quan đến việc thực hiện thuế điện tử, hải quan điện tử và cao hơn nữa là chính phủ điện tử. “Ở những dự án này, Nhà nước chỉ cần đưa ra một chuẩn nhất định và cho phép DN tham gia cùng thực hiện”, ông Lợi nói.
Chẳng hạn, với dự án liên quan đến việc xây dựng Chính phủ điện tử, hiện Nhà nước đang gặp khó khăn trong việc không thể mở rộng hay tích hợp các phần mềm và vận hành liên thông. Hay việc mặc dù hệ thống được hoàn tất xây dựng, nhưng chỉ có một chế độ bảo hành hữu hạn về thời gian, không có kinh phí bảo trì, nâng cấp hàng năm. Trong khi đó, DN lại có thể thực hiện xây dựng hệ thống và cung cấp dịch vụ trên hệ thống này, đồng thời tiếp nhận phần lớn những rủi ro về tài chính, công nghệ... Hơn nữa, Nhà nước có thể hợp đồng với một hay nhiều DN để thực hiện dự án.
Tuy nhiên, để thực hiện được hình thức PPP trong lĩnh vực CNTT, cần phải có một số điều kiện nhất định. Trước hết là quy chế PPP trong lĩnh vực CNTT- TT để tạo điều kiện thuận lợi cho DN tham gia. Theo ông Lợi, hành lang pháp lý trong hợp tác PPP tại Việt Nam hiện vẫn chưa hoàn thiện, dẫn đến các cam kết giữa công và tư thiếu chặt chẽ.
Cùng chung ý kiến, ông Hải cho rằng, phải có hệ thống các chính sách liên quan đến PPP để DN và Nhà nước bám vào cùng hợp tác phát triển. “Ngoài ra, còn phải có thêm một số điều kiện khác, như Nhà nước và doanh nghiệp phải đạt đến một trình độ phát triển tương đối lớn. Đồng thời phải có những DN CNTT- TT đủ lớn để Nhà nước đặt niềm tin. Chẳng hạn, tại Hàn Quốc, DN CNTT - TT được Nhà nước tin tưởng khi có doanh thu trên 800 triệu USD/năm trở lên”, ông Hải phân tích thêm.
Hiện nay, theo thống kê từ Bộ Thông tin và Truyền thông, có hai dự án trong lĩnh vực CNTT -TT có thể coi là các dự án PPP. Đó là, Dự án Mạng truyền số liệu chuyên dùng của các cơ quan Đảng (đang được Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam triển khai) và Dự án Hợp tác đối tác chiến lược Nhà nước - DN giữa Bộ Thông tin và Truyền thông với Microsoft trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hỗ trợ các DN phần mềm Việt Nam và phát triển chính phủ điện tử.
Đức Huy
đầu tư
