Lãi suất tiền gửi VND sát ngưỡng 12%/năm
Mức 11,99% mà nhiều NH ngay lập tức đưa ra sau khi ACB công bố “xé rào” trần thoả thuận 10,5% cho thấy nếu không còn sự e ngại nào đó với NHNN thì đỉnh LS huy động VND sẽ còn cao hơn nữa trong bối cảnh thị trường hiện nay. LS tiền gửi ở Việt Nam phải nâng lên vì hệ thống NHTM còn yếu, luôn ở nguy cơ mất thanh khoản vì thiếu vốn.
Mặt khác, LS nâng lên vì ngân sách quá hạn hẹp không thể bao cấp mãi cho nền kinh tế, nguy cơ lạm phát cao trong năm 2010... Nên dù không muốn, cũng đã đến lúc phải thả nổi dần LS tiền gửi.
Hiện nay có tình trạng nhiều NHTM cổ phần tuy tăng LS huy động VND niêm yết cao hơn mức cũ, nhưng đã bỏ các chương trình khuyến mãi kèm theo. Một nhân viên giao dịch NH nói: “Như vậy dù LS tiền gửi có cao hơn, nhưng thực chất lãi người gửi tiền thực nhận lại thấp hơn trước”.
Trong khi đó, một số NHTM nhà nước tuy vẫn duy trì mức LS tiền gửi tiết kiệm từ 10,5%/năm trở xuống, nhưng vẫn gia tăng các giá trị khuyến mãi. Ví dụ ở một số chi nhánh BIDV ở Hà Nội, LS tiết kiệm VND kỳ hạn từ 1 đến 12 tháng đều cùng mức 10,49%, nhưng được tặng ngay số tiền khuyến mãi tại thời điểm gửi và còn được tặng thêm nếu cam kết tiếp tục duy trì tiền gửi sau khi tiền đến hạn và không rút trước hạn. Tổng LS thực tế khách hàng nhận của các chi nhánh BIDV lên tới gần 12%/năm.
Các NHTM nhà nước vẫn còn vòng vèo một chút trong việc niêm yết LS tiền gửi có lẽ vì họ ngại NHNN nhắc nhở về việc đưa LS huy động lên cao. Như vậy, mặt bằng LS tiền gửi chung hiện nay có thể nói không có sự chênh lệch giữa các khối NH nữa. Đây sẽ là khó khăn cho các NHTM cổ phần quy mô nhỏ, uy tín thấp trong công tác huy động vốn.
Tuy nhiên, không nên quá lo ngại về việc mức LS huy động lên cao. Những mốc như 11,99%/năm thực ra chỉ để dành cho các khoản tiền gửi có kỳ hạn (thông thường từ 3 đến 12 tháng). Trong khi đó tiền gửi không kỳ hạn với mức LS thấp hơn (chỉ từ đến 8%/năm) chiếm tỉ trọng cũng không nhỏ trong tổng vốn huy động của các NHTM. Nếu tính giá vốn đầu vào của một NH thì phải tính lãi suất bình quân của các khoản tiền gửi.
Có một cuộc chạy đua âm thầm, nhưng không kém phần quyết liệt giữa các NH, đó là việc đua nhau ra những sản phẩm mới (thường là kết hợp giữa tiết kiệm và thanh toán) để cùng một lúc đạt hai mục tiêu: Thu hút khách hàng và có nguồn tiền gửi giá rẻ.
Ví dụ, NHTMCP Hàng Hải đang chào mời khách hàng sản phẩm tài khoản M1 với điều kiện chỉ cần đảm bảo số dư hằng tháng 20 triệu đồng, khách hàng được hưởng những ưu đãi đặc biệt như: Miễn phí tất cả các giao dịch liên quan đến TK M1, dịch vụ kèm theo và thực hiện giao dịch tại phòng riêng cho khách hàng ưu tiên. Số dư trên TK này được hưởng LS 8%/năm.
Dự đoán về diễn biến LS tiền gửi thời gian tới khá khó. LS trúng thầu trái phiếu chính phủ do KBNN phát hành có khối lượng trúng thầu 100% vừa qua là 11,3%/năm, cho thấy mức LS dưới 12%/năm hiện được thị trường chấp nhận. Ngay một số đại điện lãnh đạo NHTM cho biết khả năng LS tiền gửi 3-4 tháng tới sẽ giảm so hiện nay, nhưng điều này còn phụ thuộc nhiều vào mức tăng CPI và tương quan với tỉ giá.
Tuấn Anh
Lao động
