"Gói” kích cầu nên ưu tiên cho các DNNVV
Chính phủ vừa đưa ra 5 nhóm giải pháp nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế, phát triển sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu, kích cầu đầu tư - tiêu dùng cho nền kinh tế trong năm 2009. Trao đổi với DĐDN, TS Lê Đăng Doanh - Viện nghiên cứu phát triển IDS cho rằng, năm 2009, mặc dù Chính phủ đã có gói giải pháp hỗ trợ kinh tế, nhưng vấn đề không chỉ là tài chính, mà quan trọng hơn là phải cải cách thủ tục hành chính và giảm phiền hà cho DN.
Theo ông Lê Đăng Doanh, để có thể điều hành chính sách tài chính – tiền tệ hiệu quả, phù hợp với tình hình chung thì việc nới rộng tín dụng không chỉ dành riêng cho các công trình lớn, nhiều vốn mà phải cho các DNNVV, khu vực tư nhân - các lĩnh vực tạo ra nhiều việc làm, đem lại hiệu quả kinh tế cho xã hội.
- Thưa ông, dự báo được tình hình kinh tế năm 2009 sẽ rất khó khăn nên Chính phủ đã đưa ra 5 nhóm giải pháp để hỗ trợ nền kinh tế. Vậy ông đánh giá thế nào về tác động của 5 nhóm giải pháp đó với nền kinh tế?
Tôi cho rằng 5 nhóm giải pháp mà Chính phủ vừa đưa ra hết sức cấp thiết, cần sớm được cụ thể hóa đi liền với cải cách cơ cấu kinh tế. Các giải pháp này cần sớm đến được với các DN mà không phải qua cơ chế xin - cho, tổn hao thêm phí tổn của các DN. Vấn đề quan trọng là nó phải giúp được DN duy trì sản xuất, tạo công ăn việc làm.
Việc Chính phủ quyết định chi 1 tỷ USD để kích cầu đầu tư và tiêu dùng, tôi cho giải pháp này cũng là rất cần thiết. Chính phủ quyết định dành 17.000 tỷ đồng dự trữ ngoại hối nhà nước để đáp ứng nhu cầu đầu tư tôi cho là rất hợp lý bởi vì đây là giải pháp cấp thiết kích hoạt đầu tư, tạo công ăn việc làm nhưng cơ chế cụ thể như thế nào thì Bộ Tài chính và Bộ KHĐT cần phải xử lý cụ thể.
Tuy nhiên, theo tôi chúng ta nên sớm đưa ra công khai khoản tiền này, thu hút sự tham gia của các DN nhỏ và vừa, tránh việc khoản tiền này lại chỉ đổ vào các “đại gia”, DN nhà nước, không hiệu quả cho nền kinh tế.
- Theo dự báo, xuất khẩu năm 2009 cũng sẽ gặp nhiều khó khăn do các nền kinh tế lớn trên thế giới đều giảm sức mua. Theo ông, các giải pháp kích cầu như trên có cải thiện được tình hình xuất khẩu của Việt Nam?
Để thúc đẩy xuất khẩu, theo tôi phải có giải pháp đồng bộ về tín dụng, bảo hiểm, trợ giúp DN tìm thị trường vào
những khu vực ta còn khả năng đẩy mạnh xuất khẩu. Tôi cho rằng chúng ta phải có nhóm giải pháp riêng, đặc thù cho phát triển xuất khẩu vì tỷ giá đồng Việt Nam hiện cao hơn so với nhiều đồng tiền chủ chốt khác. Thị trường của Việt Nam như Mỹ, EU, Nhật Bản... đều khó khăn hết thì phải có cơ chế xúc tiến xuất khẩu vào các thị trường mới mới có thể tháo gỡ được khó khăn.
Để định hướng cho DN tìm thị trường XK mới, mới đây Bộ Công Thương cũng đã giới thiệu về thị trường khu vực Trung Đông, Châu Phi... Tuy nhiên, theo tôi thì Nhà nước cần có cơ chế chính sách cụ thể để hỗ trợ họ tìm những thị trường mới và thâm nhập được vào thị trường đó chứ không chỉ nói chung chung.
- Theo ông, phải làm sao để các giải pháp kích cầu đầu tư, tiêu dùng nêu trên không tạo ra “cơ hội” cho lạm phát quay trở lại?
Nếu chúng ta bỏ tiền kích cầu ào ạt, tràn lan thì chắc chắn lạm phát sẽ bùng phát trở lại. Do vậy, 1 đồng đưa ra kích cầu phải được tính toán để đem lại hiệu quả sản xuất, công ăn việc làm và tạo ra hàng hóa. Từ hàng hóa ấy mình sẽ cân đối được cung - cầu thì sẽ ngăn chặn được lạm phát. Tôi cho trong bối cảnh giá thế giới đang giảm, chúng ta có các chính sách tiền tệ tín dụng thận trọng thì lạm phát năm tới chắc chắn không cao như năm 2008.
- Các chuyên gia dự báo, năm 2009 nền kinh tế Việt Nam phải tăng trưởng ít nhất là 6,5% thì mới đảm bảo được an sinh xã hội và xoá đói giảm nghèo. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Theo tôi, việc đặt ra mục tiêu tăng trưởng cho năm 2009 phải được tiếp tục theo dõi sát sao, rất khó định tính vì kinh tế thế giới rất phức tạp. Tuy nhiên, chúng ta cũng cố gắng hết sức tăng trưởng để đảm bảo an sinh xã hội. Tôi cho vấn đề ở đây không phải chỉ là chi tiền mà đi kèm với nó phải là cải cách, giảm phiền hà, xin- cho để giảm bớt khó khăn cho DN, người dân. Nếu chúng ta giảm được tệ xin - cho thì có thể tiết kiệm được tới 13.000 tỷ đồng/năm.
- Xin cảm ơn ông!
Quốc Anh thực hiện
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP