Chủ tịch Fed giải thích lý do giảm lãi suất: Lo ngại về việc làm đang lấn át nỗi lo lạm phát
Chủ tịch Fed Jerome Powell ngày 23/09 cho biết sự suy yếu của thị trường lao động đã lấn át những lo ngại về lạm phát dai dẳng, dẫn đến quyết định hạ lãi suất vào tuần trước.
Đợt cắt giảm đầu tiên trong năm 2025 của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) diễn ra trong bối cảnh cả cung và cầu lao động đều đang suy giảm, trong khi tác động ngắn hạn từ thuế quan đã đẩy lạm phát lên cao hơn.
* Nóng: Fed giảm lãi suất 25 điểm cơ bản, dự kiến có thêm hai đợt nữa trong năm nay
"Rủi ro ngắn hạn đối với lạm phát đang nghiêng về phía tăng, trong khi rủi ro đối với việc làm nghiêng về phía giảm - một tình huống đầy thách thức", ông Powell nhấn mạnh trong bài phát biểu trước các lãnh đạo doanh nghiệp tại Providence, Rhode Island.
"Rủi ro đến từ cả hai hướng đồng nghĩa với việc không có lựa chọn nào là không có rủi ro ", ông Powell nhận định.
Chủ tịch Fed Jerome Powell
|
Những điều kiện mà ông Powell mô tả phản ánh tình trạng đình lạm (stagflation): Tăng trưởng chậm lại trong khi lạm phát vẫn cao. Mặc dù tình hình hiện tại ít nghiêm trọng hơn nhiều so với cuộc khủng hoảng kinh tế những năm 1970 và đầu những năm 1980, nhưng vẫn đặt ra thách thức chính sách đáng kể cho Fed.
Tuy nhiên, vị Chủ tịch Fed cảm thấy thoải mái với con đường chính sách hiện tại của ngân hàng trung ương, dù ông cũng báo hiệu sẽ có thêm các đợt cắt giảm nếu FOMC thấy cần phải nới lỏng thêm.
"Rủi ro thị trường việc làm suy yếu ngày càng lớn đã thay đổi cán cân rủi ro trong việc đạt được các mục tiêu của chúng tôi", ông nói. "Lập trường chính sách hiện tại, mà tôi đánh giá vẫn còn hơi thắt chặt, đặt chúng tôi vào vị thế thuận lợi để ứng phó với các diễn biến kinh tế có thể xảy ra".
Dõi theo thị trường lao động, lạm phát
Chủ tịch Fed lưu ý có "sự suy giảm đáng kể" trong cả cung và cầu lao động. "Trong bối cảnh thị trường việc làm kém sôi động và yếu hơn như hiện nay, nguy cơ tình hình việc làm xấu đi đã tăng lên rõ rệt", ông nhận định.
Số liệu thống kê cho thấy tốc độ tạo việc làm mới đã chậm lại đáng kể, chỉ đạt trung bình dưới 30,000 việc làm mỗi tháng trong suốt mùa hè. Đáng chú ý, số liệu điều chỉnh gần đây cho thấy trong giai đoạn 12 tháng đến tháng 3/2025, số việc làm thực tế đã giảm gần 1 triệu việc làm so với con số ước tính ban đầu.
Đồng thời, mặc dù lạm phát đã hạ nhiệt đáng kể từ mức đỉnh cao nhất trong hơn 40 năm vào năm 2022, chỉ số này vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% mà Fed đề ra. Theo dự báo của ông Powell, dữ liệu của Bộ Thương mại dự kiến công bố vào ngày 26/09 tới sẽ cho thấy chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) tăng 2.7% so với cùng kỳ năm trước và tăng 2.9% khi không tính thực phẩm và năng lượng.
Tình hình càng thêm phức tạp bởi tác động của các biện pháp thuế quan từ chính quyền Tổng thống Donald Trump. Nhà Trắng hiện đang tiếp tục đàm phán với các đối tác thương mại chính của Mỹ về mức thuế cuối cùng, trong đó đáng chú ý là thời hạn quan trọng với Trung Quốc vào đầu tháng 11 tới. Hiện tại, các nhà kinh tế của Fed đang xem thuế quan chủ yếu là yếu tố gây tăng giá tạm thời, mặc dù nhận định này có thể thay đổi tùy theo diễn biến thực tế.
"Tình hình lạm phát trong thời gian tới vẫn còn nhiều yếu tố khó lường", ông Powell cảnh báo. "Chúng tôi sẽ đánh giá cẩn trọng và kiểm soát nguy cơ lạm phát leo thang và kéo dài. Mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo rằng đợt tăng giá một lần này không biến thành vấn đề lạm phát dai dẳng trong dài hạn".
Ông Powell đang “lèo lái” Fed trong hoàn cảnh đặc biệt khó khăn khi cơ quan này vừa phải đối mặt với làn sóng chỉ trích gay gắt từ Nhà Trắng, vừa chứng kiến sự phân hóa quan điểm giữa các thành viên nội bộ.
Trong cuộc họp gần nhất, biểu đồ dot-plot – nơi các thành viên dự báo về xu hướng lãi suất – cho thấy sự chia rẽ trong dự báo lãi suất của các thành viên. Chỉ hơn một nửa thành viên Fed (10/19 người) dự kiến sẽ có thêm hai đợt cắt giảm lãi suất nữa trong năm 2025. Trong khi đó, 9 thành viên chỉ muốn giảm thêm một lần nữa trong năm nay, 1 thành viên không muốn giảm lãi suất. Đáng chú ý, tân Thống đốc Fed Stephen Miran, thành viên được Tổng thống Trump bổ nhiệm, đã vận động cho một lộ trình cắt giảm lãi suất mạnh mẽ hơn nhiều.
Trước đó, Thống đốc Michelle Bowman đã cảnh báo về những nguy hiểm của việc hành động quá chậm để giải quyết tình trạng của thị trường lao động. Bà Bowman, cũng là người được ông Trump bổ nhiệm, cho biết: "Chúng ta đang đối mặt với nguy cơ nghiêm trọng là đã chậm chân trong việc giải quyết tình trạng thị trường lao động đang xấu đi".
"Tôi lo ngại rằng thị trường lao động có thể bước vào giai đoạn bấp bênh, và chỉ cần một cú sốc nhỏ cũng có thể đẩy nó vào tình trạng suy thoái đột ngột và nghiêm trọng", bà nhấn mạnh.
Trong khi ông Powell giữ thái độ thận trọng và không đưa ra dự báo cụ thể về các động thái lãi suất sắp tới, bà Bowman có quan điểm rõ ràng hơn, cho rằng đợt cắt giảm vừa qua mới chỉ là "bước đầu tiên" trong lộ trình quay trở lại mức lãi suất trung lập.
Vũ Hạo (Theo CNBC)
