Công trình kè chắn cát cảng Dung Quất: Những yếu kém của nhà thầu
Công trình kè chắn cát cảng Dung Quất có nhiệm vụ chắn cát bồi lấp từ sông Trà Bồng tràn vào cảng Dung Quất. Ðây là một trong những dự án có ý nghĩa quan trọng liên quan hàng loạt dự án đầu tư tại Khu kinh tế (KKT) Dung Quất. Hiện nay, công trình kè chắn cát Dung Quất thi công ì ạch, chậm tiến độ ba năm.
Tiến độ... rùa
Dự án kè chắn cát cảng Dung Quất giai đoạn 1 có chiều dài 1.024m, cao trình dương 4m, khởi công từ tháng 9-2003 với tổng vốn đầu tư hơn 92 tỷ đồng, dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2006. Ðến thời điểm tháng 6-2008, dự án mới chỉ hoàn thành khoảng 60% khối lượng công việc.
Mặc dù chủ đầu tư đã nhiều lần làm việc với nhà thầu và các đơn vị có liên quan để giải quyết vấn đề khó khăn, và yêu cầu đẩy nhanh tiến độ nhưng công trình vẫn không đạt được khối lượng đề ra.
Năm 2007, theo tờ trình của chủ đầu tư, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý cho phép nhà thầu kéo dài tiến độ xây dựng công trình đến cuối năm, mới đây, chủ đầu tư lại đồng ý cho nhà thầu được kéo dài thời gian thi công đến tháng 8-2008. Việc chậm tiến độ xây dựng công trình kè chắn cát cảng Dung Quất làm ảnh hưởng lớn đến kế hoạch nạo vét cảng biển nước sâu và xây dựng các công trình, nhà máy trong KKT Dung Quất.
Theo lý giải của phía thi công thì nguyên nhân khách quan dẫn đến chậm tiến độ công trình kè là do đê chắn sóng (gói thầu 5A) Nhà máy lọc dầu Dung Quất thi công chậm. Nếu như kè chắn cát hoàn thành sớm, vượt ra mặt biển sẽ bị sóng đánh vỡ do không có đê chắn sóng bao bọc.
Tuy nhiên, cách lý giải của đơn vị thi công là không hợp lý và chưa thuyết phục được chủ đầu tư, vì gói thầu đê chắn sóng đã thi công hoàn thành vượt trước thời hạn bốn tháng so với hợp đồng đã ký, đã được Hội đồng nghiệm thu cơ sở Nhà máy lọc dầu Dung Quất tiến hành đánh giá chất lượng và nghiệm thu công trình. Trong khi đó, công trình kè chắn cát cảng Dung Quất mới chỉ hoàn thành khoảng hơn 60% khối lượng.
Theo Chỉ huy trưởng công trường kè chắn cát cảng Dung Quất Nguyễn Văn Cường, nguyên nhân chính do bên A giải ngân vốn không đúng tiến độ, vì vậy nhà thầu không thể hoàn thành khối lượng công việc theo hợp đồng đã ký. Cụ thể, năm 2007, ngân sách chỉ chi cho dự án số tiền 12 tỷ đồng, nhưng bên A lại yêu cầu phải thực hiện khối lượng công việc tương đương 37 tỷ đồng, nhưng bên B chỉ ứng được ba tỷ đồng, thiếu vốn dự án đã chậm lại càng chậm hơn. Năm 2008, ngân sách chi 15 tỷ đồng, trong khi bên B phải hoàn thành khối lượng công việc tương đương 24 tỷ đồng. Cũng theo ông Cường, đến cuối tháng 4-2008, bên B vẫn chưa được tạm ứng tiền trong kế hoạch tài chính năm 2008, nên nguy cơ dự án không hoàn thành tiến độ theo cam kết với chủ đầu tư có thể xảy ra...
Sự yếu kém của nhà thầu
Theo yêu cầu của chủ đầu tư Ban quản lý KKT Dung Quất đến tháng 8 năm nay, công trình kè chắn cát sẽ hoàn thành, bàn giao và đi vào hoạt động. Trên lý thuyết, đó là "tối hậu thư" của bên A đưa ra sau cuộc họp mới đây đã có sự thống nhất giữa hai bên. Còn thực tế trong biên bản cuộc họp giữa hai bên có một điểm rất quan trọng, nếu đến tháng 8, bên B không hoàn thành dự án theo tiến độ đề ra, thì bên A sẽ khởi kiện nhà thầu ra tòa kinh tế, xử phạt, chấm dứt hợp đồng để thuê nhà thầu khác thi công. Sau tháng 8 là mùa mưa bão ở miền trung làm ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và chất lượng xây dựng công trình.
Ông Trần Lê Trung, Trưởng ban quản lý KKT Dung Quất, đại diện chủ đầu tư cho biết: Nếu nhà thầu dựa vào vấn đề tài chính để viện dẫn nguyên nhân chậm tiến độ là không đúng, bởi trong hợp đồng thi công giữa hai bên có điều khoản: bên B phải hoàn thành công trình theo đúng thời gian và tiến độ, mà không phụ thuộc vào kinh phí từ ngân sách chi cho dự án. Như vậy, nếu thiếu tiền thì bên B phải tự tìm cách lo vốn để đáp ứng yêu cầu thi công mà không chờ vào vốn ngân sách.
Còn nhà thầu lại cho rằng, đến tháng 4 nếu chưa ứng được tiền là do bên B không dám tạm ứng vốn vì không đảm đương nổi tiến độ thi công công trình. Ngay từ tháng 1-2008, ngân sách đã cấp cho chủ đầu tư 107 tỷ đồng qua Kho bạc Nhà nước tỉnh Quảng Ngãi để sẵn sàng giải ngân cho công trình kè chắn cát cảng Dung Quất, nguồn vốn này luôn sẵn sàng thanh toán bất cứ lúc nào, nhưng yêu cầu nhà thầu phải bảo đảm tiến độ thi công và hoàn thành khối lượng công trình theo hợp đồng...
Phía chủ đầu tư còn khẳng định, công trình kè chắn cát cảng Dung Quất thi công chậm tiến độ là do năng lực của nhà thầu quá yếu về thiết bị cũng như lực lượng thi công. Ðiều quan trọng nhất trong bản hợp đồng đã ký giữa hai bên có ghi: kè chắn cát là công trình trọng điểm nhóm B, không được chậm quá bốn năm, bên B phải có trách nhiệm hoàn thành dự án đúng tiến độ và không thể đổ lỗi công trình xây dựng chậm tiến độ là do thiếu tiền.
Ðến công trường xây dựng kè chắn cát cảng Dung Quất giữa tháng 6, vừa qua, chúng tôi thấy nhiều hạng mục công trình thi công còn dở dang, khối lượng công việc còn rất lớn.
Trong khi đó, nhà thầu lại thiếu thiết bị, xe, máy chuyên dụng phải đi thuê của các đơn vị khác để thi công. Việc chậm tiến độ xây dựng công trình kè chắn cát đã làm ảnh hưởng đến hoạt động của hàng loạt dự án lớn tại KKT Dung Quất.
Do lượng cát bồi lấp trong khu vực cảng khá lớn, hằng năm ngân sách Nhà nước đã phải chi một khoản tiền để thực hiện nạo vét luồng lạch, bảo đảm cho tàu ra vào cảng thuận lợi, an toàn. Từ đây, vấn đề được đặt ra là nếu kè chắn cát cảng Dung Quất không hoàn thành đúng tiến độ như dự kiến thì chủ đầu tư buộc phải thay đổi nhà thầu, lúc đó kinh phí đầu tư cho dự án này sẽ tăng lên gây lãng phí, ngoài ra còn ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ xây dựng các dự án khác.
nhân dân
